Decyzje podjęte w czerwcu przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) sugerują, że banki będą musiały utworzyć dodatkowe rezerwy na potencjalne straty, zgodnie z oceną agencji Fitch Ratings. Według agencji, ten proces prawdopodobnie rozłoży się na dłuższy okres czasu, minimalizując ryzyko niewypełnienia wymogów kapitałowych przez niektóre instytucje.
Spis treści:
Wysoka płynność i stabilność jakości aktywów
Banki w Polsce utrzymują wysoką płynność i są w komfortowej pozycji kapitałowej, z końcem I kwartału 2023 roku wskaźnik kapitału Tier 1 osiągnął 18,4 proc. Jakość aktywów jest generalnie stabilna, a wskaźnik kredytów zagrożonych wyniósł 5,4 proc. na koniec I kwartału 2023 roku, z minimalnym ryzykiem pogorszenia, jako że warunki makroekonomiczne stopniowo się poprawiają.
Wyraźnie widać, że aktywność kredytowa znacząco zwolniła w drugiej połowie 2022 roku i kontynuowała kurczenie się w ujęciu rocznym w 2023 roku. Niemniej jednak, wygląda na to, że cykl dobił do swojego dna, a nawet popyt na kredyty hipoteczne zdaje się poprawiać.
Wyzwania regulacyjne i kredyty walutowe
Mimo to, sektor nadal boryka się z wyzwaniami regulacyjnymi i kwestiami związanymi z kredytami walutowymi, co podkreśla agencja. Orzeczenia TSUE z czerwca sprzyjają roszczeniom klientów. Mimo że orzeczenia te były przewidywane, oznaczają one, że banki będą musiały stworzyć dodatkowe rezerwy, aby poradzić sobie z potencjalnymi stratami. Prawdopodobnie proces ten zostanie rozłożony w czasie, co zmniejszy ryzyko naruszenia wymogów kapitałowych przez niektóre instytucje.
Konkretnie, 15 czerwca TSUE wydał wyrok w sprawie C-520/21 dotyczącej korzystania z kapitału po unieważnieniu umowy kredytowej kredytów w CHF. Wyrok stwierdza, że prawo Unii Europejskiej nie pozwala bankom na uzyskanie tzw. wynagrodzenia za korzystanie z kapitału kredytu, ale nie stanowi przeszkody dla konsumentów, którzy mogą uzyskać od banków wynagrodzenie za korzystanie z ich wpłaconych środków.
Ostatnie słowo Trybunału
TSUE orzekł również, że odmowa przez sąd zawieszenia spłaty rat kredytu hipotecznego indeksowanego do CHF może naruszać prawo Unii. Sprawa ta, zainicjowana pytaniem prejudycjalnym Sądu Okręgowego w Warszawie, dotyczyła interpretacji dyrektywy 93/13 w kontekście nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich i stosowania środków tymczasowych, które polegają na zawieszeniu spłaty kredytu hipotecznego indeksowanego do CHF.
Co dalej? Czy banki poradzą sobie z tymi wyzwaniami? Czas pokaże, jak sektor finansowy poradzi sobie z tymi nowymi wyzwaniami. Tymczasem konsumenci mogą zyskać na tej zmianie, ale równocześnie oznacza to nowe wyzwania dla sektora bankowego.