W czwartek, 14 grudnia br., Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) ma ogłosić kolejny ważny wyrok dotyczący rozliczeń frankowiczów z bankami. Decyzja ta może mieć znaczący wpływ na sądowe rozstrzygnięcia oraz pozycję kredytobiorców. Poprzednie orzecznictwo TSUE już przyczyniło się do wzrostu roszczeń kredytobiorców o kilkanaście do kilkudziesięciu procent. Nowy wyrok ma na celu rozstrzygnięcie kilku kluczowych kwestii, które dotyczą ważności umowy kredytowej oraz roszczeń pobocznych.
Spis treści:
Wpływ poprzedniego wyroku na frankowiczów
Ostatni wyrok TSUE z 7 grudnia 2023 roku przyniósł kredytobiorcom korzyści w postaci zwiększenia roszczeń o kilkanaście do kilkudziesięciu procent. W zależności od trwania procesu, klienci mogą domagać się zwrotu odsetek ustawowych za opóźnienie. Przykładowo, jeśli klienci wpłacili już około 300 tys. zł, trzyletni proces może kosztować bank około 100 tys. zł samych odsetek.
Kolejny wyrok TSUE dotyczący nieważności umowy kredytowej
W wyroku z 7 grudnia br., TSUE odpowiedział na pytania prejudycjalne dotyczące nieważności umowy kredytowej zadane przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w sprawie przeciwko mBankowi. Wcześniejsza uchwała Sądu Najwyższego z 7 maja 2021 roku (III CZP 6/21) budziła wątpliwości dotyczące momentu, od którego należy uznać umowę kredytową za nieważną. TSUE zakwestionował interpretację, według której skutki nieważności umowy biegną dopiero od chwili złożenia przez kredytobiorcę oświadczenia o skutkach nieważności umowy. Trybunał stwierdził, że kredytobiorca nie musi składać przed sądem oświadczenia o zgodzie na unieważnienie umowy.
Konsekwencje dla frankowiczów
Największą bolączką frankowiczów nie jest już kwestia ważności umowy kredytowej, ale roszczenia poboczne. Część sądów stwierdzała, że odsetki ustawowe za czas opóźnienia powinny się należeć nie od doręczenia pozwu czy wezwania do zapłaty, ale dopiero od pierwszej rozprawy, na której konsument oświadcza, że chce nieważności tej umowy. TSUE zakwestionował tę interpretację i uznał, że odsetki powinny biec dla konsumentów już od dnia wytoczenia powództwa czy wezwania do zapłaty. Jest to ważna broń dla frankowiczów w walce z bankami, ponieważ roszczenia dodatkowe często się zwiększają o kilkanaście do kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Obniżenie kwot dochodzonych przez konsumenta
TSUE w swoim wyroku wypowiedział się również na temat obniżenia kwot dochodzonych przez konsumenta od banku. Trybunał przypomniał, że dyrektywa 93/13/EWG nie pozwala bankowi żądać rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału oraz ustawowych odsetek za zwłokę. Oznacza to, że w przypadku unieważnienia umowy kredytowej frankowiczom należy się zwrot pełnej kwoty roszczeń wskazanej w pozwie, bez pomniejszenia jej o odsetki.
Wpływ wyroku TSUE na sektor bankowy
Kolejny ważny wyrok TSUE (w sprawie C-28/22 przeciwko Getin Noble Bank) oczekiwany 14 grudnia br. może wstrząsnąć sektorem bankowym. Wątpliwość dotyczy momentu stanowiącego początek biegu przedawnienia dla roszczeń banku. Jeśli TSUE orzeknie, że roszczenia banków za zwrot kapitału są przedawnione, straty banków mogą się zwiększyć dwu- lub trzykrotnie w stosunku do obecnego orzecznictwa. Obecnie w polskich sądach toczy się około 150 tysięcy procesów dotyczących rozliczeń kredytobiorców z bankami.
Podsumowanie
Kolejny wyrok TSUE dotyczący rozliczeń frankowiczów z bankami ma ogromne znaczenie dla kredytobiorców oraz sektora bankowego. Decyzje Trybunału wpływają na roszczenia kredytobiorców, zwłaszcza jeśli chodzi o odsetki ustawowe za opóźnienie. Dodatkowo, wyroki TSUE przyczyniają się do wzrostu roszczeń kredytobiorców o kilkanaście do kilkudziesięciu procent. Frankowicze zyskują coraz silniejszą pozycję w walce z bankami, a kolejne wyroki Trybunału przyniosą dalsze konsekwencje dla sektora bankowego.
