Banki do zawierania ugód z frankowiczami zostały już wezwane pod koniec 2020 roku. Czy w 2023 roku opłaca się je podpisywać?
Spis treści:
Podpisywanie ugód frankowych
Propozycja ugodowa zaproponowana przez KNF powoduje, że kredyt we frankach zaczyna być traktowany tak, jakby od początku był kredytem w złotówkach. Oprocentowanie będzie wówczas według stawki WIBOR z powiększeniem o marżę.
Bank PKO BP był w grupie inicjatorów pomysłu dotyczącego podpisywania ugód z osobami, które wzięły kredyt we frankach. Obecnie banki są coraz przychylniejsze sprawie zawierania ugód. Klienci jednak niezbyt chętnie decydują się na skorzystanie z tego rozwiązanie, ponieważ:
– wyroki w sądach są korzystne dla kredytobiorców, najczęściej jest to związane z unieważnieniem umowy frankowej,
– stawka WIBOR jest wyższa niż SARON.
Zdaniem eksperta przed podjęciem ostatecznej decyzji dobrze jest mieć na uwadze to, czy jest to opłacalne działanie dla kredytobiorcy. Obecnie coraz więcej banków decyduje się na proponowanie ugód frankowych. mBank na początku wprowadził pilotażowy program porozumień z frankowiczami. mBank zaproponował podział kosztów po połowie między kredytobiorcę i kredytodawcę. Takie rozwiązanie było korzystniejsze dla banku.
Początkowo należy złożyć wniosek o mediację. W Centrum Mediacji Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego istnieje możliwość złożenia wniosku o mediację. Jest to możliwe w oddziale banku lub też za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej. Po podpisaniu umowy jest ona rejestrowana w bazie, a następnie jest przekazywana do mediatora. Gdy wybór nie jest jednomyślny, Prezes Sądu Polubownego musi go wyznaczyć, co znacznie wydłuża proces.
Następnie mediator otrzymuje sprawę do mediacji. Jego zadaniem jest zapoznanie się z daną sprawą i poprowadzenie procesu mediacyjnego. Może być to możliwe dzięki komunikatorowi internetowemu lub przez telefon.
W kolejnym kroku odbywa się kontakt mediatora z uczestnikami mediacji. To na nim ustalany jest termin pierwszej mediacji, w trakcie której omawiane są kwestie sporne. Jej celem jest dążenie do rozwiązania, które zostanie zaakceptowane przez obie strony.
Po realizacji mediacji odbywa się propozycja ugodowa. Bank jest odpowiedzialny za przygotowanie propozycji ugody. Klient powinien się do niej odnieść i dodatkowo może zaproponować również własne rozwiązania.
Konieczne jest także sporządzenie protokołu mediacji niezależnie od tego, czy podpisana została ugoda. Następnie w przypadku zatwierdzenia ugody przez sąd zostaje złożony wniosek do sądu powszechnego, który ma na celu jej zatwierdzenie.
Czy warto zawrzeć ugodę frankową?
Zaletami ugody są:
– zniesienie ryzyka walutowego,
– nie ma potrzeby interesowania się kursem CHF,
– może zmniejszyć się saldo zadłużenia.
Niekorzystnymi w przypadku tej opcji jest to, że:
– ugoda nie jest proponowana wszystkim klientom,
– jest to opcja skierowana wyłącznie do osób, które nadal spłacają kredyt,
– w związku z podpisaniem ugody nie będzie można dochodzić roszczeń wobec banku.
– oprocentowanie będzie według stawki WIBOR + marża, a nie SARON + marża.
O wiele korzystniej dla klienta jest wzięcie pod uwagę sprawy sądowej z tego względu, że można uzyskać wtedy o wiele większe korzyści. W przypadku, gdy sąd uzna, że umowa kredytowa jest nieważna, klient musi spłacić wyłącznie kapitał. W momencie, gdy jest on nadpłacony, może domagać się zwrotu od banku. W związku z odfrankowieniem jego zadłużenie może spaść nawet o 50% względem banku.
Zyska dla frankowicza
W przypadku unieważnienia umowy klient w całości pozbywa się problemu frankowego, otrzymuje zwrot nadpłaconych rat oraz jest wykreślony z hipoteki Księgi Wieczystej.
Gdy uznane zostanie odfrankowienie obniża się saldo zadłużenia, ustanowiony zostaje zwrot nadpłaty kredytu oraz można mieć pewność odnośnie do niskiego oprocentowania.
Ugoda z kolei powoduje wyłącznie obniżenie salda zadłużenia oraz jest związana z brakiem ryzyka zmiany kursu franka szwajcarskiego.
Ugody z frankowiczami w banku PKO BP
Początek ugód miał miejsce na początku października 2021 roku i miał być odpowiedzią na oczekiwania klientów. W skład wchodzi:
– przewalutowanie kredytu na złotówki,
– traktowanie kredytu w taki sposób, jakby cały czas był kredytem w złotówkach
– Wskaźnik LIBOR jest zmieniany na WIBOR
Firma spłaty, okres kredytowania, prowizje, składki na ubezpieczenie są bez zmian. Sąd Polubowny, przy Komisji Nadzoru Finansowego staje się miejscem mediacji i koszty pertraktacji pokrywa bank. Z propozycji PKO BP mogą skorzystać tylko osoby w dalszym ciągu spłacające kredyt.
Ugody w innych bankach
Bank Santander obecnie testuje propozycje ugód poprzez indywidualne propozycje względem klientów. Obecnie prezes banku rozważa ugody proponowane na zasadach KNF oraz na własnych warunkach.
Na początku grudnia 2021 roku przez mBank został wprowadzony pilotażowy program ugód dla frankowiczów, który obejmował przewalutowanie kredytu frankowego na polskie złotówki i umorzenie części zadłużenia. Powstała dzięki weryfikacji porównania spłaty kredytu CHF z kredytem w PLN kwota związana ze spłatą konkretnych pieniędzy przez kredytobiorcę jest dzielona z klientem po połowie. Pilotażowa propozycja mBanku była skierowana do osób, mających jeden kredyt we frankach oraz spłacających raty regularnie.
W pierwszej połowie 2023 roku indywidualna propozycja mBanku będzie skierowana do wszystkich osób, które mają zaciągnięty kredyt we frankach.
Z kolei bank BPH w ogóle nie podjął próby podpisywania ugód. Najpewniej jest to związane z działalnością banku, który obecnie obsługuje wyłącznie kredyty hipoteczne.
Bank Millenium — warunki ugód z kredytobiorcami
Bank Millenium proponuje zawieranie ugód na własnych warunkach, jednak nie podaje szczegółów. Wiadomo jednak, że ugody ustalane są indywidualnie. Klienci nadmieniają, że przewalutowanie kredytu ma być obecnie według kursu CHF/PLN w okolicach 3,00-3.20, a w momencie zaciągania hipoteki wynosił około 2,55. Są to mniej korzystne warunki niż te proponowane przez KNF. Od IV kwartału 2022 roku bank proponuje wybranym osobom przewalutowanie kredytu we frankach w taki sposób, jakby od początku był w złotówkach. Jest to jednak związane z koniecznością przejścia na wyższe oprocentowanie.
Podsumowanie warunków ugód
Wśród banków, które chcą ugód z frankowiczami, są np. mBank, Bank Millenium, czy PKO BP. Umorzona w wyniku ugody część salda kredytu nie podlega opłacie podatku dochodowego. Jest to związane z rozporządzeniem ministra finansów z dnia 11 marca 2022 roku.
Ugoda z PKO BP za każdym razem jest rozpatrywana indywidualnie. W związku z zawarciem ugody istnieje możliwość zaoszczędzenia tylko około 20% kwoty, która jeszcze pozostała do spłaty. Najkorzystniejszym rozwiązaniem jest doprowadzenie do unieważnienia umowy kredytu zaciągniętego we frankach.
W związku z zawarciem ugody z bankiem należy przygotować się na jej realizację w ciągu od kilku do kilkunastu tygodni. Polega ona na przewalutowaniu zobowiązań we frankach na złotówki. Dodatkowo zamiast wskaźnika LIBOR zastosowanie ma WIBOR. Bez zmian są jednak składki ubezpieczeniowe, wysokość opłat, prowizja, okres kredytowania i forma spłaty.
Istnieje możliwość odwołania ugody zawartej przed sądem. Jest to możliwe jednak tylko do momentu, w którym postanowienie o umorzeniu oprocentowania się uprawomocni.
Program ugód zaproponowany przez Komisję Nadzoru Finansowego nie jest za korzystnie przyjmowany zarówno przez banki, jak i kredytobiorców. Jest to propozycja, na podstawie której kredyt w CHF ma być traktowany w taki sposób, jakby od początku był w złotówkach i dodatkowo jego oprocentowanie ma być na podstawie stawki WIBOR + marża.
Dzięki postępowaniu ugodowemu przy KNF, które jest kilkuetapowe, sprawa kredytowa może zakończyć się zatwierdzeniem ugody przez sąd.
