W związku z nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego, frankowicze, którzy postanowią od 15 kwietnia 2023 r. wystąpić z pozwem przeciwko bankom, będą musieli zwrócić się do sądu właściwego ze względu na miejsce ich zamieszkania. Zmiana ta, mająca obowiązywać przez 5 lat, może wpłynąć na przyspieszenie postępowań sądowych dla frankowiczów oraz na obniżenie liczby spraw wpływających do Wydziału Frankowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie nawet o 70 procent.
Zmiana w KPC może okazać się korzystna dla frankowiczów, gdyż inne sądy również będą zmuszone nauczyć się postępować w tego rodzaju sprawach. W dłuższej perspektywie może to prowadzić do przyspieszenia rozpatrywania spraw. Warto również zwrócić uwagę na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) oraz jego konsekwencje dla frankowiczów, który może doprowadzić do zwiększenia liczby pozwów przeciwko bankom.
W XXVIII Wydziale Cywilnym Sądu Okręgowego w Warszawie – zwanym Wydziałem frankowym obecnie rozpoznawanych jest około 40 tys. spraw, a miesięcznie zapada około 450 wyroków. Dominująca linia orzecznicza w sprawach z powództw kredytobiorców wydaje się już ugruntowana w skali ogólnopolskiej. W związku z tym, można oczekiwać, że sędziowie z innych sądów będą się na niej wzorować.
Spis treści:
Nowelizacja i wprowadzenie zmian
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, przyjęta przez Sejm 26 stycznia, wprowadza zmiany mające na celu usprawnienie procesu sądowego dla frankowiczów. Przepisy z nowelizacji wchodzą w życie po 14 dniach od opublikowania.
Głównym celem zmiany jest zmiana właściwości sądów dla spraw frankowiczów. Zgodnie z nowymi przepisami, w okresie 5 lat od dnia wejścia w życie przepisu, powództwo konsumenta dotyczące roszczeń związanych z zawarciem umowy kredytu waloryzowanego, denominowanego lub indeksowanego do waluty innej niż waluta polska, wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu powód ma miejsce zamieszkania.
Cel tej zmiany jest usprawnienie procesu sądowego dla frankowiczów poprzez rozproszenie spraw pomiędzy sądy w całym kraju, co może przyczynić się do przyspieszenia rozpatrywania spraw. Ograniczenie liczby spraw wpływających do Wydziału Frankowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie pozwoli na zwiększenie efektywności pracy wydziału.
Dodatkowo, zmiana ta może przyczynić się do ujednolicenia linii orzeczniczej w całym kraju, gdyż sędziowie z różnych sądów będą wzorować się na orzecznictwie ukształtowanym już w wydziale frankowym. W rezultacie, frankowicze mogą liczyć na bardziej przewidywalne i sprawne rozstrzyganie swoich spraw przez sądy.
Wyrok TSUE i jego wpływ na liczbę pozwów „frankowych”
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) może mieć istotny wpływ na liczbę pozwów „frankowych” skierowanych przeciwko bankom przez frankowiczów. W lutym, Rzecznik Generalny TSUE wydał opinię w sprawie dotyczącej pytania prejudycjalnego polskiego sądu. W swojej opinii wskazał, że bank nie może dochodzić wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, gdy umowa została unieważniona z powodu nieuczciwych klauzul. W takiej sytuacji, konsument może domagać się od banku wynagrodzenia za korzystanie z przekazywanych im rat.
Obecnie, frankowicze i ich pełnomocnicy oczekują na wyrok TSUE, który może przyczynić się do kolejnej fali pozwów „frankowych”. Jeśli wyrok TSUE będzie zgodny z opinią Rzecznika Generalnego, frankowicze mogą zdecydować się na wytoczenie dodatkowych spraw przeciwko bankom. W takiej sytuacji, możliwe jest również pojawienie się pozwów konsumentów o wynagrodzenie od banków za korzystanie z przekazywanych im rat.
W związku z tym, wyrok TSUE może wpłynąć na zwiększenie liczby pozwów „frankowych” oraz na rozwój orzecznictwa w tej materii. W efekcie, zmiany wprowadzone w Kodeksie postępowania cywilnego mogą okazać się jeszcze bardziej istotne dla frankowiczów i wymiaru sprawiedliwości, mając na celu przyspieszenie rozpatrywania spraw i ułatwienie procesu sądowego.
Skutki zmian dla sądów i konsumentów
Skutki zmian wprowadzonych w Kodeksie postępowania cywilnego, związanych z rozpatrywaniem spraw frankowiczów, mogą przynieść korzyści zarówno dla sądów, jak i dla konsumentów.
Dla sądów warszawskich, zwłaszcza dla wydziału frankowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie, zmniejszenie liczby spraw będzie miało znaczenie. Przeniesienie części spraw do sądów właściwych ze względu na miejsce zamieszkania konsumenta, może spowodować nawet o 70% mniejszy napływ nowych spraw do sądu warszawskiego. W rezultacie, sądy te będą mogły skupić się na sprawach lokalnych, co przyczyni się do przyspieszenia procesu sądowego.
Zmiany te będą również korzystne dla konsumentów. Przede wszystkim, rozpatrywanie spraw przez sądy właściwe ze względu na miejsce zamieszkania frankowiczów, może skrócić czas oczekiwania na rozstrzygnięcie. Ponadto, inne sądy z czasem nauczą się właściwego postępowania w sprawach frankowych, co może przyczynić się do zwiększenia szybkości rozstrzygnięć oraz podniesienia jakości orzecznictwa.
Dominująca linia orzecznicza w sprawach z powództw kredytobiorców
Dominująca linia orzecznicza w sprawach z powództw kredytobiorców ugruntowała się w skali ogólnopolskiej, co pozwala na jednolite podejście do rozstrzygania spraw frankowych. Jednak nadal istnieją rozbieżności w praktyce różnych sądów, szczególnie jeśli chodzi o roszczenia banków związane z wynagrodzeniem za korzystanie z udzielonego kredytobiorcom kapitału lub zmianą siły nabywczej pieniądza.
Oczekuje się, że ukierunkowanie orzecznictwa przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) lub Sąd Najwyższy (SN) może przyczynić się do zharmonizowania praktyki sądowej w tej kwestii, co zmniejszy rozbieżności między sądami.
Podsumowując, wprowadzenie zmiany do Kodeksu postępowania cywilnego może mieć istotny wpływ na sposób prowadzenia spraw frankowych. Skutki dla konsumentów obejmują przyspieszenie rozstrzygania spraw, większą dostępność sądów ze względu na miejsce zamieszkania oraz jednolitość orzecznictwa. Dla wymiaru sprawiedliwości oznacza to odciążenie sądów warszawskich oraz lepsze wykorzystanie zasobów sądowych w całym kraju.
Oczekuje się, że dalsze rozwinięcie orzecznictwa w tej dziedzinie, zwłaszcza w odniesieniu do roszczeń banków, może przyczynić się do większej przejrzystości i sprawiedliwości w trakcie rozstrzygania spraw frankowych.
