W ostatnich latach polscy kredytobiorcy zaciągający kredyty walutowe, zwłaszcza we frankach szwajcarskich, znaleźli się w trudnej sytuacji. Wiele osób zmagało się z wysokimi ratami kredytowymi, które wzrosły w wyniku niekorzystnych zmian kursu walutowego. Jednak ostatni wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE) przynosi nadzieję dla „frankowiczów”. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wydał oświadczenie, w którym stwierdził, że roszczenia konsumentów nie mogą być obniżane o wartość odsetek kapitałowych, które przysługiwałyby bankom, gdyby umowa kredytowa była ważna.
Spis treści:
Wyrok TSUE: korzystne dla „frankowiczów”
Wyrok TSUE, ogłoszony w czwartek, jest korzystny dla „frankowiczów” – osób, które zaciągnęły kredyty walutowe, zwłaszcza we frankach szwajcarskich. Trybunał uznał, że sądy krajowe mają obowiązek zbadać umowy kredytowe pod kątem nieuczciwych warunków i wyłączyć stosowanie takich warunków, aby nie miały one skutków wobec konsumenta. To oznacza, że roszczenia konsumentów nie mogą być obniżane o wartość odsetek kapitałowych, które przysługiwałyby bankom, gdyby umowa kredytowa była ważna.
Konsument nie musi składać osobnego oświadczenia przed sądem, żeby korzystać z ochrony przewidzianej w prawie unijnym. Ochrona taka przysługuje mu od razu, a ewentualne zrzeczenie się jej musi być dobrowolne i świadome. Trybunał podkreślił również, że sąd powinien usunąć nieuczciwe warunki umowne działając z urzędu, a wykonanie uprawnień konsumenta nie jest uzależnione od złożenia przez niego oświadczenia o tym, że chce z nich skorzystać.
Oświadczenie UOKiK na temat wyroku TSUE
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) podkreślił, że wyrok TSUE potwierdza przepisy dyrektywy dotyczącej nieuczciwych warunków umownych. Stwierdzono, że roszczenia konsumentów nie mogą być obniżane o równowartość odsetek kapitałowych, które bankom przysługiwałyby w przypadku ważnej umowy kredytowej. Oświadczenie UOKiK jest ważnym sygnałem dla konsumentów, którzy domagają się zwrotu nieważnych umów kredytowych.
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia
Sprawa, w której TSUE wydał wyrok, trafiła do Trybunału z Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia. To tam toczy się postępowanie, w którym kredytobiorcy domagają się od banków zwrotu zapłaconych sum pieniężnych na podstawie nieważnych umów kredytowych. Wyrok TSUE będzie mieć znaczący wpływ na całą sytuację frankowiczów, a kolejne rozstrzygnięcie zapadnie 14 grudnia br.
Roszczenia konsumenta nie mogą być obniżane o odsetki kapitałowe
UOKiK podkreślił, że wyrok TSUE jest zgodny z przepisami dyrektywy dotyczącej nieuczciwych warunków umownych. Roszczenia konsumenta o zwrot świadczeń, które spełnił na podstawie nieważnej umowy kredytowej, nie mogą być obniżane o wartość odsetek kapitałowych, które przysługiwałyby bankom w przypadku ważnej umowy. Wyrok TSUE stanowi ważny precedens i daje nadzieję konsumentom, którzy domagają się zwrotu nieważnych umów kredytowych.
UOKiK przypomniał również, że 14 grudnia br. zapadnie kolejne ważne rozstrzygnięcie dotyczące terminu przedawnienia roszczeń banku wobec konsumentów. Sąd Okręgowy w Warszawie wystosował pięć pytań prejudycjalnych do TSUE w związku z uchwałą SN z 7 maja 2021 r. dotyczącą terminu przedawnienia roszczeń banku. Trybunał będzie musiał rozstrzygnąć kwestię biegu terminu przedawnienia i związanej z tym płatności odsetek.
Podsumowanie
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE stanowi ważny krok naprzód dla kredytobiorców, zwłaszcza tych posiadających kredyty we frankach szwajcarskich. Roszczenia konsumentów nie mogą być obniżane o wartość odsetek kapitałowych, które bankom przysługiwałyby w przypadku ważnej umowy kredytowej. Ochrona przewidziana w prawie unijnym przysługuje konsumentom od razu, a ewentualne zrzeczenie się nie może być wymuszone. Wyrok TSUE daje nadzieję na sprawiedliwość dla „frankowiczów” i może mieć znaczący wpływ na całą sytuację kredytobiorców. Kolejne rozstrzygnięcie zapadnie 14 grudnia br., a dotyczyć będzie terminu przedawnienia roszczeń banku wobec konsumentów.
