Już od 15 września 2023 roku, w życie wchodzą nowe przepisy Kodeksu Społek Handlowych (KSH), które wprowadzają znaczące zmiany dotyczące reorganizacji przedsiębiorstw. Nowelizacja KSH obejmuje zarówno reorganizacje krajowe, jak i transgraniczne, zgodnie z dyrektywami nr 2019/2121 i nr 2019/1115 Unii Europejskiej. Te zmiany będą miały również konkretne skutki podatkowe, które zostaną omówione w tym artykule.
Spis treści:
Najważniejsze zmiany wprowadzone przez nowelizację KSH
Nowelizacja KSH wprowadza wiele istotnych zmian, które mają na celu usprawnienie procesów fuzji, połączeń i reorganizacji przedsiębiorstw. Jedną z najważniejszych nowości jest wprowadzenie nowego rodzaju podziału przedsiębiorstwa, zwanego „podziałem przez wyodrębnienie”. Ten nowy rodzaj podziału umożliwia przeniesienie części majątku z jednego przedsiębiorstwa do nowo utworzonego przedsiębiorstwa zależnego, podobnie jak w przypadku aportu.
Kolejną istotną zmianą jest rozszerzenie zakresu zastosowania połączeń uproszczonych, które teraz obejmują również połączenia między „spółkami siostrzanymi” – to znaczy połączenia między przedsiębiorstwami, które mają tego samego wspólnika.
Nowe przepisy wprowadzają również dwa nowe rodzaje reorganizacji transgranicznych: podział i przekształcenie transgraniczne.
Skutki podatkowe reorganizacji przedsiębiorstw
Nowe przepisy KSH mają bezpośredni wpływ na aspekty podatkowe reorganizacji przedsiębiorstw. W związku z tym, przedsiębiorcy muszą być świadomi tych zmian i ich konsekwencji podatkowych.
W przypadku podziału przez wyodrębnienie, reorganizacja ta powinna być zasadniczo neutralna podatkowo. Jednak istnieją pewne warunki, które muszą zostać spełnione, aby utrzymać neutralność podatkową.
Ważnym warunkiem jest to, że zarówno majątek pozostający w przedsiębiorstwie podzielonym, jak i przenoszony do przedsiębiorstwa przejmującego, musi stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa. W przypadku, gdy warunki te nie zostaną spełnione, konsekwencje podatkowe mogą być różne. Dlatego przedsiębiorcy powinni zwrócić szczególną uwagę na te warunki i skonsultować się z doradcami podatkowymi.
Zalety podziału przez wyodrębnienie
Podział przez wyodrębnienie może być bardzo korzystnym rozwiązaniem w przypadkach, gdy konieczne jest zachowanie sukcesji prawnej i obowiązków. W przeciwieństwie do aportu, w przypadku podziału przez wyodrębnienie, część majątku jest przenoszona do nowo utworzonego przedsiębiorstwa, a nie do udziałowców lub akcjonariuszy. Dzięki temu można tworzyć „pionowe” struktury w ramach grup kapitałowych, co znacznie ułatwia procesy reorganizacji.
Podział przez wyodrębnienie ma również podobne skutki gospodarcze jak aport, ponieważ część majątku jest przenoszona do nowo utworzonego przedsiębiorstwa w zamian za udziały. Dlatego jest to interesująca alternatywa dla przedsiębiorstw, szczególnie w sektorach regulowanych, gdzie sukcesja prawna ma duże znaczenie.
Wątpliwości dotyczące sytuacji podatkowej przedsiębiorstwa przejmującego
W przypadku podziału przez wyodrębnienie, istnieją pewne wątpliwości dotyczące sytuacji podatkowej przedsiębiorstwa przejmującego. W szczególności dotyczą one zastosowania przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Zgodnie z tymi przepisami, przychodem dla przedsiębiorstwa przejmującego jest nadwyżka wartości majątku otrzymanego nad wartością emisyjną udziałów lub akcji przekazanych udziałowcowi przedsiębiorstwa podzielonego. Jednak w przypadku podziału przez wyodrębnienie, udziały nie są przekazywane udziałowcowi.
To prowadzi do wątpliwości, czy przepis ten będzie miał zastosowanie do podziału przez wyodrębnienie. Ekspertowie prawa podatkowego sugerują, że przepis ten nie będzie miał zastosowania do tego rodzaju reorganizacji, ze względu na brak przekazywania udziałów. Jednak w celu uniknięcia niejednoznaczności, przedsiębiorcy mogą wystąpić o wydanie indywidualnych interpretacji podatkowych w tej sprawie.
Wyodrębnienie jako rozwiązanie dla wcześniejszych reorganizacji
Kolejną kwestią, która budzi wątpliwości, jest zastosowanie zasad ograniczających neutralność podatkową do pierwszej kwalifikowanej czynności reorganizacyjnej. Zgodnie z tymi zasadami, tylko pierwsza reorganizacja, taka jak podział, połączenie lub wymiana udziałów, jest neutralna podatkowo. W przypadku kolejnych reorganizacji, wartość emisyjna udziałów przekazanych udziałowcowi stanowi jego przychód podatkowy.
Jednak w przypadku podziału przez wyodrębnienie, nie ma emisji nowych udziałów, co oznacza brak przychodu dla udziałowców. Dlatego można uznać, że podział przez wyodrębnienie powinien być neutralny podatkowo, nawet jeśli przedsiębiorstwo przeprowadziło wcześniej inną reorganizację.
Podsumowanie
Nowe przepisy Kodeksu Społek Handlowych wprowadzają znaczące zmiany w zakresie reorganizacji przedsiębiorstw. Podział przez wyodrębnienie stanowi innowacyjne rozwiązanie, które umożliwia przeniesienie części majątku do nowo utworzonego przedsiębiorstwa. Połączenia uproszczone również zostały rozszerzone, co ułatwia procesy reorganizacyjne między spółkami „siostrzanymi”. Wprowadzenie tych zmian ma również konsekwencje podatkowe, które przedsiębiorcy muszą wziąć pod uwagę. Warto skonsultować się z doradcami podatkowymi, aby zrozumieć skutki podatkowe i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek. W każdym przypadku reorganizacji przedsiębiorstwa, należy szczegółowo analizować obowiązujące przepisy i zapewnić, że spełnione są wszystkie warunki, aby utrzymać neutralność podatkową.
