Państwo polskie, podobnie jak każde inne państwo, potrzebuje środków finansowych do funkcjonowania i realizacji swoich zadań. Ale skąd państwo bierze pieniądze? Jakie są główne źródła dochodów państwa? W tym artykule przyjrzymy się temu zagadnieniu i rozwiejemy kilka mitów na temat finansów państwa.
Spis treści:
Podatki jako główne źródło dochodów
Głównym źródłem dochodów państwa polskiego są podatki. Podatki stanowią ponad 90% wpływów do budżetu państwa. Największy udział mają podatek od towarów i usług (VAT) oraz akcyza. Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) i podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) również przyczyniają się do znaczącej części dochodów państwa.
Podatek od towarów i usług (VAT) jest podatkiem powszechnym, który pobierany jest od większości transakcji kupna-sprzedaży. W 2019 roku VAT przyniósł państwu polskiemu dochody w wysokości 180,9 miliarda złotych. Akcyza natomiast jest podatkiem pobieranym od wybranych towarów i usług, takich jak alkohol, papierosy czy paliwo. W 2019 roku akcyza przyniosła państwu dochody w wysokości 72,4 miliarda złotych.
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) i podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) są pobierane od dochodów zarówno osób fizycznych, jak i przedsiębiorstw. W 2019 roku podatek dochodowy od osób fizycznych przyniósł państwu dochody w wysokości 65,4 miliarda złotych, a podatek dochodowy od osób prawnych – 40 miliardów złotych.
Inne źródła dochodów państwa
Oprócz podatków, państwo polskie czerpie dochody również z innych źródeł. Wśród tych źródeł znajdują się:
- Dywidendy – państwo otrzymuje dochody z dywidend od swoich udziałów w różnych spółkach.
- Cła – dochody z tytułu opłat celnych pobieranych przy imporcie i eksporcie towarów.
- Opłaty, grzywny, odsetki i inne dochody niepodatkowe – państwo pobiera różnego rodzaju opłaty, na przykład za usługi administracyjne, grzywny nakładane w związku z naruszeniem przepisów, odsetki od pożyczek udzielanych przez państwo.
- Wpłaty jednostek samorządu terytorialnego – dochody pobierane od samorządów w celu dofinansowania budżetu państwa.
W 2019 roku dochody niepodatkowe państwa wyniosły łącznie 31,4 miliarda złotych, a środki z Unii Europejskiej i innych źródeł niepodlegających zwrotowi – 1,9 miliarda złotych.
Wydatki budżetu państwa
Dochody państwa służą do finansowania różnych wydatków. Wydatki budżetu państwa obejmują realizację zadań państwowych, takich jak służba zdrowia, edukacja, obrona narodowa, pomoc społeczna, infrastruktura, kultura i wiele innych.
W 2019 roku wydatki budżetu państwa wyniosły 414,3 miliarda złotych. Największe wydatki państwa to:
- Ubezpieczenia społeczne – 16 złotych z każdych 100 złotych wydanych przez państwo.
- Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – 14,9 złotych z każdych 100 złotych.
- Obrona narodowa – 10,7 złotych z każdych 100 złotych.
- Program Rodzina 500 plus – 7,5 złotych z każdych 100 złotych.
- Obsługa długu Skarbu Państwa – 6,6 złotych z każdych 100 złotych.
Pozostałe wydatki państwa obejmują m.in. składki do Unii Europejskiej, naukę i szkolnictwo wyższe, transport i łączność, ochronę zdrowia, rolnictwo oraz finansowanie projektów z udziałem środków z UE.
Wnioski
Państwo polskie czerpie swoje dochody głównie z podatków, takich jak VAT, akcyza, PIT i CIT. Podatki stanowią ponad 90% wpływów do budżetu państwa. Oprócz podatków, państwo uzyskuje dochody również z innych źródeł, takich jak dywidendy, cła, opłaty i wpłaty samorządów. Dochody państwa służą do finansowania różnych wydatków, które obejmują m.in. służbę zdrowia, edukację, obronę narodową i pomoc społeczną. Zrozumienie źródeł dochodów państwa i sposobu ich wykorzystania jest istotne dla lepszego zrozumienia funkcjonowania finansów publicznych.
