Eksperci z PKO BP przewidują trudne czasy dla finansów państwa, wskazując na konieczność zacieśnienia polityki fiskalnej oraz poszukiwania dodatkowych źródeł dochodów, w tym możliwych podwyżek podatków.
Największy polski bank, PKO BP, prognozuje wyzwania fiskalne dla nowego rządu, który obejmie władzę po wyborach jesienią tego roku. Według ekonomistów, władze będą musiały zrezygnować z dalszego zwiększania wydatków i zacząć szukać innych źródeł dochodów, w tym poprzez podwyższenie podatków.
W 2022 roku, deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych osiągnął 115 mld zł, co stanowi 3,7% polskiego PKB, natomiast dług wyniósł 49,1% PKB. PKO BP przewiduje, że w 2023 roku deficyt fiskalny sięgnie 5,4% PKB, a możliwe jest nawet przekroczenie tej wartości. Eksperci banku zwracają uwagę, że niższa inflacja nie przyczyni się do zwiększenia dochodów budżetowych, a przedłużająca się ekspansja fiskalna może pogorszyć zdolność Polski do obsługi zadłużenia w porównaniu z innymi krajami UE.
Analitycy PKO BP sądzą, że po okresie wyborczym (wybory parlamentarne i samorządowe odbędą się odpowiednio jesienią 2023 i wiosną 2024 r.), polityka fiskalna zostanie „uspokojona”. W obliczu niedoborów dochodów oraz nowych wyzwań, takich jak wydatki na zbrojenia, ekspansja fiskalna nie będzie kontynuowana.
Według PKO BP, „uspokojenie” w finansach Polski nastąpi na trzy sposoby. Po pierwsze, dzięki zwiększeniu przychodów do budżetu, co według banku zakłada również podwyżki podatków. Po drugie, ograniczenie wydatków na inwestycje publiczne w okresie przejściowym między starym a nowym budżetem UE. Wreszcie, po trzecie, brak nowych „dyskrecjonalnych wydatków na konsumpcję”, czyli elastycznych wydatków, które mogą być kształtowane przez rząd.
Dr Sławomir Dudek, prezes Instytutu Finansów Publicznych, również zwracał uwagę na trudności fiskalne, zauważając, że Polska wraz z Węgrami jest jednym z krajów, dla których Komisja Europejska pogorszyła ocenę. Polska znalazła się w grupie krajów ze średnim ryzykiem, co budzi pytania o przyszłą ścieżkę naszego kraju w kontekście finansów publicznych.
Zdaniem ekspertów, nowy rząd będzie musiał rozważyć podjęcie działań mających na celu poprawę sytuacji finansowej państwa. Możliwe opcje obejmują wprowadzenie reform podatkowych, zwiększenie efektywności administracji podatkowej oraz przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania. Ponadto, istotne będzie pilnowanie wydatków państwa i zaniechanie dalszego zwiększania deficytu.
W kontekście rosnącego zadłużenia, analiza PKO BP sugeruje, że nowy rząd będzie musiał zwrócić uwagę na konieczność zacieśnienia polityki fiskalnej oraz poszukiwania dodatkowych źródeł dochodów. W obliczu nieuchronności zmian, kluczowe dla Polski będzie znalezienie równowagi między dążeniem do stabilności fiskalnej a zapewnieniem wzrostu gospodarczego i poprawy warunków życia obywateli.
Podsumowując, raport PKO BP przedstawia szereg wyzwań, które nowy rząd będzie musiał podjąć w celu uspokojenia polityki fiskalnej i przywrócenia stabilności finansowej państwa. Wśród tych wyzwań znajdują się zacieśnienie polityki fiskalnej, poszukiwanie dodatkowych źródeł dochodów, w tym możliwe podwyżki podatków, oraz zdecydowanie o kierunku inwestycji publicznych. Tylko poprzez podejmowanie odpowiedzialnych decyzji fiskalnych i długoterminowe planowanie Polska będzie w stanie zapewnić stabilność gospodarczą oraz zrównoważony rozwój dla swoich obywateli.
