Prace nad reformą wskaźników oprocentowania kredytów ruszyły w połowie ubiegłego roku, kiedy premier Mateusz Morawiecki podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach ogłosił pakiet pomocowy dla kredytobiorców, w tym propozycję likwidacji WIBOR-u. Jednakże, niedawne decyzje Narodowego Banku Polskiego (NBP) spowodowały, że nowy benchmark dla oprocentowania kredytów, czyli WIRON, jest teraz wyższy od obecnego WIBOR-u. To zaskoczenie dla wielu osób.
Spis treści:
Reforma wskaźników oprocentowania kredytów
Reforma wskaźników oprocentowania kredytów ma na celu dostosowanie Polski do światowych standardów. Nowy wskaźnik, czyli WIRON, jest zgodny z unijnym rozporządzeniem BMR i ma być neutralny finansowo dla kredytobiorców. Wprowadzenie nowego wskaźnika ma również na celu urynkowienie oprocentowania kredytów, w tym hipotek. Jednakże, ważne jest zrozumienie, że reforma nie ma na celu obniżenia cen kredytów, ale raczej dostosowanie się do międzynarodowych standardów.
„Reforma nie jest po to, by było taniej. Jest po to, by zmienić wskaźniki na takie, jakie są wprowadzane na całym świecie” – wyjaśnia dr Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich.
Plan likwidacji WIBOR-u
Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, Jacek Jastrzębski, podjął się organizacji prac nad reformą wskaźników oprocentowania kredytów. Prace realizowane są przez Narodową Grupę Roboczą (NGR) na podstawie „Mapy Drogowej”. Według założeń dokumentu, nowy wskaźnik WIRON jest stopniowo wprowadzany na rynek, a już teraz niektóre banki oferują kredyty hipoteczne oparte na tym wskaźniku. Zgodnie z planem, do końca przyszłego roku WIRON zastąpi WIBOR we wszystkich umowach kredytowych.
Różnice między WIBOR a WIRON
WIBOR jest obecny na polskim rynku finansowym od prawie 30 lat i ma ogromne znaczenie dla gospodarki. WIBOR pokazuje, po jakiej cenie banki są gotowe pożyczać pieniądze na określony czas. Natomiast WIRON pokazuje, po jakiej cenie banki pożyczają pieniądze z dnia na dzień, a wskaźnik WIRON 3M odzwierciedla oprocentowanie transakcji z ostatnich trzech miesięcy. Obecnie, w wyniku cyklu obniżek stóp procentowych, różnice między tymi wskaźnikami maleją.
Kwestia nadmiernie wysokiego oprocentowania
Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu (SBB) planuje skierować sprawę dotyczącą kredytów opartych na WIBOR do Trybunału Sprawiedliwości UE. Według SBB, oprocentowanie kredytów hipotecznych w Polsce jest nadmiernie wysokie i ustalane na podstawie deklaracji banków, co jest nieprawidłowe. Warto zauważyć, że suma umów opartych na WIBOR wynosi około 10 bilionów złotych, czyli trzykrotnie więcej niż wartość polskiego PKB.
Podsumowanie
Reforma wskaźników oprocentowania kredytów w Polsce jest procesem mającym na celu dostosowanie kraju do międzynarodowych standardów. Nowy wskaźnik WIRON zastąpi WIBOR we wszystkich umowach kredytowych, ale nie spowoduje automatycznie obniżenia cen kredytów. Różnice między WIBOR a WIRON wynikają z różnych sposobów pomiaru oprocentowania. Przed dalszymi zmianami w wskaźnikach oprocentowania warto jednak poczekać na ustabilizowanie się stóp procentowych. Kwestia nadmiernie wysokiego oprocentowania kredytów jest również przedmiotem zainteresowania Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu, które zamierza skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości UE. Ostatecznie, reforma wskaźników oprocentowania kredytów ma na celu uczynienie polskiego rynku finansowego bardziej zgodnym z międzynarodowymi standardami.
