Planujesz rozpocząć swój własny biznes, ale obawiasz się konieczności rejestracji działalności? Dobrą wiadomością jest to, że istnieje możliwość prowadzenia działalności nierejestrowanej, która pozwala sprzedawać produkty i świadczyć usługi bez formalnego zakładania firmy. W tym artykule dowiesz się, czym dokładnie jest działalność nierejestrowana, jakie warunki należy spełnić, aby ją prowadzić, oraz jakie korzyści z tego wynikają.
Spis treści:
Czym jest działalność nierejestrowana?
Działalność nierejestrowana, znana również jako działalność nieewidencjonowana, to forma drobnej działalności zarobkowej osób fizycznych. Ze względu na niski poziom przychodów, nie jest ona uznawana za pełnoprawną działalność gospodarczą. Nie wymaga to rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), ani zgłaszania czegokolwiek do urzędu skarbowego czy GUSu. Możesz po prostu zacząć realizować swój pomysł na biznes, bez zbędnych formalności.
Co więcej, prowadzenie działalności nierejestrowanej można łączyć z pracą na etacie lub umową zlecenie, niezależnie od wysokości otrzymywanego wynagrodzenia z tych tytułów.
Warunki prowadzenia działalności nierejestrowanej
Aby móc prowadzić działalność nierejestrowaną, musisz spełnić pewne warunki. Oto lista kryteriów, które musisz spełnić:
- Przychody z działalności nie mogą przekroczyć 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym miesiącu.
- W ciągu ostatnich 60 miesięcy nie możesz prowadzić działalności gospodarczej.
- Działalność, którą chcesz prowadzić, nie wymaga zezwolenia, koncesji ani wpisu do rejestru działalności regulowanej.
- Musisz prowadzić działalność samodzielnie, bez wspólnika.
Warto zaznaczyć, że nawet jeśli masz zarejestrowaną firmę, możesz prowadzić działalność nierejestrowaną, jeśli Twoja działalność gospodarcza była zawieszona w ciągu ostatnich 60 miesięcy. Należy jednak pamiętać, że zawieszenie działalności jest traktowane jak jej niewykonywanie.
Limit przychodów
Przychody z działalności nierejestrowanej nie mogą przekroczyć 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku. W 2023 roku, limity te wynoszą:
- Od 1 stycznia do 30 czerwca: 1745 zł.
- Od 1 lipca do 31 grudnia: 1800 zł.
Aby sprawdzić, czy miesięczny przychód mieści się w limicie, należy uwzględnić zarówno otrzymane, jak i należne kwoty ze sprzedaży towarów lub usług. Otrzymane kwoty to te, które już otrzymałeś lub dostaniesz w momencie sprzedaży. Natomiast należne kwoty to te, które sprzedałeś, ale jeszcze nie otrzymałeś płatności od klienta.
Przekroczenie limitu przychodów skutkuje koniecznością rejestracji działalności gospodarczej w CEIDG. Masz wtedy 7 dni na dokonanie rejestracji. Przy rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej należy złożyć formularz CEIDG-1. Możesz to zrobić online.
Warto pamiętać, że jako początkujący przedsiębiorca możesz mieć prawo do zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne. Więcej informacji na ten temat znajdziesz na stronielink.
Obowiązki w działalności nierejestrowanej
Choć prowadzenie działalności nierejestrowanej nie wymaga wielu formalności, są pewne obowiązki, których należy przestrzegać:
- Prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży.
- Rozliczanie przychodów z działalności nierejestrowanej w zeznaniu rocznym PIT-36.
- Przestrzeganie praw konsumentów.
- Wystawianie faktur lub rachunków na żądanie kupującego.
Ewidencja sprzedaży
Prowadzenie ewidencji sprzedaży jest obowiązkowe. Możesz to robić w formie papierowej lub elektronicznej, na przykład w arkuszu kalkulacyjnym Excel. W ewidencji zapisujesz sprzedaż za każdy dzień, nie później niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Przykładowa ewidencja sprzedaży może zawierać informacje takie jak:
- Liczba porządkowa.
- Data sprzedaży.
- Wartość sprzedaży.
- Wartość sprzedaży narastającej.
Wystawianie faktur lub rachunków
Generalnie rzecz biorąc, prowadząc działalność nierejestrowaną, nie masz obowiązku wystawiania faktur ani rachunków, chyba że klient tego zażąda. W takiej sytuacji musisz wystawić dokument, który klient żąda. Dokument taki powinien zawierać m.in.:
- Datę wystawienia.
- Numer kolejny.
- Dane sprzedawcy i nabywcy.
- Nazwę towaru lub usługi.
- Miara i ilość dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług.
- Cenę jednostkową towaru lub usługi.
- Kwotę należności ogółem.
Nie musisz używać specjalnych programów ani wzorów do wystawiania faktur lub rachunków. Możesz samodzielnie przygotować dokument w pliku Word lub Excelu. Istnieje również wiele darmowych generatorów dokumentów sprzedaży dostępnych w Internecie.
Przy sprzedaży nierejestrowej wystarczy podać na rachunku lub fakturze swoje imię i nazwisko. Nie ma obowiązku podawania numeru PESEL ani adresu zamieszkania.
Rozliczenie z urzędem skarbowym
W przypadku prowadzenia działalności nierejestrowanej nie musisz płacić zaliczek na podatek dochodowy w ciągu roku. Rozliczenie dokonuje się w zeznaniu rocznym PIT-36. Możesz odliczyć koszty poniesione związane z prowadzeniem działalności, takie jak zakup surowców czy szkolenia. Pamiętaj, że koszty te muszą być udokumentowane, dlatego ważne jest zachowanie wszystkich dowodów zakupu.
Dochód z działalności nierejestrowanej opodatkowany jest na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej 12% lub 32%. Przy czym obowiązuje kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł, która dotyczy jednego źródła przychodów.
ZUS – pułapka!
Prowadząc działalność nierejestrowaną, nie masz obowiązku odprowadzania składek ZUS, zarówno społecznych, jak i zdrowotnych. Jednak należy pamiętać, że zwolnienie ze składek dotyczy jedynie świadczenia usług. Jeśli korzystasz z usług osoby prowadzącej działalność nierejestrowaną, musisz zarejestrować się w ZUS jako płatnik składek i opłacić składki za jej usługi.
Podsumowanie
Działalność nierejestrowana to atrakcyjna opcja dla osób chcących rozpocząć własny biznes bez zbędnych formalności. Pamiętaj, że choć prowadzenie takiej działalności jest łatwe i niewymagające, wiążą się z nią pewne obowiązki, takie jak prowadzenie ewidencji sprzedaży i rozliczanie się z urzędem skarbowym. Mimo to, korzyści z prowadzenia działalności nierejestrowanej, takie jak brak konieczności rejestracji i prostota prowadzenia, przeważają nad ewentualnymi trudnościami.
