Kontrola podatkowa oraz postępowanie podatkowe to dwie odrębne procedury, które mogą mieć pewne pokrywające się elementy. W niniejszym artykule omówimy istotne różnice między tymi procesami, a także prześledzimy ich kluczowe etapy i terminy. Zrozumienie tych procedur jest istotne dla każdego podatnika, przedsiębiorcy oraz osoby prawnej, które są zobowiązane do spełniania obowiązków podatkowych.
Spis treści:
Kontrola podatkowa: Sprawdzanie zgodności z przepisami podatkowymi
Kontrola podatkowa jest procedurą mającą na celu sprawdzenie, czy podatnicy wypełniają swoje obowiązki zgodnie z przepisami prawa podatkowego. Jej celem jest zapewnienie przestrzegania przepisów podatkowych oraz rzetelności i prawidłowości rozliczenia podatkowego. Kontrola podatkowa jest przeprowadzana przez organy skarbowe i jest inicjowana przez nie z urzędu.
Ważnym terminem w kontekście kontroli podatkowej jest protokół z kontroli. To dokument, który zawiera informacje dotyczące przebiegu kontroli, stwierdzone nieprawidłowości oraz ewentualne zalecenia dla podatnika. Kontrola podatkowa kończy się w momencie doręczenia podatnikowi protokołu z kontroli.
Cele kontroli podatkowej
Głównym celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy podatnicy przestrzegają obowiązujących przepisów podatkowych. W ramach kontroli podatkowej organy podatkowe mogą również sprawdzić rzetelność podstaw opodatkowania oraz prawidłowość obliczania i wpłacania podatków.
Kontrola podatkowa ma także na celu zapewnienie organom podatkowym realizacji zasady prawdy materialnej w postępowaniu podatkowym. Oznacza to, że organy podatkowe dążą do ustalenia wszystkich istotnych okoliczności kształtujących podatkowo-prawny stan faktyczny w celu prawidłowego rozliczenia podatku.
Kontrola krzyżowa – szczególny rodzaj kontroli podatkowej
Należy wspomnieć o szczególnym rodzaju kontroli podatkowej, jakim jest kontrola krzyżowa. W przypadku kontroli krzyżowej organy podatkowe sprawdzają zgodność dokumentów znajdujących się u kontrolowanego z dokumentami znajdującymi się u jego kontrahenta. Ten rodzaj kontroli jest coraz częściej spotykany w praktyce organów skarbowych, a udostępnienie Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK) znacznie ułatwia przeprowadzenie takiej kontroli.
Postępowanie podatkowe: Działania po kontroli podatkowej
Postępowanie podatkowe jest odrębną procedurą, która może być podjęta po zakończeniu kontroli podatkowej. Jej celem jest ustalenie prawidłowego rozliczenia podatkowego oraz ewentualne nałożenie sankcji w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości.
Wszczęcie postępowania podatkowego
Urząd skarbowy ma pół roku na wszczęcie postępowania podatkowego po zakończeniu kontroli, jeśli w wyniku kontroli stwierdzono nieprawidłowości, które nie zostały w całości usunięte. Przez usunięcie nieprawidłowości rozumie się złożenie wymaganych deklaracji lub dokonanie korekt błędnych rozliczeń.
Ważne jest, aby podatnicy zdawali sobie sprawę z terminów i procedur związanych z wszczęciem postępowania podatkowego. Datą rozpoczęcia postępowania podatkowego jest dzień doręczenia podatnikowi postanowienia o jego wszczęciu.
Przedawnienie prawa do wszczęcia postępowania podatkowego
Pamiętajmy, że istnieje półroczny termin przedawnienia prawa do wszczęcia postępowania podatkowego po zakończeniu kontroli. Po upływie tego terminu niedozwolone jest wszczęcie postępowania podatkowego, chyba że istnieją wyjątki.
Wyjątki od terminu przedawnienia
Istnieją dwie sytuacje, w których postępowanie podatkowe może być wszczęte po upływie półrocznego terminu przedawnienia. Pierwsza sytuacja dotyczy złożenia przez podatnika ponownej korekty deklaracji, która nie uwzględnia nieprawidłowości stwierdzonych w kontroli podatkowej. Jeśli podatnik po otrzymaniu protokołu kontroli złoży korektę rozliczenia eliminującą wszystkie uchybienia, a następnie dokona kolejnej korekty nieuwzględniającej wcześniej stwierdzonych nieprawidłowości, postępowanie podatkowe może zostać wszczęte.
Drugą sytuacją, w której postępowanie podatkowe może być podjęte po upływie półrocznego terminu przedawnienia, jest otrzymanie przez urząd skarbowy informacji uzasadniających przeprowadzenie postępowania podatkowego. Ta wiadomość powinna mieć wpływ na wysokość podatku i nie mogła być znana urzędnikom ani uwzględniona w protokole kończącym kontrolę.
Podsumowanie
Kontrola podatkowa oraz postępowanie podatkowe to dwie odrębne procedury, które mają na celu zapewnienie przestrzegania przepisów podatkowych oraz prawidłowego rozliczenia podatkowego. Kontrola podatkowa polega na sprawdzeniu zgodności z przepisami podatkowymi, podczas gdy postępowanie podatkowe jest podejmowane w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w wyniku kontroli. Pamiętajmy, że istnieje półroczny termin przedawnienia prawa do wszczęcia postępowania podatkowego, chyba że istnieją wyjątki, takie jak ponowna korekta deklaracji przez podatnika lub uzyskanie istotnych informacji po zakończeniu kontroli. Zrozumienie tych procedur jest istotne dla wszystkich podatników, aby uniknąć nieprawidłowości i sankcji podatkowych.
