Polityka Prawa i Sprawiedliwości (PiS) wobec posiadaczy kredytów frankowych jest jednym z tematów kampanii wyborczej. Partia zapowiada usprawnienie procesów dotyczących kredytów we frankach szwajcarskich i przerzucenie ciężaru dowodu na banki. Jednak prawnicy są sceptyczni co do tej obietnicy.
Spis treści:
Usprawnienie procesów frankowych
W programie „Bezpieczna przyszłość Polaków” PiS zapowiedział, że zamierza uproszczać postępowania sądowe w sprawach frankowych. Planuje również przerzucić ciężar dowodu z obywateli na banki, co oznacza, że to banki będą musiały udowodnić, że nie oszukały swoich klientów, oferując im kredyt w obcej walucie. Zapowiedź ta wzbudza jednak pewne wątpliwości wśród prawników.
Kwestie dowodowe w sprawach frankowych
Prawnicy specjalizujący się w sprawach frankowych zgodnie twierdzą, że kwestie dowodowe w tych sprawach nie są zbyt skomplikowane. W rzeczywistości istnieje wiele możliwości usprawnienia procesów frankowych, które nie wymagają przerzucania ciężaru dowodu na banki. Warto zauważyć, że już Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) stwierdził, że to na bankach spoczywa ciężar udowodnienia, że umowa kredytowa jest zrozumiała dla konsumentów.
Prawnicy prowadzący kancelarie frankowe wskazują, że banki obecnie ponoszą odpowiedzialność za udowodnienie uczciwości umowy, a procesy frankowe trwają długo ze względu na szerokie zaangażowanie świadków bankowych.
Propozycje usprawnienia procesów frankowych
Prawnicy wskazują, że istnieje wiele możliwości usprawnienia procesów frankowych, które nie wymagają przerzucania ciężaru dowodu na banki. Jednym z rozwiązań jest stworzenie wydziału frankowego we wszystkich sądach, który zajmowałby się wyłącznie sprawami związanymi z kredytami we frankach szwajcarskich. Niestety, brak odpowiednich środków finansowych dla tego wydziału utrudnia sprawne i wydajne funkcjonowanie.
Niektórzy prawnicy widzą nadzieję w nowych zmianach, które weszły w życie w lipcu 2023 roku. Chodzi tu m.in. o specjalne postępowania konsumenckie, które mają uprościć procesy frankowe. Ważne jest jednak, aby sądy odpowiednio się do tych zmian dostosowały. Kolejnym krokiem jest przywrócenie sądów jednoosobowych w drugiej instancji, co powinno zakończyć zamieszanie w sądach po przywróceniu sądów trzyosobowych.
Projekt ustawy usprawniającej procesy frankowe według PO
Jeden z posłów PO będący radcą prawnym przygotował projekt ustawy mający na celu usprawnienie procesów frankowych. W projekcie tym przewiduje się, że termin pierwszego posiedzenia powinien być wyznaczony w ciągu czterech miesięcy od wniesienia pozwu, a na pierwszym terminie powinno nastąpić przesłuchanie stron. Dowód ze świadków mógłby być dopuszczony jedynie po wyczerpaniu innych środków dowodowych, zwłaszcza dokumentów.
Projekt ustawy zakłada również unormowanie praw i obowiązków stron na czas postępowania, w szczególności poprzez wstrzymanie obowiązku spłaty rat kredytu od momentu wydania zabezpieczenia do uprawomocnienia się ostatecznego orzeczenia.
Podsumowanie
Prawnicy, zwraca uwagę na istotność problemu kredytów hipotecznych, w tym frankowych, oraz potrzebę rozwiązania tego problemu przez całą polską wymiar sprawiedliwości. Doceniają stworzenie wydziału frankowego, ale podkreślają również konieczność wprowadzenia dalszych zmian legislacyjnych w celu usprawnienia procesów frankowych. Jednak brak szczegółów dotyczących tych zmian utrudnia obecnie oceną możliwości spełnienia obietnic wyborczych dla frankowiczów po wyborach.