W ostatnich latach dużo mówi się na temat umów kredytowych zawartych z bankami, szczególnie tych indeksowanych i denominowanych w walutach obcych. Przykładem są umowy związane z kredytami w walucie franka szwajcarskiego, które stały się przedmiotem licznych dyskusji i sporów. Wiele artykułów i publikacji skupia się na prawach i ochronie przysługującej konsumentom w tego rodzaju umowach. Jednak warto zaznaczyć, że nie tylko konsumenci mają możliwość kwestionowania umów zawartych z bankami. Przedsiębiorcy również mają swoje prawa i mogą skorzystać z odpowiednich środków ochrony.
Spis treści:
Przykładem ochrony przedsiębiorców są poręczenia i gwarancje udzielane przez Skarb Państwa
Ciekawym przypadkiem jest udzielanie poręczeń i gwarancji w ramach ustawy z 8 maja 1997 roku o udzielaniu poręczeń i gwarancji przez Skarb Państwa i niektóre osoby prawne. Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) we współpracy z bankami komercyjnymi udzielał przedsiębiorcom poręczeń i gwarancji kredytów i pożyczek komercyjnych w ramach pomocyde minimis. Ta forma wsparcia umożliwiała wielu przedsiębiorcom uzyskanie kredytów i pożyczek, których w innym przypadku nie spełniliby minimalnych wymogów zabezpieczeń.
Procedura udzielania poręczeń i gwarancji była uproszczona, co prowadziło do dużego odformalizowania procesu. Umowy generalne zawarte pomiędzy bankami komercyjnymi a BGK stwierdzały, że gwarancje były udzielane poprzez wpis w elektronicznym rejestrze gwarancji. Jednakże, takie wpisy nie spełniały wymogu zachowania formy pisemnej, co oznacza, że udzielenie gwarancji i poręczenia nie było skuteczne.
Skutki orzeczenia w sprawie XXIII Ga 1136/21
Sąd Okręgowy w Warszawie wydał 18 stycznia 2023 roku prawomocny wyrok w sprawie XXIII Ga 1136/21, który miał duże konsekwencje dla banków i przedsiębiorców. Sąd orzekł, że wpisy elektroniczne w rejestrze gwarancji nie spełniają wymogu formy pisemnej dla oświadczenia poręczyciela. Oznacza to, że gwarancje udzielone w ten sposób są nieważne.
Skutki tego orzeczenia mają daleko idące konsekwencje. Po pierwsze, jeśli przedsiębiorca zapłacił prowizję za udzielenie takiego nieważnego zabezpieczenia, ma prawo do żądania jej zwrotu. To może być znacząca kwota pieniędzy, a każda złotówka jest cenna, zwłaszcza w biznesie. W skali kraju mówimy o dziesiątkach, a nawet setkach tysięcy przypadków, które mogą podlegać zwrotowi prowizji.
Ponadto, jeśli bank komercyjny wypłacił takie nieważne zabezpieczenie, BGK nie ma prawa żądać zwrotu tych środków od przedsiębiorcy. Sąd okręgowy uznał, że BGK nie ma podstawy prawnej do żądania zwrotu, ponieważ nie było ważnego zabezpieczenia. W rezultacie przedsiębiorcy, którzy otrzymali wypłatę z takiego zabezpieczenia, nie są odpowiedzialni za zwrot tych środków.
Podsumowanie
Artykuł pokazuje, że nie tylko konsumenci mogą kwestionować umowy zawarte z bankami. Przedsiębiorcy również mają swoje prawa i mogą korzystać z odpowiedniej ochrony. Przykładem takiej ochrony są poręczenia i gwarancje udzielane przez Skarb Państwa. Jednak, jak pokazuje orzeczenie w sprawie XXIII Ga 1136/21, takie formy zabezpieczeń muszą spełniać wymogi formy pisemnej, aby być skuteczne. W przeciwnym razie, przedsiębiorcy mają prawo żądać zwrotu niezasadnie pobranej prowizji, a BGK nie może żądać zwrotu nieważnych zabezpieczeń.
To ważne, aby przedsiębiorcy byli świadomi swoich praw i korzystali z odpowiednich środków ochrony. W przypadku wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie bankowym i finansowym.
