W 2024 roku, ZUS wprowadził szereg zmian dotyczących potrąceń z emerytur i rent. Nowe przepisy mają na celu uregulowanie kwestii nienależnie pobranych świadczeń oraz egzekucji i potrąceń ze świadczeń emerytalno-rentowych. W tym artykule omówimy te zmiany, przedstawimy kwoty wolne od egzekucji i potrąceń oraz wyjaśnimy, kto jest zobowiązany do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.
Spis treści:
Potrącenia z emerytur i rent
Zgodnie z art. 141 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, kwota emerytury i renty wolna od egzekucji i potrąceń jest ustalana na podstawie różnych czynników. W 2024 roku obowiązują następujące kwoty:
- 500 zł – przy potrącaniu należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 3, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi,
- 825 zł – przy potrącaniu należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 5, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi,
- 660 zł – przy potrącaniu należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 1-2d i 6-9,
- 200 zł – przy potrącaniu należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 10.
Warto zaznaczyć, że kwoty te podlegają corocznej waloryzacji od 1 marca na zasadach określonych dla emerytur i rent. Ponadto, jeśli po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczek i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych wysokość świadczenia jest niższa niż kwota świadczenia wolna od potrąceń i egzekucji, potrąceń i egzekucji nie dokonuje się.
Zwrot nienależnie pobranych świadczeń
W przypadku nienależnie pobranych świadczeń emerytalno-rentowych, osoba, która pobrała takie świadczenie, jest zobowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami. Przepisy określają, kto jest odpowiedzialny za zwrot nienależnie pobranych świadczeń. Zobowiązanie to dotyczy:
- Świadczeniobiorcy,
- Kuratora,
- Osoby sprawującej opiekę prawną nad osobami małoletnimi lub pełnoletnimi,
- Osoby pełnoletniej, która jest uprawniona do części renty rodzinnej,
- Osoby pełnoletniej, która sprawowała opiekę nad wnioskodawcą przed osiągnięciem pełnoletności,
- Osoby wskazanej przez świadczeniobiorcę odbywającego karę pozbawienia wolności, karę aresztu wojskowego, karę aresztu za wykroczenie lub tymczasowo aresztowanego,
- Osoby innej niż wskazana w decyzji organu rentowego, jeśli pobrała świadczenie wypłacone nienależnie.
W przypadku zobowiązania do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe również są zobowiązane do zwrotu do ZUS kwoty świadczeń przekazanych na rachunek. Organ rentowy występuje do wymienionych podmiotów z prośbą o zwrot przekazanych nienależnych emerytur czy rent.
Egzekucje i potrącenia z emerytur i rent
W 2024 roku wprowadzono również zmiany dotyczące egzekucji i potrąceń z emerytur i rent. Zgodnie z przepisami, egzekucje i potrącenia mogą być dokonywane w przypadku różnych rodzajów należności. Warto zaznaczyć, że istnieją określone kwoty wolne od egzekucji i potrąceń, o których mowa wcześniej.
Dodatkowo, w przypadku zbiegu uprawnień do dwóch lub więcej świadczeń pieniężnych, kwotę wolną od egzekucji i potrąceń ustala się od jednego – wyższego świadczenia. Jeśli natomiast potrącenia i egzekucje dotyczą części renty rodzinnej, ustala się proporcjonalnie kwotę części renty rodzinnej wolnej od potrąceń i egzekucji.
Podsumowanie
W 2024 roku ZUS wprowadził szereg zmian dotyczących potrąceń z emerytur i rent. Nowe przepisy określają kwoty wolne od egzekucji i potrąceń oraz regulują kwestię zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. W przypadku wystąpienia nienależnie pobranych świadczeń, osoby odpowiedzialne za ich zwrot są zobowiązane do dokonania tego wraz z odsetkami. Egzekucje i potrącenia mogą być dokonywane zgodnie z przepisami, uwzględniając określone kwoty wolne od potrąceń i egzekucji.
Warto zaznaczyć, że powyższe informacje mają charakter informacyjny i nie stanowią porady prawnej. W przypadku wątpliwości lub konkretnych przypadków zalecamy skonsultowanie się z odpowiednim doradcą lub prawnikiem.
