W kontekście prac Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) nad tzw. ustawą frankową, kredytobiorcy zastanawiają się, jakie konsekwencje może to przynieść dla ich sytuacji oraz czy warto wstrzymać się z pozwami sądowymi.
Spis treści:
Propozycje ustawy frankowej
Główne założenie tzw. ustawy frankowej opierałoby się na nałożeniu na banki ustawowego obowiązku do oferowania wszystkim Frankowiczom ugód. Program ugód miałby polegać na przekształceniu kredytu frankowego na kredyt PLN, tak jakby od początku był on zaciągnięty w złotówkach. Nie każdy kredytobiorca mógłby jednak liczyć na propozycję ugodowego rozwiązania sporu frankowego. Konsumentom pozostawałoby wybór między akceptacją ugodowego rozwiązania lub kontynuacją spłaty kredytu na dotychczasowych zasadach.
Zagrożenia dla kredytobiorców
Zasadniczym pytaniem jest, czy ustawa mogłaby zamykać kredytobiorcom drogę do dochodzenia swoich spraw w sądzie. Ustawodawca nie może zablokować obywatelowi możliwości dochodzenia swoich praw w sądzie. Jednak w przypadku zainicjowania sprawy sądowej i jej wygrania, ustawa miałaby umożliwiać obciążenie kredytobiorcy stuprocentowym podatkiem od wygranej, co niweczyłoby cel postępowania sądowego.
Wyzwania związane z ustawą
Należy podkreślić, że skoro umowy kredytów frankowych uznawane są przez sądy za nieważne, to muszą być traktowane tak, jakby nigdy nie istniały. KNF oraz banki – wbrew logice – uważają, że w takiej sytuacji kredytobiorca jest bezpodstawnie wzbogacony, co nie znajduje potwierdzenia w przepisach polskiego prawa.
Oczekiwany wyrok TSUE
15 czerwca 2023 r. spodziewany jest wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) dotyczący opłat za korzystanie z kapitału w przypadku unieważnienia umowy. Prawdopodobnie wyrok będzie negatywny dla sektora bankowego, wskazując, że bankom nie należy się wynagrodzenie za korzystanie przez konsumenta z kapitału kredytu. Zatem ta kwestia nie powinna prowadzić do decyzji o wstrzymaniu się z pozwem.
Ustawa frankowa a korzyści dla sektora bankowego
Ustawa frankowa, zdaniem wielu analityków, przyniosłaby korzyści przede wszystkim dla sektora bankowego. W perspektywie kilku lat mogłaby wpłynąć na wzrost wartości banków giełdowych nawet o kilkadziesiąt procent. Banki obecnie borykają się z ogromnymi kosztami prawnymi związanymi z umowami CHF, dlatego tworzą specjalne rezerwy. Wdrożenie ustawy frankowej pozwoliłoby zmniejszyć ich poziom, co dałoby bankom „oddech” i wpłynęłoby na wzrost cen akcji giełdowych.
Wpływ ustawy frankowej na kredytobiorców rozliczających się według starych zasad
W sytuacji, gdy ustawa frankowa faktycznie zostanie wprowadzona, pojawia się kwestia kredytobiorców, którzy wcześniej rozliczali się według starych zasad. Czy państwo powinno ingerować w autonomiczne stosunki umowne oparte na równości stron? Warto zastanowić się nad konstytucyjną zasadą równości i ochroną praw kredytobiorców.
Decyzja o ustawie frankowej a rola Komisji Nadzoru Finansowego
Ostateczna decyzja o wprowadzeniu ustawy frankowej należy do Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). Warto jednak pamiętać, że KNF nie ma inicjatywy ustawodawczej. Projekt mógłby zostać złożony przez Prezydenta, Radę Ministrów czy grupę posłów. Aktualnie jednak jasne poparcie dla nowej ustawy frankowej wyraża tylko Bankowy Fundusz Gwarancyjny, który również nie ma inicjatywy ustawodawczej.
Czy kredytobiorcy frankowi powinni czekać na ustawa frankową?
W świetle powyższych informacji, powstanie ustawy frankowej jest mało prawdopodobne. Kredytobiorcy frankowi powinni więc wziąć sprawy w swoje ręce i zwrócić się do sądów, które zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą, unieważniają umowy kredytów frankowych.
