W czerwcu 2022 roku Szwajcarski Bank Narodowy (Swiss National Bank) podniósł po raz pierwszy od 2011 roku stopy procentowe, przerywając ich rekordowo ujemne wartości, kształtujące się wtedy na poziomie -0,75 procent. Podwyżka wyniosła wtedy 50 pb, jednak stopy w Szwajcarii pozostawały nadal ujemne. Wydarzenie to było wtedy wielkim zaskoczeniem dla ekonomistów. 22 września SNB idąc za śladem innych banków narodowych w Europie oraz FED, znów zdecydował się na kolejną podwyżkę – tym razem o 75 pb, kształtując tym samym główną stopę procentową na poziomie 0,5 procent.
Tym razem eksperci byli przygotowani na tą decyzję. Szwajcarski Bank Narodowy poprzez ten zabieg zacieśnia swoją politykę monetarną, aby przeciwdziałać dalszemu wzrostowi cen, po tym jak gwałtowne wzrosty cen żywności i energii podniosły inflację zasadniczą do najwyższego poziomu przez ostatnie 29 lat.
Obecna inflacja na poziomie 3,5 procent jest zdecydowanie powyżej celu inflacyjnego SNB, który wynosi 0-2 procent w ujęciu rocznym. Decyzja ta, chodź uzasadniona, może mieć katastrofalne skutki dla osób zadłużonych we frankach. W skutek tego wydarzenia frankowicze, będą musieli płacić raty kredytów kilkaset złotych wyższe.
Spis treści:
Fatalna wiadomość dla polskiego złotego
Decyzja Szwajcarskiego Banku Narodowego spowodowała gwałtowne osłabienie polskiego złotego wobec franka, ale również wobec wielu innych ważnych walut. W czwartek 22 września przed godziną 9 cena za 1 franka wynosiła 4,49 zł. Po decyzji SNB kurs ten wyniósł prawie 4,6 zł. Natomiast z dniem 23 września kurs CHF/PLN kształtuje się na poziomie 4,96 zł. Za euro na tą chwilę należy zapłacić 4,76 zł, a za dolara 4,87 zł. Patrząc na kurs GBP/ PLN za 1 brytyjskiego funta szterlinga należy zapłacić 5,45 złotego.
Mocne osłabienie złotego w stosunku do innych walut nie jest tylko spowodowane decyzjami o podniesieniu stóp procentowych przez kluczowe banki narodowe takie jak Europejski Bank Centralny, Rezerwa Federalna, czy wspomniany Szwajcarski Bank Narodowy.
Na sytuację wpłynęło również orędzie Władimira Putina o częściowej mobilizacji w Rosji na potrzeby wojny w Ukrainie – twierdzą eksperci. Wydarzenie to zwiększa eskalację tego konfliktu oraz sugeruje, że czas jego trwania może się wydłużyć, co z pewnością będzie mieć przełożenie na zjawiska ekonomiczne, ceny energii oraz żywności. Jest to dodatkowy czynnik wpływający na presję inflacyjną, dlatego banki centralne nie wahają się z decyzjami, które mają częściowo stłumić popyt.
Ile wzrosną raty dla frankowiczów?
Wydarzenia w świecie ekonomii z pewnością odbiją się na kredytobiorcach zadłużonych we frankach. Szacuje się, że około 650 tys. Polaków ma zaciągnięty kredyt w tej walucie. Mają oni do spłacenia dług o łącznej wartości 90 mld złotych. Należy brać pod uwagę, że to już druga podwyżka stopy procentowej w tym roku, na której oparte są te zobowiązania. Wyliczając ile wzrosła rata dla przykładowego kredytu na 300 tys. zł zaciągniętego w styczniu 2008 roku na 30 lat i biorąc pod uwagę kurs franka na poziomie 5 zł – wzrost raty to ponad 400 zł w porównaniu czerwca tego roku.
W przypadku kredytu na 600 tys. zł wzrost ten wynosi już ponad 900 zł. Wyliczając wzrost dla tego samego kredytu ale na 900 tys. zł jest to skok o ponad 1300 zł. Warto zauważyć, że Szwajcarski Bank Narodowy zasugerował kolejne podwyżki, więc perspektywa kolejnych wzrostów i słabnięcia polskiego złotego jest jak najbardziej realna.
Część kredytobiorców starała się przygotować na takie okoliczności kupując franki w okresach korzystniejszego kursu. Istnieją również banki oferujące klientom ugody polegające na zmiany kredytów, które są indeksowane lub denominowane do franka na kredyty w złotym.
Tego typu ugoda została zaproponowana przez szefa Komisji Nadzoru Finansowego. Warto również wspomnieć, o kredytach, które były pierwotnie kredytami złotówkowymi, a następnie zostały przewalutowane na franki szwajcarskie, za namową pracowników banków. W takich przypadkach istnieje możliwość ich całkowitego unieważnienia w drodze odpowiedniego procesu. Sądy niejednokrotnie zakwestionowały ważność tego typu umów. Frankowicze w tych przypadkach mogą również liczyć na prawników z kancelarii frankowych.
Co mogą przynieść najbliższe tygodnie?
W najbliższych tygodniach możemy spodziewać się kolejnego posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej oraz publikacji krajowego wskaźnika inflacyjnego na obecny miesiąc.
W związku z tym możemy spodziewać się kolejnych podwyżek stóp procentowych w Polsce co spowoduje kolejne osłabienie polskiego złotego wobec kluczowych walut takich jak frank, euro czy dolar. Los naszej waluty jest też powiązany z sytuacją geopolityczną, która jest bardzo dynamiczna. Ekonomiści twierdzą, że spadek franka do poziomu poniżej poprzednich poziomów jest mało realny.
Warto pamiętać również o dacie kolejnego decydującego posiedzenia Szwajcarskiego Banku Narodowego, podczas którego mogą zapaść kolejne kluczowe decyzje. Będzie miało ono miejsce 15 grudnia 2022 roku.
