Do 15 kwietnia każdy ma możliwość złożenia pozwu przeciwko bankowi do warszawskiego wydziału frankowego. Część prawników zaleca pospieszyć się, ponieważ warszawski sąd daje zabezpieczenia, które pozwalają na niespłacanie rat w trakcie postępowania. Jednak nie wszyscy zgadzają się z tym stanowiskiem.
Od 16 kwietnia frankowicze nie będą mieli możliwości wyboru sądu, w którym złożą pozew przeciwko bankowi. Od lipca zmienią się także zasady rozpatrywania zażaleń na postanowienia o zabezpieczeniu. Te zmiany wynikają z ustawy z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, która zyskała rozgłos w związku z przepisem dedykowanym szefowi partii rządzącej, umożliwiającym mu uniknięcie zapłaty ponad 700 tys. zł.
Nowelizacja ta wpłynie również na spory frankowiczów z bankami. Warto śledzić rozwój sytuacji, aby zrozumieć, jak te zmiany wpłyną na sprawy frankowiczów w praktyce.
Spis treści:
Ograniczenia dla wyboru sądu we frankowych sprawach kredytowych
Do 15 kwietnia kredytobiorcy mają możliwość wyboru sądu, w którym złożą pozew przeciwko bankowi – może to być sąd właściwy ze względu na siedzibę banku lub miejsce zamieszkania kredytobiorcy. Od 16 kwietnia, zgodnie z nowelizacją, osoby pragnące unieważnić umowę o kredyt we frankach będą musiały składać pozew w sądzie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Ta zasada będzie obowiązywać przez pięć lat.
W Warszawie zmiana ta będzie miała wpływ na podział frankowiczów przez Wisłę. W stolicy funkcjonują dwa sądy okręgowe, jeden po lewej stronie Wisły, gdzie znajduje się wydział frankowy, oraz drugi po prawej stronie, czyli Sąd Okręgowy Warszawa-Praga Południe. Pozew do wydziału frankowego, czyli XXVIII Wydziału Sądu Okręgowego w Warszawie, będą mogli złożyć jedynie mieszkańcy lewobrzeżnej Warszawy.
Celem tej zmiany jest odciążenie wydziału frankowego, w którym zarejestrowanych jest już ponad 40 tys. spraw. W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości, nowa regulacja pozwoli na przyśpieszenie postępowań frankowych i odciążenie innych dużych sądów okręgowych. Nowe rozwiązanie ma być korzystne dla frankowiczów, ponieważ ich sprawy będą toczyć się szybciej i bliżej miejsca zamieszkania.
Sprawy frankowe coraz częściej rozpatrywane na terenie całej Polski
Prawnicy reprezentujący frankowiczów, zgadzają się, że obecnie prawie każdy sąd w Polsce miał do czynienia z pozwami frankowiczów. Według nich, prowadzenie spraw frankowych w mniejszych miastach pozwala na uniknięcie tłoku w większych sądach, a także ułatwia uczestnictwo konsumentów i ich pełnomocników w rozprawach, gdyż nie muszą podróżować na dużą odległość.
Zabezpieczenia ważniejsze niż szybkość rozpatrywania spraw
Wielu frankowiczów zwraca uwagę na uzyskanie zabezpieczenia, które pozwala im na zamrożenie spłat kolejnych rat, jeśli sąd je przyzna. Przekonanie o łatwiejszym uzyskaniu zabezpieczenia w warszawskim wydziale frankowym zdaniem prawników reprezentujących frankowiczów jest jednak złudne i nieprawdziwe. Chociaż większość sędziów przyznaje zabezpieczenia, nie ma stuprocentowej pewności co do ich uzyskania.
W przyszłości postanowienia z wydziału frankowego zgodne z wolą frankowiczów mogą napotkać na trudności, jednak już teraz sądy na terenie całej Polski radzą sobie z tych sprawach coraz lepiej, co pozwala na odciążenie sądów w dużych miastach.
Likwidacja zażaleń poziomych wprowadza zmiany w postępowaniu zabezpieczającym
Od 1 lipca br. zgodnie z nowelizacją przepisów, tzw. zażalenia poziome na postanowienie sądu w postępowaniu zabezpieczającym zostaną zlikwidowane. W sprawach frankowych, gdy sąd przyzna zabezpieczenie kredytobiorcy, bank może składać zażalenie na takie postanowienie. Do tej pory zażalenie to rozpatrywał inny sędzia z tego samego wydziału, czyli tzw. zażalenie poziome. W praktyce rzadko zdarzało się, by sędzia zmienił postanowienie swojego kolegi.
Jednak od 1 lipca br. zażalenia będą rozpoznawane przez sąd drugiej instancji. W przypadku Sądu Okręgowego w Warszawie, sądem drugiej instancji będzie Sąd Apelacyjny w Warszawie, gdzie orzecznictwo w kwestii zabezpieczeń nie jest jeszcze ukształtowane. Wszystkie nierozpatrzone do 1 lipca br. zażalenia będą trafiały do warszawskiej apelacji.
Dlatego warto rozważyć złożenie pozwu wraz z wnioskiem o zabezpieczenie jeszcze do wydziału frankowego, aby to on rozpatrywał zarówno wniosek, jak i zażalenie. Należy jednak pamiętać, że zawsze może być to loteria, gdyż wynik zależy od przekonań konkretnego sędziego.
Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlega bezzwłocznemu rozpoznaniu, nie później jednak niż w terminie tygodnia od dnia wpływu do sądu. Sąd musi również szybko rozpatrzyć zażalenie banku, co oznacza, że zabezpieczenie można otrzymać nawet po miesiącu od złożenia pozwu. W praktyce jednak może to trwać nawet do trzech miesięcy z powodu przeciążenia sędziów oraz wniosków o wyłączenie sędziego składanych przez banki.
