W ostatnim czasie spór dotyczący kredytów frankowych w Polsce przechodzi kolejną fazę. Sądy krajowe zapadły trzy korzystne ALE NIEPRAWOMOCNE dla banków wyroki dotyczące waloryzacji pożyczonego kapitału na zakup mieszkania lub domu w przypadku unieważnienia umowy kredytu. To zła wiadomość dla tysięcy klientów, którzy walczą w sądach o tzw. darmowy kredyt. Wyroki te mają istotne konsekwencje dla kredytobiorców, którzy teraz muszą zwrócić bankom kapitał waloryzowany.
Spis treści:
Waloryzacja pożyczonego kapitału
W ostatnich wyrokach sądowych, które zapadły w Sądzie Okręgowym w Gdańsku i Sądzie Okręgowym w Elblągu, sędziowie uznali, że banki mają prawo do waloryzacji pożyczonego kapitału w przypadku unieważnienia umowy kredytu. Oznacza to, że jeśli bank nie może pobierać odsetek za udzielony kredyt, to powinien mieć możliwość dostosowania pożyczonego kapitału do zmian wartości, które nastąpiły od momentu wypłaty kredytu.
Przykładowo, jeśli klient pożyczył 300 tysięcy złotych dziesięć lat temu, to po tym czasie ta suma jest warta o wiele więcej. Wyroki w sprawach o roszczenie waloryzacyjne są uznawane za sprawiedliwe społecznie, ponieważ zwracany kapitał znacząco stracił na wartości w stosunku do czasu, kiedy został udzielony.
Wyroki sądowe o waloryzację
Pierwszy wyrok dotyczący waloryzacji zapadł w Sądzie Okręgowym w Gdańsku w czerwcu tego roku. Sędzia uznał, że waloryzacja jest zasadna, ale nie określił jeszcze dokładnej wysokości waloryzacji. Jednak już teraz wskazał kierunek rozstrzygnięcia sprawy.
W tym samym miesiącu zapadły dwa kolejne wyroki końcowe w sprawach o waloryzację. Jeden z nich również w Sądzie Okręgowym w Gdańsku, a drugi w Sądzie Okręgowym w Elblągu. Oba wyroki są korzystne dla banków, które mają prawo do waloryzacji pożyczonego kapitału w związku z wysoką inflacją. Sąd w Elblągu orzekł, że klient powinien zwrócić bankowi kapitał zwaloryzowany o 34 proc., uwzględniając inflację wynoszącą 40 proc. od momentu udzielenia kredytu.
Nieoczekiwany zwrot w sprawach frankowych
Banki odnoszące zwycięstwo w sądach pierwszej instancji daje im nadzieję na kontynuowanie walki o kwestię tzw. darmowych kredytów. Głośny wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z czerwca tego roku dotyczył wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału i wykluczał takie wynagrodzenie dla banków. Jednak pozostała kwestia waloryzacji, która nadal pozostaje niejasna.
Czy możemy się spodziewać fali pozwów o waloryzację ze strony banków? Na razie trudno to stwierdzić, gdyż banki obecnie dokonują analizy sytuacji pod kątem możliwości dochodzenia roszczeń o waloryzację. Decyzja o złożeniu pozwu należy do banku, ale Związek Banków Polskich (ZBP) uważa, że roszczenie o waloryzację nie zostało wyłączone przez TSUE.
ZBP przewiduje, że decyzje w tej sprawie nie zostaną podjęte natychmiast, ponieważ proces składania pozwów i ich dostarczania do banków wymaga czasu. Obecnie wiele klientów decyduje się na ugody z bankami, które polegają na przewalutowaniu kredytu frankowego na kredyt złotowy. Wiele banków, w tym PKO BP, już podpisało takie ugody, które stanowią ponad 70 tysięcy przypadków.
Orzecznictwo w sprawach frankowych
Na podstawie trzech wyroków nie można jeszcze mówić o utworzeniu się linii orzeczniczej w sprawach dotyczących waloryzacji kredytów frankowych.Sprawy te są stosunkowo młode, a wypracowanie pełnego orzecznictwa może zająć kilka lat. Podobna sytuacja wystąpiła wcześniej w sprawach frankowych inicjowanych przez kredytobiorców.
Szacuje się, że banki przegrały 97 proc. spraw dotyczących wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału.Warto zauważyć, że niektóre banki domagały się od klientów nie tylko zwrotu kapitału, ale również waloryzacji. Większość obecnych wyroków jest jeszcze nieprawomocna i będzie rozpatrywana przez sądy drugiej instancji.
Prawnicy, którzy reprezentują frankowiczów przed sądem, komentują, że banki błędnie interpretują czerwcowe orzeczenie Trybunału i wcześniejszą opinię Rzecznika Generalnego TSUE.Według nich, bankom nie należy się żadna rekompensata przekraczająca udzielony kapitał powiększony o ustawowe odsetki.
Długotrwała walka o kredyty frankowe
Spór dotyczący kredytów frankowych to problem, który nie zostanie szybko rozwiązany. Wcześniej pojawił się pomysł ustawy mającej uregulować tę kwestię, ale rząd nie podejmie decyzji w tej sprawie przed jesiennymi wyborami.
Jednym z możliwych rozwiązań jest ułatwienie frankowiczom uwolnienia się od kredytu walutowego na kompromisowych warunkach. Niektórzy kredytobiorcy nie mają środków na prowadzenie długotrwałych postępowań sądowych lub po prostu nie chcą tracić czasu.Według posłanki Izabeli Leszczyńskiej z Platformy Obywatelskiej, Ministerstwo Finansów powinno przygotować odpowiednią ustawę.
Nie mniej jednak frankowicze jasno wskazują na grupach na Facebooku, że oni już nie potrzebują pomocy od Państwa – jedynie na co liczą to sprawne procesy w sądzie i szybkie wyroki w sprawach frankowych. Są zdecydowanie przeciwko ustawie frankowej oraz przymusie podpisywania ugód czy też przewalutowania kredytów we fankach.
Spór o kredyty frankowe w Polsce wciąż trwa, a wyroki sądowe wpływają na sytuację kredytobiorców. Banki odnoszą pewne zwycięstwa w sądach, co daje im nadzieję na kontynuowanie walki o swoje roszczenia. Jednak długotrwałe orzecznictwo w tej sprawie wciąż się kształtuje, a finalne rozstrzygnięcia będą znane dopiero po czasie.
