Sąd Najwyższy zbada niedługo kluczowe zagadnienie dotyczące umów o kredyt bankowy – czy są one umowami wzajemnymi? Odpowiedź na to pytanie może mieć ogromny wpływ na procesy dotyczące kredytów hipotecznych, zwłaszcza tych zaciągniętych we frankach szwajcarskich. Wiele z tych kredytów zostało unieważnionych przez sądy z powodu abuzywnych klauzul, co otwiera problem rozliczenia się obu stron – kredytodawcy i kredytobiorcy. Kwestia, czy umowa kredytu jest wzajemna, wpływa na to, jak te rozliczenia powinny przebiegać.
Co oznacza wzajemność umowy kredytu w praktyce?
Zgodnie z Kodeksem cywilnym, umowa jest wzajemna, gdy obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich jest odpowiednikiem świadczenia drugiej. W praktyce, jeżeli umowa kredytu jest uznawana za wzajemną, bank może zatrzymać świadczenie do czasu, gdy kredytobiorca zaoferuje zwrot wypłaconego kredytu.
Jednak jak podkreśla Rzecznik Finansowy, umowa kredytu nie jest typową umową wzajemną, ponieważ strony spełniają różne świadczenia, ale niekoniecznie o ekwiwalentnej wartości. Zwrot kwoty kredytu po okresie umowy nie jest równoważny z wypłaconym kredytem, a oprocentowanie nie nadaje umowie charakteru wzajemności. Tym samym, Rzecznik Finansowy sugeruje, że bankom nie przysługuje prawo zatrzymania w przypadku unieważnienia umowy kredytowej.
Jakie mogą być konsekwencje?
Wynik tej sprawy może mieć daleko idące konsekwencje dla przyszłych procesów kredytowych, szczególnie dla tych, które dotyczą kredytów indeksowanych i denominowanych do waluty obcej. Będzie to miało wpływ nie tylko na rozstrzyganie indywidualnych sporów pomiędzy bankami a konsumentami, ale również na regulacje prawne dotyczące umów kredytowych.
Jednocześnie warto zauważyć, że decyzję Sądu Najwyższego mogą wpłynąć także stanowiska Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Tym samym, sprawy kredytobiorców stają się coraz bardziej skomplikowane, a odpowiedzi na pytania dotyczące zasad rozliczania kredytów po unieważnieniu umowy kredytowej są niezbędne dla zapewnienia sprawiedliwości dla wszystkich stron.
Końcowy werdykt Sądu Najwyższego będzie zapewne stanowić precedens dla przyszłych rozstrzygnięć w tym zakresie, a konsekwencje tej decyzji mogą wpłynąć na miliony kredytobiorców w Polsce. To kolejny dowód na to, jak ważna jest jasność i przejrzystość w prawie dotyczącym kredytów, zwłaszcza tych zaciągniętych we frankach szwajcarskich.
