W Polsce istnieje kilka milionów osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, a wiele z nich jest również kredytobiorcami frankowymi. W związku z tym, warto przyjrzeć się, czy prowadzenie działalności gospodarczej wpływa na status konsumenta w sprawie frankowej.
1. Działalność gospodarcza niezwiązana z kredytowaną nieruchomością
Jeśli kredytobiorca prowadzi działalność gospodarczą, która nie jest związana z nieruchomością objętą kredytem frankowym, kredytobiorcy przysługuje status konsumenta. W tym przypadku, działalność gospodarcza nie ma wpływu na sprawę frankową, ponieważ nie jest bezpośrednio związana z nieruchomością.
2. Działalność gospodarcza zarejestrowana pod adresem kredytowanej nieruchomości, lecz nie prowadzona tam faktycznie
W przypadku, gdy kredytobiorca prowadzi działalność gospodarczą i zarejestrował ją pod adresem kredytowanej nieruchomości, ale faktycznie nie prowadzi tam działalności ani nie wykorzystuje jej w kosztach prowadzenia działalności, kredytobiorcy przysługuje również status konsumenta. Ważne jest jednak, aby przedstawić dodatkowe dowody potwierdzające, że działalność nie była prowadzona pod wskazanym adresem, takie jak oświadczenie księgowej czy kopie KPiR.
3. Działalność gospodarcza zarejestrowana pod adresem kredytowanej nieruchomości, a koszty utrzymania nieruchomości uwzględniane jako koszty prowadzenia działalności
Jeśli kredytobiorca prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną pod adresem kredytowanej nieruchomości i uwzględnia koszty utrzymania nieruchomości w kosztach prowadzenia działalności, status konsumenta staje się wątpliwy. W takiej sytuacji, konieczne jest staranne przygotowanie do rozprawy sądowej oraz zgromadzenie wszelkich możliwych dowodów świadczących o tym, że działalność gospodarcza nie była faktycznie prowadzona pod adresem kredytowanej nieruchomości. Wsparcie ze strony doświadczonego prawnika może okazać się niezbędne.
4. Działalność gospodarcza faktycznie prowadzona pod adresem kredytowanej nieruchomości
W sytuacji, gdy kredytobiorca prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną oraz faktycznie prowadzoną pod adresem kredytowanej nieruchomości, kredytobiorcy nie przysługuje status konsumenta. W takim przypadku, sprawy dotyczące kredytu frankowego będą rozpatrywane w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej, a nie jako umowa między konsumentem a bankiem.
Spis treści:
Unieważnienie kredytu we frankach: czy późniejsza działalność gospodarcza wpływa na status konsumenta?
W kontekście unieważnienia kredytu we frankach, status konsumenta może okazać się kluczowy, zwłaszcza w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą. Czy jednak późniejsza działalność gospodarcza zarejestrowana kilka lat po zawarciu umowy kredytowej wpływa na status konsumenta w sprawie frankowej?
- Ocena umowy kredytowej według stanu na dzień jej zawarcia
Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, umowy kredytu frankowego powinno się oceniać według stanu na dzień jej zawarcia. Tym samym, późniejsze modyfikacje czy zmiany nie powinny mieć kluczowego znaczenia. Jednakże w orzecznictwie i doktrynie pojawiają się głosy wskazujące, że w przypadku stosunków prawnych zawieranych na długie okresy, należy zbadać szerszy okres i ustalić rzeczywisty cel umowy.
- Związek działalności gospodarczej z umową kredytu
Część sędziów bada, czy umowa kredytu miała związek z działalnością gospodarczą, a jeśli tak, to jaki i kiedy. Jeśli związek ten powstał kilka lat po zawarciu umowy, sędziowie często opowiadają się za przyznaniem kredytobiorcom statusu konsumentów. Problem pojawia się, gdy kredyt został zaciągnięty kilka lat przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. W takiej sytuacji, sąd bada indywidualne okoliczności sprawy i ustala, do której z grup kredytobiorców należy dana osoba i czy przysługuje jej status konsumenta.
- Znaczenie statusu konsumenta w sprawach frankowych
Status konsumenta jest kluczowy w sprawach frankowych, ponieważ większość sędziów opiera się na obecności klauzul abuzywnych (postanowień niedozwolonych) jako powodzie nieważności umów kredytowych. Klauzule te kształtują prawa i obowiązki kredytobiorcy w sposób niekorzystny, naruszając jego interesy. Konsument może powołać się na klauzule abuzywne, podczas gdy przedsiębiorca nie ma takiego uprawnienia. W związku z tym, ustalenie nieważności w przypadku konsumentów jest znacznie łatwiejsze.
Unieważnienie kredytu we frankach: konsekwencje dla przedsiębiorcy vs konsumenta
W procesie unieważnienia kredytu we frankach, uznawanie kredytobiorcy za przedsiębiorcę, a nie konsumenta, może mieć poważne konsekwencje. W niniejszym artykule omówimy, jakie zmiany następują w argumentacji prawnej oraz jakie szanse na zwycięstwo ma przedsiębiorca w porównaniu z konsumentem.
- Inna argumentacja prawna
Przedsiębiorcy również mogą doprowadzić do unieważnienia umowy kredytu, ale całkowicie zmienia się argumentacja prawna. Przedsiębiorcy nie mogą powoływać się na istnienie klauzul abuzywnych, na które konsument może się powołać.
- Brak zastosowania większości orzeczeń
Większość orzeczeń Sądu Najwyższego oraz TSUE nie będzie miała zastosowania w stosunku do przedsiębiorców. Aktualne orzecznictwo jest prokonsumenckie, co oznacza, że wiele kwestii i zagadnień prawnych zostało rozstrzygnięte na korzyść kredytobiorców – konsumentów. W przypadku przedsiębiorców linia orzecznicza nie jest jeszcze jednoznacznie ukształtowana.
- Mniejsze szanse na zwycięstwo
Gdy kredytobiorca zostanie uznany za przedsiębiorcę, znacznie spadają jego szanse na zwycięstwo w procesie. Sędzia nie będzie już interesował się tym, czy doszło do rażącego pokrzywdzenia po stronie kredytobiorcy oraz czy miał on świadomość ryzyka związanego z umową kredytu powiązanego z CHF.
- Wyższe koszty procesu
Koszty samego procesu znacznie się zwiększają dla przedsiębiorcy. W przypadku konsumentów opłata dla sądu za wniesienie pozwu wynosi 1.000 zł (niezależnie od kwoty kredytu). Dla przedsiębiorcy, opłata od pozwu wynosi 5% wartości przedmiotu sporu (WPS). WPS stanowi sumę tego, co bank wypłacił kredytobiorcy oraz to, co kredytobiorca wpłacił na rzecz banku.
Unieważnienie kredytu we frankach: Jak udowodnić, że działalność gospodarcza nie ma związku z umową kredytu?
W przypadku próby unieważnienia umowy kredytu we frankach, banki często argumentują, że kredytobiorca prowadził działalność gospodarczą związaną z umową kredytu. W artykule przedstawiamy, jak wykazać, że działalność gospodarcza nie miała bezpośredniego związku z umową kredytu, szczególnie dla kredytobiorców z grupy 2 i 3.
- Oświadczenie księgowej
Wielu przedsiębiorców powierza prowadzenie księgowości firmom zewnętrznym. W takiej sytuacji można uzyskać podpis księgowego pod oświadczeniem, które wskazuje na brak powiązań między działalnością gospodarczą a umową kredytu. Oświadczenie to powinno być dostosowane do okoliczności faktycznych sprawy.
- Dokumenty księgowe
Przeanalizowanie dokumentów księgowych, zwłaszcza księgi przychodów i rozchodów, może pomóc w udowodnieniu braku powiązań między działalnością gospodarczą a umową kredytu. Nawiasem mówiąc, obowiązek przechowywania dokumentów księgowych dotyczy 5 lat kalendarzowych wstecz, ale niektórzy przedsiębiorcy przechowują dokumentację za cały okres działalności.
- Źródła osobowe
Przesłuchanie świadków oraz stron może również służyć jako dowód w sprawie. Sam kredytobiorca może wyjaśnić, jak prowadził działalność gospodarczą, jak ją rozliczał oraz na czym ona polegała. Można również powołać jako świadków domowników, którzy mogą posiadać przydatną wiedzę w tego typu sprawie.
Oprócz powyższych dowodów, istnieją inne środki dowodowe, które mogą być rzadziej wykorzystywane w procesie.
Podsumowując, unieważnienie umowy kredytu frankowego może przynieść kredytobiorcy znaczne korzyści finansowe, dlatego banki starają się wykorzystać każdy argument, w tym ten dotyczący działalności gospodarczej. Przed rozpoczęciem procesu warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w sprawach frankowych, który oceni szanse na zwycięstwo, wskaże, jakie dowody należy uzyskać i jak powinno przebiegać postępowanie.
Wyroki – unieważnienia kredytów we frankach gdy działalność była prowadzona w kredytowanej nieruchomości
Unieważnienie kredytu frankowego PKO BP „Własny Kąt” pomimo prowadzenia działalności gospodarczej w kredytowanej nieruchomości – sukces w Warszawie
Wyrokiem z dnia 3 czerwca 2022 r. (sygn. akt XXV C 224/22), Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny unieważnił umowę kredytu mieszkaniowego „Własny Kąt” hipotecznego zawartą między Powszechną Kasą Oszczędności Bankiem Polskim Spółką Akcyjną w Warszawie a naszymi Klientami, mimo prowadzenia przez nich działalności gospodarczej w kredytowanej nieruchomości.
Dłuższy czas trwania postępowania wynikał z ponadprzeciętnego stopnia skomplikowania sprawy, co skutkowało koniecznością przeprowadzenia postępowania dowodowego w szerszym niż zazwyczaj zakresie. Bank podważał konsumencki charakter umowy, ze względu na prowadzenie przez Klientów działalności gospodarczej w kredytowanej nieruchomości oraz wskazanie jej jako miejsca wykonywania tej działalności w CEIDG.
Dzięki doświadczeniu Kancelarii adwokackiej adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni w prowadzeniu spraw o zwiększonej skali trudności, udało się udźwignąć ciążący na stronie powodowej ciężar dowodowy i przekonać Sąd o zasadności prezentowanego przez kancelarię stanowiska. Sąd uznał, że Powodowie przy zawarciu spornej umowy kredytowej działali w charakterze konsumentów, co pozwoliło na ocenę postanowień umowy z perspektywy przesłanek określonych w art. 3851 k.c.
Sąd unieważnia kredyt hipoteczny Santander Bank Polska i przyznaje zwrot 60.438,82 zł oraz 21.679,97 CHF dla konsumentów
Wyrokiem z 12 kwietnia 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny (Sędzia Adam Mitkiewicz, sygn. akt XXV C 2214/19) unieważnił umowę o kredyt hipoteczny Extralokum zawartą przez Klientów z Santander Bank Polska S.A. w Warszawie. Sąd zasądził od banku na rzecz Klientów Kancelarii adwokackiej Adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni kwotę 60.438,82 zł oraz 21.679,97 CHF wraz z odsetkami za opóźnienie.
Sprawa rozpoczęła się w kwietniu 2019 r., a proces trwał 36 miesięcy. Kredytobiorcy opierali swoje roszczenia na braku związania negowanymi klauzulami przeliczeniowymi, obciążenia nadmiernym ryzykiem kursowym, braku należytej informacji o nim oraz arbitralnym wyznaczaniu kursu waluty. Powodowie podnieśli również, że konsekwencją uznania kwestionowanych postanowień za abuzywne jest to, iż są one bezskuteczne i nie wiążą stron.
Santander Bank Polska S.A. wnosił o oddalenie powództwa w całości, argumentując między innymi, że umowa była ważna i indywidualnie negocjowana w zakresie mechanizmu indeksacji oraz nie zawierała klauzul abuzywnych.
W trakcie postępowania odbyły się dwie rozprawy. Sąd ustalił, że kredytobiorcy posiadali status konsumentów i postanowienia umowy dotyczące ustalania kursów waluty nie były indywidualnie uzgodnione z kredytobiorcą. Sąd uznał, że warunki umowy dotyczące ustalania kursów waluty CHF, które miały zastosowanie do ustalania wysokości salda kredytu jak i wysokości rat kapitałowo-odsetkowych, dawały pozwanemu bankowi uprawnienie do dowolnego kształtowania zobowiązań drugiej strony umowy.
Sąd wskazał również, że postanowienia indeksacyjne zawarte w spornej umowie składały się na główne świadczenia stron i były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 58 par 2 k.c.).
Wyrokiem sądu, Santander Bank Polska S.A. został zobowiązany do zwrotu kredytobiorcom kwoty 60.438,82 zł oraz 21.679,97 CHF wraz z odsetkami za opóźnienie oraz 6.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
