Jedną z rzeczy, która jest wyznacznikiem spełnienia pewnych standardów w dorosłym życiu, jest wzięcie kredytu. Kupno mieszkania, spełnienie marzeń o podróżniczym życiu czy nowy samochód to tylko kilka opcji na wykorzystanie takiej sumy pieniędzy. Jednak nie każdy ma czas i chęci zagłębiać się w kilkudziesięciostronicową umowę, którą podpisuje – a przecież właśnie w tym momencie bierze na swoje barki lata zobowiązań finansowych. Poniżej znajdują się najważniejsze wskazówki, które warto znać podczas podpisywania umowy kredytowej.
Spis treści:
1. Zapoznanie się z treścią umowy przed złożeniem podpisu
Wydaje się to być oczywiste, jednak niewiele osób faktycznie to robi. Zgodnie z prawem, pracownik banku ma obowiązek, a przynajmniej nie powinien utrudniać, udostępnienia treści umowy klientowi. W przypadku doręczenia umowy przez kredytodawcę z wyprzedzeniem (tzw. umowa adhezyjna) pozwala na przeanalizowanie jej za i przeciw w dogodnych domowych warunkach. Takie otoczenie z pewnością pozbawi uczucia stresu wywoływanego przez samą obecność w instytucji bankowej oraz pozwoli na pewną, racjonalną decyzję.
2. Umowa to ,,świętość”
Warto pamiętać, że warunki, na które się godzimy, zostały zawarte w umowie, i tylko w niej. Reprezentant banku może obiecywać złote góry tylko po to, żeby zachęcić klienta do skorzystania z jego usług. Jest to całkowicie zrozumiałe, gdyż tak funkcjonuje rynek – ten kto zapewni klientowi najbardziej opłacalną opcję, ten wygrywa. Jednak częścią planu sprzedażowego jest właśnie przekonanie klienta argumentami, które nie zawsze są zgodne warunkami umowy. Dlatego powinno się upewnić czy słowa pracownika banku pokrywają się z podpisywaną treścią kredytu, tylko i wyłącznie ten sposób daje stuprocentową pewność warunków, na jakie się godzimy.
3. RRSO oraz CKK
RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania) mówi o całkowitym koszcie zobowiązania kredytowego w rocznym rozrachunku wyrażonej w procentach. CKK (Całkowity Koszt Kredytu) to nic innego jak wszystkie zsumowane opłaty, które wiążą się z jego udzieleniem. Oba te wskaźniki są bardzo pomocne podczas porównywania poszczególnych ofert kredytowych. Jednak należy pamiętać, że nie są one stałe i wraz z upływem czasu oraz stanem gospodarki, mogą znacząco ulec zmianie.
4. Marża – determinant kosztu kredytu oraz ryzyka stopy procentowej
W skład oprocentowania bankowego wchodzą takie składowe jak:
– marża,
– oprocentowanie właściwe (zależne od danej umowy kredytowej, w walucie PLN odpowiada temu WIBOR).
Ze względu na pędzącą inflację należy wziąć pod uwagę ryzyko związane z decyzjami Rady Polityki Pieniężnej dotyczących podnoszenia stóp procentowych.
Warto pochylić się nad podjęciem decyzji o dobrowolnym ubezpieczeniu, które w przyszłości może zmniejszyć marżę nadaną przez bank (jest stała przez cały okres umowy). Pozwoli to na spore oszczędności w perspektywie kilkudziesięciu lat spłacania kredytu.
5. Raty
Ważnym czynnikiem jest także wybierany rodzaj rat. Możemy wyróżnić raty równe oraz malejące – pierwsze są nieco niższe na samym początku jednak powodują ,,wyższe koszty ogólnego rozrachunku”. Raty malejące w pierwszych latach potrafią znacząco obciążyć budżet, jednak dla osób planujących ,,szybsze” spłacenie kredytu, okazuje się być strzałem w dziesiątkę. Dodatkowo jest ono sporo tańsze w stosunku do rozwiązania, jakim są raty równe.
6. Stałe oprocentowanie kredytu
Stosunkowo od niedawna – 31.06.2021 r., polskie banki (oprócz banków spółdzielczych) są zobowiązane, do posiadania w swojej ofercie kredytu ze stałym oprocentowaniem. Obecnie najdłuższy kredyt oferujący takie rozwiązanie trwa 5 lat. Oznacza to, że w tym czasie nie jesteśmy narażeni na ewentualne podwyżki stóp procentowych w okresie trwania umowy. Jednak i tutaj tkwi haczyk – marże banków są zdecydowanie wyższe, co skutkuje większym obciążeniem kredytobiorcy. Niemniej jednak warto zastanowić się, czy ten rodzaj kredytu nie spełnia naszych potrzeb, gdyż w tym przypadku ryzyko stopy procentowej nie istnieje.
7. Małe druczki, czyli coś, co jest warte uwagi
W pewnym sensie jest to powrót do pierwszej wskazówki i wydaje się to być zupełnie oczywiste. Jednak w praktyce wygląda to zupełnie inaczej. Banki nie mają jednej, odgórnie ustalonej treści oraz wzoru umów kredytowych. Oznacza to, że mogą one dowolnie modyfikować jej treść oraz wygląd. W zależności od kredytodawcy mogą one przyjmować formę tabel, a najważniejsze ustalenia pozostają na samym końcu umowy. Zgodnie z zasadami etyki, powinny one być jasno i zrozumiale skonstruowane, aby klient miał pewność tego co podpisuje. W rzeczywistości nie każdy przedsiębiorca wywiązuje się z tego obowiązku. Dlatego warto szczegółowo zapoznać się z warunkami umowy i nie pomijać tych, które napisane są drobnym drukiem. Być może to właśnie one zawierają w sobie najważniejsze informacje.
8. Regulamin skarbnicą wiedzy
Większość przedsiębiorców przenosi znaczną część właściwych informacji właśnie do regulaminu. W samej umowie niektóre z ustaleń mogą zostać potraktowane ogólnikowo. Oprócz dobrego zapoznania się z treścią samej umowy, warto przyjrzeć się również regulaminowi. Jeżeli został on przygotowany wraz z umową, powinien zostać doręczony przed podpisaniem kredytu.
9. Zdolność kredytowa i jej wpływ na wysokość dofinansowania
Jak powszechnie wiadomo, jednym z najważniejszych czynników branych pod uwagę przy udzielaniu przez banki kredytów, jest zdolność kredytowa. To od niej zależy wysokość sumy, która zostanie przyznana klientowi. Dlatego warto zacząć ją budować z odpowiednim wyprzedzeniem, np. poprzez spłaty dawnych zobowiązań czy zmianę pracy. Dodatkowo banki wymagają pewności zdarzeń, które wpłynęły na zdolność kredytową – prowadzenie własnej działalności gospodarczej, w której obroty w krótkim okresie czasu znacznie wzrosły, może nie być dobrym argumentem dla tej instytucji.
10. Oprócz dobrego scenariusza istnieją także czarne
Obecne stopy procentowe zdecydowanie nie sprzyjają tym, którzy w poprzednich latach zaciągnęli kredyty na spore sumy. Dlatego decydując się na takie zobowiązania, należy przeanalizować zmiany, które mogą zajść w przeciągu najbliższych kilku lat. Być może najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie kredyt o niższej kwocie bądź powstrzymanie się od realizacji tego pomysłu.
Najważniejsze rzeczy, które powinno zrobić się przed zaciągnięciem kredytu:
– zbudowanie zdolności kredytowej,
– zaoferowanie jak najwyższego wkładu własnego,
– zwrócenie uwagi, czy umowa pozwala na tzw. ,,wakacje kredytowe”,
– dokładnie przeanalizować warunki umowy.
Wskazówki zawarte powyżej, zdecydowanie powinny pomóc przy podjęciu ważnej decyzji jaką jest kredyt. Z pewnością nie przygotują one kredytobiorcy w stu procentach, jednak zwracają uwagę na podstawowe rzeczy, których nigdy nie powinno się omijać.