Polska ma szansę na uzyskanie dodatkowych funduszy Unii Europejskiej do końca roku, wraz z objęciem urzędu premiera przez lidera opozycji Donalda Tuska. Komisja Europejska, wykonawczy organ UE, planuje w najbliższych tygodniach zaakceptować prośbę polskiego rządu o wykorzystanie części około 2,8 miliarda euro pomocy przeznaczonej na odcięcie państw członkowskich od rosyjskiej energii. Dostęp do tych funduszy będzie możliwy w ciągu kilku dni od objęcia urzędu przez Tuska, który obiecał przywrócić relacje z UE i dąży do otrzymania tych środków jeszcze w tym roku.
Spis treści:
Zwiększony dostęp do funduszy UE
Kiedy unijni ministrowie finansów potwierdzą decyzję Komisji na spotkaniu 8 grudnia, Warszawa będzie mogła skorzystać z około 550 milionów euro jako prefinansowanie, niepodlegające żadnym warunkom. Jest to istotna kwota, która pomoże Polsce w rozwoju alternatywnych źródeł energii. W sumie Polska może uzyskać dostęp do około 60 miliardów euro w formie dotacji i pożyczek. Jednakże, dalszy dostęp do tych środków będzie uzależniony od spełnienia pewnych warunków, w tym przeprowadzenia reform w systemie sądownictwa.
Donald Tusk i jego priorytety
Donald Tusk, były przewodniczący Rady Europejskiej, wygrał wybory w Polsce w zeszłym miesiącu i zapowiedział plany współpracy z opozycją w celu odsunięcia od władzy nacjonalistycznego ugrupowania Prawo i Sprawiedliwość, które rządziło przez osiem lat. Jego priorytetem jest przywrócenie dobrych relacji z Unią Europejską, która zaniepokojona naruszaniem niezależności instytucji w Polsce i praworządnością wstrzymała przekazywanie funduszy. Jednak aby uzyskać pełną kwotę 60 miliardów euro, nowy rząd Tuska będzie musiał przeprowadzić trudne reformy.
Wizyta Tuska w Brukseli
Tusk, wraz ze swoimi sojusznikami, podpisał porozumienie koalicyjne, ale nowa koalicja będzie musiała poczekać do następnego miesiąca, aby objąć władzę, ponieważ prezydent Andrzej Duda powierzył obecnemu premierowi Mateuszowi Morawieckiemu misję sformowania nowego rządu. Premier Prawa i Sprawiedliwości będzie miał około miesiąca na to zadanie, co jest mało prawdopodobne, biorąc pod uwagę brak większości parlamentarnej. Jeśli Morawiecki nie zdoła sformować rządu, decyzja zostanie przekazana parlamentowi, który ma wyznaczyć Tuska. Zgodnie z procedurą parlamentarną, zwycięzca wyborów mógłby objąć urząd już 11 grudnia.
Wyzwania dla Tuska
Dla Donalda Tuska przyszłe reformy mogą stanowić wyzwanie. Prezydent Duda, były parlamentarzysta Prawa i Sprawiedliwości, posiada prawo weta względem ustawodawstwa, co może sprawić trudności w przegłosowaniu zmian przez obecną opozycję. W tym roku prezydent zakłócił plany uzyskania finansowania, przekazując go do najwyższego sądu w celu przeglądu.
„Oczekujemy na nowy rząd, aby ocenić, czy możliwa jest realizacja pewnej liczby reform. Ocenimy, co zostało zrobione w ostatnich miesiącach.” – powiedział Didier Reynders, komisarz ds. sprawiedliwości, podczas konferencji prasowej w Brukseli.
Blokada środków UE
Unia Europejska zablokowała wypłatę ponad 35 miliardów euro pomocy dla rządu Prawa i Sprawiedliwości, szczególnie kwestionując reformę sądownictwa, która zwiększa polityczny wpływ na sędziów. Rząd Morawieckiego złożył wniosek o dodatkowe finansowanie w sierpniu w ramach programu RePowerEU, który ma na celu pomóc państwom członkowskim w rozwijaniu alternatywnych źródeł energii po wojnie Rosji na Ukrainie, która zakłóciła rynek regionu. Decyzja w sprawie tych funduszy ma zapaść w przyszłym miesiącu, przed końcem roku, który jest ostatecznym terminem alokacji środków.
Program ten, jeśli zostanie zatwierdzony, zwiększyłby dostępne środki dla Polski do prawie 60 miliardów euro w formie dotacji i pożyczek. Jednak dalszy dostęp do tych funduszy będzie uzależniony od spełnienia warunków, w tym przeprowadzenia reform w systemie sądownictwa.
Podsumowanie
Polska ma szansę na uzyskanie dodatkowych funduszy Unii Europejskiej do końca roku, co jest możliwe dzięki objęciu urzędu premiera przez Donalda Tuska, lidera opozycji. Dostęp do tych funduszy jest uzależniony od decyzji Komisji Europejskiej i potwierdzenia przez unijnych ministrów finansów. Jednakże, aby uzyskać pełną kwotę 60 miliardów euro, nowy rząd Tuska będzie musiał przeprowadzić trudne reformy, w tym w systemie sądownictwa. Decyzja w sprawie funduszy zostanie podjęta w przyszłym miesiącu, a Polska musi spełnić warunki, aby kontynuować korzystanie z unijnej pomocy finansowej.