Od czasu, gdy Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej opowiedział się po stronie frankowiczów, liczba klientów wnioskujących o unieważnienie kredytów we frankach i skierowanie spraw do sądu zdecydowanie wzrosła. Decyzja TSUE przyznała frankowiczom uprzywilejowaną pozycję wobec banków, umożliwiając im otrzymanie darmowego, nieoprocentowanego kredytu w przypadku wygranej sprawy sądowej oraz zawieszenie rat kredytowych podczas trwania procesu. W rezultacie, liczba pozwów o unieważnienie kredytów znacząco się zwiększyła, a tylko wobec ośmiu notowanych na GPW banków, liczba wniesionych spraw wzrosła do 100,3 tysiąca na koniec września, co stanowi najwyższy kwartalny przyrost od dwóch lat.
Spis treści:
Wzrost liczby pozwów frankowych
W III kwartale tego roku, zauważono nagły wzrost liczby pozwów frankowych skierowanych do sądów. Tylko w tym okresie, frankowicze złożyli niemal 10 tysięcy spraw, co stanowi największy przyrost kwartalny od dwóch lat. Ten wzrost wynika w dużej mierze z orzeczenia TSUE, które przyznało frankowiczom korzystne rozstrzygnięcia w sprawach dotyczących kredytów we frankach, zwłaszcza przynało, że bankom nie należy się kontrowersyjne wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału. Decyzja ta umożliwia klientom skierowanie sprawy do sądu w celu unieważnienia kredytu, otrzymania nieoprocentowanego kredytu oraz zawieszenia spłaty rat podczas trwania procesu sądowego – bez stresu dla osób, które bały się pozwu ze strony banku.
Powody dla których nie wszyscy frankowicze zgłaszają sprawy do sądu
Mimo korzystnego orzeczenia TSUE, nie wszyscy frankowicze zgłaszają swoje sprawy do sądu. Istnieje kilka powodów, które mogą tłumaczyć tę sytuację. Po pierwsze, niektórzy klienci mogą nie być jeszcze świadomi swoich praw i możliwości skierowania sprawy do sądu. Dotyczy to zwłaszcza tych kredytobiorców, którzy spłacili już swoje kredyty i nie są świadomi, że wcześniejsza spłata kredytu nie zamyka drogi do odzyskania części roszczeń na drodze sądowej.
Warto również zaznaczyć, że mimo korzystnych rozstrzygnięć TSUE, nie wszyscy frankowicze decydują się na wniesienie sprawy do sądu ze względu na długi czas trwania procesu i związane z tym koszty. Procesy sądowe mogą ciągnąć się nawet przez kilka lat, generując wysokie koszty związane z wynagrodzeniem dla prawników. Ponadto, istnieje zawsze ryzyko, że sąd przyzna rację bankowi, co dodatkowo zniechęca niektórych frankowiczów do skierowania swoich spraw do sądu.
Jednak z danych rynkowych wynika, że w III kwartale 2023 r. zapadło co najmniej 3.058 wyroków, z czego 2.946 (96 proc.) było korzystnych dla kredytobiorców. W 104 (3 proc.) sprawach górą były banki, a w 8 przypadkach sądy II instancji uchyliły wyrok sądu I instancji i przekazały sprawę do ponownego rozstrzygnięcia.
| Liczba wyroków | Wyroki korzystne dla kredytobiorców | Wyroki korzystne dla banków | |
|---|---|---|---|
| I instancja 3,058 | 2,946 | 104 | |
| II instancja 524 | 99 | 0 |
Malejąca dynamika ugód w sprawach frankowych
Mimo wzrostu liczby pozwów frankowych, zauważa się jednocześnie malejącą dynamikę zawierania ugód w sprawach frankowych. W III kwartale zawarto około 8,3 tysiąca ugód, podczas gdy w I kwartale było ich ponad 14 tysięcy. To oznacza, że coraz mniej klientów decyduje się na polubowne rozwiązanie swoich spraw, preferując skierowanie ich do sądu. Istnieje wiele czynników, które mogą wpływać na tę decyzję – takich jak świadomość frankowiczów co do swoich praw i możliwości wygrania przed sądem naprawdę dużych pieniędzy oraz braku zaufania do banków a także niepewności co do kwestii zapłaty podatku od podpisanej ugody.
Po pierwsze, niektóre banki a właściwie obecnie tylko jeden bank, pod presją klientów, uatrakcyjnia swoje propozycje ugód, aby zadowolić klientów i uniknąć długotrwałych i kosztownych procesów sądowych.Bank Pekao zdaje sobie z tego sprawę i zaproponował Bezpieczną ugodę 2 proc. dla swoich klientów. Ta propozycja różni się od standardowych przewalutowań, ponieważ kredyt frankowy jest przeliczany na Bezpieczny kredyt 2 proc. Czy to jest rozwiązanie, które powinny rozważyć inne banki?
Bank Pekao na czele zmian
Program Bezpiecznej ugody 2 proc. w Banku Pekao wystartował w październiku i już po miesiącu działania wiadomo, że tylko 10% klientów odrzuca tę propozycję. Jest to znacznie mniejszy odsetek niż przy standardowych ugodach, które odrzucał znaczacy odsetek kredytobiorców. To jasny sygnał dla innych banków, że powinny podążać śladem Pekao i poszukiwać większych korzyści dla swoich klientów. Niestety na chwilę obecną nie ma informacji aby inne banki pracowały nad lepszymi ugodami dla frankowiczów. Kancelarie frankowe jednak wskazują, że inne banki są skłonne do negocjowania lepszych warunków ugód ale dopiero po rozpoczęciu przez frankowiczów drogi sądowej.
Przewidywania dotyczące wzrostu liczby pozwów frankowych
Zarówno banki, jak i sami frankowicze przewidują dalszy wzrost liczby pozwów frankowych w przyszłości. Kulminacyjnym momentem może być przełom roku 2023 i 2024. Prognozy te są oparte na rosnącej świadomości klientów dotyczącej ich praw oraz korzystnych rozstrzygnięć TSUE w sprawach dotyczących kredytów we frankach. Ponadto, dane rynkowe wskazują, że liczba zapadłych wyroków sądowych korzystnych dla kredytobiorców w III kwartale 2023 roku wzrosła o około 47% w porównaniu do poprzedniego roku .
Co dalej w sprawach o kredyty we frankach
Liczba pozwów frankowych i unieważnienie kredytów we frankach znacząco wzrosły po orzeczeniu TSUE. Coraz więcej klientów zdaje sobie sprawę z możliwości skierowania swojej sprawy do sądu, aby odzyskać część roszczeń i otrzymać nieoprocentowany kredyt. Pomimo korzystnego orzeczenia TSUE, nie wszyscy frankowicze decydują się na drogę sądową ze względu na długi czas trwania procesu i koszty związane z wynagrodzeniem dla prawników. Maleje również dynamika zawierania ugód w sprawach frankowych, a przewiduje się, że liczba pozwów frankowych nadal będzie wzrastać w przyszłości.
