Grudzień zapowiada się jako miesiąc pełen rozstrzygnięć dla frankowiczów. W najbliższych tygodniach oczekujemy czterech istotnych wyroków dotyczących kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego. Te decyzje, wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Sąd Najwyższy i Naczelny Sąd Administracyjny, będą miały kluczowe znaczenie dla rozliczeń między kredytobiorcami a bankami. W tym artykule omówimy szczegóły tych spraw, zaczynając od wyroków TSUE i kończąc na decyzji NSA.
Spis treści:
Sprawa nr 1: Rola oświadczeń kredytobiorców i przedawnienie roszczeń
W czwartek, 7 grudnia, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajmie się sprawą kredytobiorców, którzy w 2009 roku zawarli umowę kredytu hipotecznego powiązaną z kursem franka szwajcarskiego. Zadane przez sędziego Michała Maja pytania dotyczą roli oświadczenia składanego przez konsumentów o skutkach nieważności umowy, przedawnienia roszczeń banków i wymagalności roszczeń konsumentów.
W kontekście tych pytań, warto wspomnieć o uchwale Sądu Najwyższego z 7 maja 2021 roku, która stwierdza, że skutki nieważności umowy biegną od chwili złożenia przez klienta oświadczenia o nieuczciwym warunku i wyrażeniu zgody na nieważność umowy. W praktyce oznacza to, że termin przedawnienia roszczenia banku zaczyna biec od daty złożenia tego oświadczenia przez konsumenta. Ta interpretacja stawia banki w lepszej pozycji niż kredytobiorców.
Warto zauważyć, że w niektórych sprawach sądy przyznają kredytobiorcom wysokie kwoty z tytułu odsetek. Jednakże, jeśli Sąd Najwyższy zaakceptuje model przedstawiony w uchwale, to kredytobiorcy mogą otrzymać znacznie niższe kwoty odsetek. Cała sprawa ma więc duże znaczenie dla frankowiczów.
Sprawa nr 2: Przedawnienie roszczeń banku
W czwartek, 14 grudnia, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyda wyrok w sprawie związanym z przedawnieniem roszczeń banku. Sędzia Kamil Gołaszewski zadał pytania dotyczące terminu przedawnienia w przypadku umowy kredytu hipotecznego indeksowanego do waluty obcej, która została częściowo unieważniona.
Pytania te dotyczą momentu, od którego biegnie termin przedawnienia roszczeń banku. Sąd pyta, czy termin ten zaczyna biec od zgłoszenia roszczeń przez konsumenta, złożenia oświadczenia o skutkach nieważności umowy, zweryfikowania w postępowaniu sądowym wiedzy konsumenta na temat skutków nieważności umowy, czy też wydania przez sąd prawomocnego wyroku rozstrzygającego spór. Istotne jest także pytanie, czy przedsiębiorca powinien sam zweryfikować, czy konsument zna skutki wysunięcia roszczeń.
Rozstrzygnięcie tej sprawy będzie miało duże znaczenie dla frankowiczów i może wpłynąć na sposób rozliczeń między kredytobiorcami a bankami.
Sprawa nr 3: Prawo do waloryzacji dla kredytobiorców
Sąd Najwyższy ma się wypowiedzieć w środę, 6 grudnia, na temat prawa kredytobiorców do waloryzacji. Pytanie, na które zostanie udzielona odpowiedź brzmi: „Czy w przypadku uznania za nieważną umowę kredytu udzielonego w walucie polskiej indeksowanego do waluty obcej i spłaconego przez kredytobiorców kwotę ewentualnego wzbogacenia kredytodawcy należy wyliczyć, uwzględniając wyłącznie nominalną wysokość rat kredytu, czy też należy uwzględnić oprocentowanie rat według stopy referencyjnej właściwej dla kredytów indeksowanych do waluty obcej albo właściwej dla kredytów złotowych?”
Warto zaznaczyć, że banki twierdzą, że mają roszczenie do zwrotu kwoty zwaloryzowanej np. o inflację. Sąd Najwyższy wcześniej nie zajął stanowiska w tej sprawie, ale teraz przyszedł czas na rozstrzygnięcie. Decyzja Sądu Najwyższego będzie miała wpływ na sposób rozliczeń między bankami a kredytobiorcami.
Sprawa nr 4: Banki chcą uniknąć podatku
Banki próbują minimalizować koszty związane z problemem rozliczenia nieważnych umów kredytowych powiązanych z walutami obcymi. W tym celu, zwróciły się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o możliwość zaliczenia środków wypłaconych kredytobiorcom do kosztów uzyskania przychodów. Sprawa ta jest odpowiedzią na interpretację dyrektora Krajowej Izby Skarbowej, który uznał, że takie środki powinny być uznane za przychody banków, a nie koszty uzyskania przychodów.
Decyzja Naczelnego Sądu Administracyjnego będzie miała wpływ na finanse banków i może mieć konsekwencje dla frankowiczów.
| Nr | Data wyroku | Sąd | Sprawa | Konsekwencje dla banków | Konsekwencje dla kredytobiorców (Frankowiczów) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 7 grudnia | TSUE | O roli oświadczeń kredytobiorców i przedawnieniu roszczeń | Możliwe zmiany w sposobie liczenia przedawnienia roszczeń banków | Wyjaśnienie skutków nieważności umowy i wpływu na roszczenia konsumentów |
| 2 | 14 grudnia | TSUE | O przedawnieniu roszczeń banku | Wyjaśnienie kiedy zaczyna biec termin przedawnienia roszczeń banku | Możliwe zmiany w sposobie liczenia terminu przedawnienia roszczeń konsumentów |
| 3 | 6 grudnia | SN | Czy kredytobiorca ma prawo do waloryzacji? | Decyzja o sposobie wyliczania ewentualnego wzbogacenia kredytodawcy | Wyjaśnienie, czy i jak należy uwzględniać oprocentowanie rat przy zwrocie świadczeń |
| 4 | 4 grudnia | NSA | Bank chce uniknąć podatku | Decyzja o możliwości zaliczenia wypłat konsumentom do kosztów uzyskania przychodów | Brak bezpośrednich konsekwencji, pośrednio może wpłynąć na taktykę banków w sporach |
Podsumowanie
Grudzień jest miesiącem, w którym czekamy na cztery ważne wyroki dotyczące kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego. Decyzje Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego będą miały kluczowe znaczenie dla rozliczeń między kredytobiorcami a bankami. Sprawy dotyczą roli oświadczeń kredytobiorców, przedawnienia roszczeń banku, prawa do waloryzacji dla kredytobiorców oraz uniknięcia podatku przez banki. Frankowicze z niecierpliwością oczekują na te rozstrzygnięcia, które mogą mieć duże konsekwencje finansowe dla obu stron. Będziemy śledzić te sprawy i informować o ich wynikach.
