15 czerwca 2023 roku, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał dwa przełomowe wyroki odnoszące się do kredytów hipotecznych w frankach szwajcarskich. Te wyroki, mające duże znaczenie dla frankowiczów, dotyczą zasadności roszczeń o tzw. wynagrodzenie za korzystanie z kapitału oraz dopuszczalności zwolnienia kredytobiorcy z obowiązku płacenia rat kredytu frankowego przez sąd polski.
Koniec Wynagrodzenia za Korzystanie z Kapitału – Uderzenie dla Banków
Pierwszy wyrok (sygn. akt C-520/21) odnosi się do zasady wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. TSUE utrzymał stanowisko rzecznika Anthony Michael Collins, wyrażone już w lutym, że banki nie mogą liczyć na takie wynagrodzenie, jeżeli umowa kredytu w walucie szwajcarskiej zostanie unieważniona przez sąd krajowy.
Naruszanie przez banki obowiązków umownych i zasady fair play w relacjach z konsumentami nie może przynosić korzyści ekonomicznych. Banki nie mają prawa do żądania wynagrodzenia za korzystanie z kapitału ani waloryzacji świadczenia, podczas gdy kredytobiorcy mogą roszczeń dodatkowych od banków.
Reakcja Banków na Wyroki: Frankowicze i „Darmowe Kredyty”
Reagując na wyroki, banki w Polsce podkreślają, że unieważnienie prawa banków do zasądzania wynagrodzenia za korzystanie z kapitału oznacza, że kredytobiorcy zyskują „darmowe kredyty”. Jednak wyrok TSUE jasno wskazuje, że to kredytobiorcy mają prawo do oczekiwania na wynagrodzenie od banków, jeżeli umowa kredytu zostanie uznana za nieważną.
Wyrok TSUE a Kwestia Zwolnienia z Obowiązku Płacenia Rat Kredytu
Drugi wyrok TSUE (sprawa o sygn. akt C-287/22) dotyczy zasad udzielania zabezpieczeń przez sądy polskie w postaci zwolnienia kredytobiorcy z obowiązku płacenia rat kredytu na czas trwania procesu sądowego.
W swoim wyroku, TSUE jednoznacznie uznał, że kredytobiorcom powinno być udzielane zabezpieczenie w postaci zawieszenia płatności rat kredytu na czas trwania procesu, niezależnie od stanu spłaty kapitału oraz kondycji finansowej banku. Zasady skuteczności i proporcjonalności, odnoszące się do Dyrektywy 93/13, działają na korzyść kredytobiorców.
Kluczowa Wiktoria dla Frankowiczów
Wyroki TSUE z 15 czerwca 2023 roku stanowią znaczące zwycięstwo dla kredytobiorców. Utrata przez banki prawa do żądania wynagrodzenia za korzystanie z kapitału oraz potwierdzenie możliwości zawieszenia płatności rat na czas trwania procesu sądowego to milowy krok w sporze frankowiczów z bankami. Przedsiębiorstwa naruszające obowiązki umowne powinny poniósć konsekwencje, a nie zyskiwać na swych działaniach. Teraz banki muszą dostosować się do nowej rzeczywistości, a kredytobiorcy mają mocniejsze podstawy do dochodzenia swoich praw.
