W pierwszym półroczu 2023 roku liczba wyroków sądowych w sprawach frankowych w Polsce osiągnęła rekordowe poziomy. Prawnicy zauważyli, że aż 97 procent wyroków było korzystnych dla kredytobiorców, co wskazuje na dominującą tendencję sądów do orzekania na korzyść klientów.
Spis treści:
Wzrost liczby wyroków
W ciągu ostatnich lat obserwujemy wyraźny wzrost liczby wyroków w sprawach frankowych.W pierwszych sześciu miesiącach 2023 roku zapadło 8129 wyroków, podczas gdy w 2022 roku było to 4041 wyroków, a w 2021 roku tylko 703 wyroki.Widać tutaj wyraźną tendencję do przyspieszenia postępowań i zwiększenia liczby rozstrzygnięć.
Wyroki korzystne dla kredytobiorców
Spośród wszystkich wyroków zapadłych w pierwszym półroczu 2023 roku, aż 7904 (96,5 procent) były korzystne dla kredytobiorców.Sądy w większości przypadków stwierdzały nieważność umowy kredytowej, co oznaczało konieczność rozliczenia się klienta z bankiem jedynie wartością nominalną udzielonego kapitału. Kredytobiorcy mieli również możliwość wykreślenia hipoteki oraz usunięcia danych o umowie kredytowej z Biura Informacji Kredytowej (BIK).
Reakcja banków
Banki nie pozostają obojętne na rosnącą liczbę korzystnych wyroków dla kredytobiorców. Obecnie obserwujemy zwiększenie rezerw na ryzyko prawne, które mają pokryć ewentualne straty w razie przegranych w sądach. Warto jednak zaznaczyć, że nie wszystkie dane są dostępne publicznie, a liczba wyroków może być jeszcze wyższa niż podają szacunki.
Przyszłość postępowań
Według ekspertów, liczba wyroków w sprawach frankowych wciąż będzie rosnąć.Jesień może przynieść jeszcze większe ożywienie w sądach, a miesięcznie może zapadać nawet po 1000 wyroków. Sądy powszechne ujednoliciły linię orzeczniczą, skupiając się na stwierdzaniu nieważności umowy kredytowej. Jednak nadal istnieją zagadnienia wymagające ujednolicenia i rozstrzygnięcia, takie jak przedawnienie roszczeń banków czy konieczność złożenia przez kredytobiorcę oświadczenia w sądzie o skutkach nieważności umowy.
Wpływ wyroków TSUE
Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) mają znaczący wpływ na polskie sądy i kształtowanie się orzecznictwa w sprawach frankowych. Wyrok z 2019 roku w sprawie Państwa Dziubak był przełomowy dla kredytobiorców, a ostatnie wyroki TSUE z czerwca 2023 roku zaczynają odgrywać kluczową rolę w prowadzonych postępowaniach.
Kredytobiorcy, którzy spłacili już swoje kredyty, mogą również dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej, domagając się zwrotu nadpłaconych rat.
Wpływ kursu waluty i polityki monetarnej
Warto zauważyć, że umocnienie się kursu franka szwajcarskiego w stosunku do złotego oraz zacieśnianie polityki monetarnej przez Szwajcarów pogarszają sytuację finansową kredytobiorców frankowych. To czynniki, które wpływają na zwiększenie kosztów kredytu i utrudniają spłatę zobowiązań.
Podsumowanie
Liczba wyroków w sprawach frankowych w Polsce rośnie w szybkim tempie, a sądy coraz częściej orzekają na korzyść kredytobiorców. Stwierdzenie nieważności umowy kredytowej jest dominującym rozstrzygnięciem, dającym klientom możliwość rozliczenia się z bankiem tylko wartością nominalną kredytu. Banki reagują na rosnącą liczbę korzystnych wyroków, zwiększając rezerwy na ryzyko prawne. Przyszłość postępowań w sprawach frankowych jest obiecująca, a wyroki TSUE mają istotny wpływ na kształtowanie się orzecznictwa. Jednak warto pamiętać, że sytuacja kredytobiorców frankowych nadal jest uzależniona od kursu waluty i polityki monetarnej.