Zyski, jakie banki odnotowywały ostatnim czasem, przepadły. Według analityków, większość kredytodawców istniejących na giełdzie odnotuje w III kwartale znaczące spadki, a nawet ujemne wyniki. Jedynie Santander Bank Polska oraz Bank Handlowy mogą odnotować zyski.
Wstępne publikacje wyników banków za III kwartał 2022 roku nie napawają optymizmem. Sektor bankowy odnotowuje bowiem największe straty od wielu lat. II kwartał był na tyle pozytywny, iż dziewięć największych banków na giełdzie osiągnęło zysk ok. 3,2 mld zł netto. Natomiast według prognoz sześciu zespołów analitycznych III kwartał bieżącego roku ma niemal 4,5 mld zł netto na minusie.
Spis treści:
Wakacje kredytowe a wyniki
Zdaniem ekspertów powstała strata nie jest wynikiem pogorszenia sytuacji rynkowej. Przychody z podstawowej działalności, czyli z odsetek oraz z opłat i prowizji, są nadal na dobrym poziomie. Szacowane zyski w III kwartale 2022 roku zostały utracone przez koszty regulacyjne. Rządowe wsparcie dla kredytobiorców, które ruszyło w sierpniu – wakacje kredytowe – stało się obciążeniem dla banków.
Program daje możliwość zawieszenia spłaty raty kredytu, co stanowi znaczną pomoc dla Polaków. Jednak to kredytodawcy ponoszą koszty tego rozwiązania, przez co zaniżane są wyniki za III kwartał. Dla dziewięciu spółek, które zostały poddane analizie, jest to kwota w zakresie 12,4 – 12,9 mld zł. To pokazuje jak bardzo realizowane zmiany prawne mają wpływ na wyniki spółek giełdowych.
Na spadek wyników sektora bankowego wpływa nadal ryzyko prawne powiązane z kredytami w walucie franka szwajcarskiego (CHF). W III kwartale mBank plasuje się w czołówce ze względu na swoje działania. Bank utworzył bowiem rezerwy o wartości ok. 2,34 mld zł, które mają być przeznaczone na poczet ryzyka kredytów frankowych.
Kolejnym, chociaż mniej znaczącym czynnikiem, wpływającym na spadek wyników są dodatkowe składki przeznaczone na System Ochrony Banków Komercyjnych, czy na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców oraz konieczność zwrotów dla klientów podwyższonych marż kredytów hipotecznych.
Większość ze stratą
Według analityków aż siedem z dziewięciu największych banków giełdowych odnotuje za III kwartał bieżącego roku ujemny wynik netto. Ze względu na utworzenie rezerw na kredyty we frankach szwajcarskich największy spadek może osiągnąć mBank – nawet do 2,4 mld zł.
Kolejnym bankiem ze słabym wynikiem może być Bank Millenium z prognozowaną stratą na poziomie ok. 990 mln zł. Mimo, że operacje banku są utrzymane na dobrym poziomie, to sytuacje nadzwyczajne, np. rezerwy we frankach czy wakacje kredytowe, wpływają znacznie na spadek wartości banku.
Stosunkowo Bank Pekao może odnotować stratę w wysokości ok 540 mln zł, banki PKO BP oraz ING Bank Śląski – stratę na poziomie ok 380 mln zł, BNP Paribas – 280 mln zł, a Alior Bank – 77 mln zł.
Optymistyczny IV kwartał
Zespoły analityczne zgodnie prognozują, że przed stratą zdołają się uchronić jedynie dwa banki: Bank Handlowy oraz Santander Bank Polska. Szacuje się, że Bank Santander może osiągnąć zysk netto nawet na poziomie 205 – 355 mln zł. Jednak zdaniem niektórych analityków taki wynik w stosunku do całości sytuacji sektora bankowego może być spowodowany niedostatecznym oszacowaniem kosztów związanych ze stratami wynikającymi z wakacji kredytowych.
Według ekspertów koszty związane z tym rządowym programem zostały w większości zaksięgowane w III kwartale bieżącego roku. W związku z tym może mieć to pozytywny wpływ na wyniki IV kwartału i odnotowanie przez banki zysku netto nawet za cały 2022 rok.
Publikacje raportów za III kwartał 2022 roku
Wiele banków do tej pory nie opublikowało raportów z wynikami za III kwartał bieżącego roku. Poniżej kalendarium publikacji:
Bank Millennium – 24 października 2022;
Santander Bank Polska – 26 października 2022;
Bank Pekao – 3 listopada 2022;
ING Bank Śląski – 3 listopada 2022;
Alior Bank – 4 listopada 2022;
mBank – 8 listopada 2022;
PKO Bank Polski – 10 listopada 2022;
BNP Paribas Bank Polska – 10 listopada 2022;
Bank Handlowy – 14 listopada 2022.
Ujemne wyniki próbą dla banków
Na wyniki banków za IV kwartał będzie miało wpływ kilka czynników: rezerwy frankowe, dynamika zmian wyników podstawowych oraz możliwość wystąpienia kolejnych kosztów regulacyjnych. W stosunku do prognoz ekonomicznych, takich jak zwiększanie kosztów ryzyka kredytowego, wielu kredytobiorców może spotkać się z utrudnieniem przy regularności spłaty swoich zobowiązań.
Optymistyczną wersją będzie fakt, iż w IV kwartale nie zostaną wprowadzone żadne nowe regulacje prawne uderzające w kredytodawców. Natomiast w kwestii kredytów we frankach szwajcarskich – koszty ewentualnych ugód i rezerw na ryzyko prawne mogą mieć negatywny odzew na następne wyniki.
Zdolności kredytowe banków wpływają nie tylko na ich rentowność, ale także na zmiany w wysokości kapitałów regulacyjnych, co w dużej mierze zależy od wyceny obligacji i innych zabezpieczeń. Wyższe oprocentowanie obligacji ma skutek w niskiej ich wycenie, niższych kapitałach banków, a co za tym idzie mniejszą zdolnością do zabezpieczenia kredytowego gospodarki.
Spadek wyników za III kwartał ma swoją przyczynę w koszcie wakacji kredytowych, które w analizowanych spółkach szacuje się na poziomie 11,3 mld zł. Słabsza dynamika ma przyczyny w niższym zapotrzebowaniu na kredyty detaliczne i hipoteczne.
Wstępnie szacuje się również wzrost kosztów działalności gospodarczych o ok. 27%, które są powiązane ze wzrostem wynagrodzeń pracowniczych oraz stałym przyrostem inflacyjnym kosztów rzeczowych – wliczając w to nawet wynajem lokali. Rosnące koszty mają wpływ na pogorszenie wyników operacyjnych banków.