Sąd Najwyższy w Polsce ogłosił nową uchwałę Sygn. akt III CZP 54/23, która znacznie zwiększa możliwość rekompensaty kosztów procesowych dla małżonków współuczestniczących w sprawach sądowych. Zmiana ta ma na celu zapewnienie większej równości i sprawiedliwości w procesach sądowych, szczególnie w przypadku małżeństw, w których obowiązuje ustrój wspólności majątkowej. W niniejszym artykule przedstawimy szczegóły dotyczące tej uchwały, omówimy możliwość zasądzenia kosztów procesowych na rzecz współuczestniczących małżonków oraz przedstawimy komentarze ekspertów prawniczych na ten temat.
Spis treści:
Nowa uchwała Sądu Najwyższego:
Sąd Najwyższy w składzie sędziowskim, w składzie którego znaleźli się Marcin Krajewski, Marcin Łochowski i Mariusz Łodko, podjął uchwałę dotyczącą rekompensaty kosztów procesowych dla współuczestniczących małżonków. Zgodnie z tą uchwałą, jeśli małżonkowie są reprezentowani przez jednego adwokata lub radcę prawne, koszty jego wynagrodzenia będą zaliczane do niezbędnych kosztów procesu, niezależnie od liczby reprezentowanych przez niego stron. Oznacza to, że nawet jeśli adwokat lub radca prawny reprezentuje więcej niż jedną stronę, jego wynagrodzenie będzie uwzględniane jako koszt procesowy dla każdej ze stron w równym stopniu.
Sąd Najwyższy uzasadnił tę uchwałę tym, że reprezentowanie większej liczby stron wiąże się z większym nakładem pracy dla adwokata lub radcy prawnego. Przy ocenie zwrotu kosztów procesowych sąd powinien zatem uwzględniać ten fakt. Dotychczas sądy często zasądzały minimalne wynagrodzenie dla adwokatów lub radców prawnych, niezależnie od liczby reprezentowanych przez nich stron. Uchwała ta daje większą elastyczność sądom w ocenie kosztów procesowych i uwzględnienie indywidualnych okoliczności sprawy.
Zasądzenie kosztów procesowych:
Współuczestniczący w procesie małżonkowie, zwłaszcza ci, którzy podlegają ustawowemu reżimowi wspólności majątkowej, mogą domagać się zasądzenia kosztów procesowych na swoją rzecz. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego, koszty procesowe należne współuczestnikom, w tym małżonkom, podlegają zasądzeniu na ich rzecz w częściach równych. Oznacza to, że koszty procesowe sąd może zasądzić w równych proporcjach na rzecz obu małżonków.
Jednakże, zgodnie z przepisami prawa, współuczestnicy mają również możliwość złożenia zgodnego wniosku o zasądzenie kosztów procesowych innych niż w częściach równych lub na rzecz jednego z małżonków. Ta opcja daje małżonkom większą elastyczność w ustalaniu podziału kosztów procesowych, uwzględniając indywidualne okoliczności sprawy.
Komentarze ekspertów prawniczych:
Zdaniem prawników, reprezentowanie więcej niż jednego współuczestnika wiąże się z większą pracą dla adwokata lub radcy prawnego, ale niekoniecznie oznacza, że praca ta jest wielokrotnie większa niż w przypadku reprezentowania jednej strony. Dlatego sąd powinien uwzględniać ten fakt przy ocenie kosztów procesowych. Dotychczas sądy często zasądzały minimalne wynagrodzenie niezależnie od liczby reprezentowanych przez pełnomocnika stron. Uchwała Sądu Najwyższego pozwala na bardziej elastyczne podejście do tej kwestii.
