W ostatnich latach kredyty we frankach szwajcarskich stały się przedmiotem kontrowersji i sporów prawnych w Polsce. Kredytobiorcy, zwani popularnie „frankowiczami”, stawali w obliczu rosnących rat kredytowych w wyniku znaczącego wzrostu wartości franka szwajcarskiego. W związku z tym, wielu z nich zdecydowało się na podjęcie działań prawnych w celu obrony swoich praw. Jednak ostatnie wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wprowadziły pewne zmiany w tej kwestii. W tym artykule przyjrzymy się stanowisku Związku Banków Polskich (ZBP) w odniesieniu do pozwów przeciwko frankowiczom.
Spis treści:
Kontekst prawny
Warto zacząć od omówienia kontekstu prawno-sądowego, w którym działają frankowicze i banki. Ostatnie orzeczenia TSUE dotyczące waloryzacji świadczeń oraz wynagrodzenia za korzystanie z kapitału kredytu miały duże znaczenie dla branży bankowej. W tych wyrokach TSUE stwierdził, że bankom nie przysługuje prawo do waloryzacji świadczeń ani wynagrodzenia za korzystanie z kapitału kredytu. Jest to ważne dla frankowiczów, ponieważ odwoływali się do tych aspektów w swoich pozwach.
Stanowisko ZBP
W rozmowie z Business Insider Polska, Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich, wyraził swoje stanowisko w sprawie pozwów przeciwko frankowiczom. Białek przyznał, że banki raczej nie będą składać nowych pozwów przeciwko frankowiczom, zwłaszcza w części dotyczącej waloryzacji. Jednakże, nie wykluczał możliwości, że banki będą cofać lub modyfikować już złożone pozwy w związku z dyskusją nad orzeczeniami TSUE. Białek podkreślił również, że pozwy zabezpieczające zwrot kapitału będą kontynuowane, a obie strony sporu powinny rozważyć ugody.
Akcje banków
W ostatnim czasie pojawiły się informacje o niektórych bankach, które rozpoczęły akcję cofania powództw przeciwko konsumentom dotyczących wynagrodzenia za korzystanie z kapitału kredytu i waloryzacji świadczeń. Przykładem takiego działania jest bank, który zdecydował się cofnąć powództwo przeciwko Arkadiuszowi Szcześniakowi, prezesowi Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu. Jednak Tadeusz Białek uważa te przypadki za incydentalne i nie mające masowego charakteru.
Dyskusja nad wyrokami TSUE
Dyskusja nad wyrokami TSUE wśród banków i prawników nadal trwa. Niektóre banki zaczynają rozważać modyfikowanie pozew, zwłaszcza w kwestii waloryzacji. Jednakże, jak podkreśla Białek, na obecnym etapie nie ma jeszcze jednolitego stanowiska banków w tej sprawie. Niektóre banki są skłonne do takich działań, podczas gdy inne twierdzą, że nie będą cofać lub modyfikować pozwów.
Koszty przegranej dla banków
Prawnicy i frankowicze twierdzą, że banki cofają pozwy, ponieważ obawiają się kosztów przegranej. Banki muszą ocenić różne możliwe scenariusze procesowe i prawdopodobieństwo powodzenia konkretnych żądań. Jednak, jak zauważa Białek, prawnicy powinni również przyjrzeć się klauzulom abuzywnym w umowach z klientami, ponieważ klienci mają prawo odmówić zapłaty wynagrodzenia prawnikowi, jeśli umowa zawierała takie klauzule.
Wpływ wyroków TSUE na ugody
Pomimo wyroków TSUE, banki nadal proponują ugody frankowiczom i będą dążyć w tym kierunku. Białek zachęca do zawierania ugód i podkreśla, że warunki zgody są obecnie bardziej atrakcyjne niż wcześniej. Oprocentowanie może wynosić nawet 2%, co znacznie zmniejsza saldo zadłużenia w wielu przypadkach. Jednak, jak zauważa Białek, kancelarie prawne nie mają interesu w zawieraniu ugód i często odradzają je klientom.
Różnice w podejściu banków
Nie wszystkie banki mają jednolite podejście do ugód. Zainteresowanie banków ugodami często zależy od wielkości ich portfela kredytów frankowych. Im portfel jest mniejszy, tym łatwiej bankowi jest proponować większe ustępstwa. Jednak większy portfel wiąże się z większymi kosztami i logistyką związaną z procedowaniem ugód. Dlatego nie można oczekiwać jednolitego podejścia banków w tej kwestii.
Podsumowanie
W świetle ostatnich wyroków TSUE, Związek Banków Polskich wyraził swoje stanowisko w sprawie pozwów przeciwko frankowiczom. Banki raczej nie będą składać nowych pozwów, zwłaszcza w części dotyczącej waloryzacji. Jednakże, w związku z dyskusją nad orzeczeniami TSUE, banki mogą modyfikować lub cofać już złożone pozwy. Pomimo tego, pozwy zabezpieczające zwrot kapitału będą kontynuowane, a strony sporu będą zachęcane do zawierania ugód. Różnice w podejściu banków do ugód są widoczne, a niektóre banki proponują coraz lepsze warunki. Jednak kancelarie prawne nie zawsze zachęcają klientów do zawierania ugód. Cała sytuacja nadal jest przedmiotem dyskusji i dalszych działań prawnych.
