14 grudnia 2023 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie kredytów denominowanych we frankach szwajcarskich (CHF). Decyzja ta ma istotne implikacje dla tzw. frankowiczów – osób, które zaciągnęły kredyty we frankach.
Spis treści:
Kluczowe punkty wyroku TSUE
Najważniejsze rozstrzygnięcia TSUE dotyczą dwóch kwestii: zarzutu zatrzymania oraz terminu przedawnienia roszczeń. Wyrok ten przynosi korzystne informacje dla frankowiczów, ponieważ stwierdza, że banki nie mają prawa do zarzutu zatrzymania. Co więcej, przedawnienie roszczeń banków nie może rozpocząć się później niż dla konsumenta.
Zarzut zatrzymania
Zarzut zatrzymania to prawo, które pozwala bankowi na wstrzymanie zwrotu świadczeń otrzymanych od kredytobiorcy do momentu, gdy ten zaoferuje zwrot świadczeń otrzymanych od banku, lub zabezpieczenia roszczenia o zwrot tej kwoty. Jest to prawo, które banki często wykorzystywały, aby pozbawić frankowiczów odsetek za opóźnienie w uregulowaniu należności.
W orzeczeniu z dnia 14 grudnia 2023 roku TSUE stwierdził, że banki nie mają prawa do korzystania z zarzutu zatrzymania. Oznacza to, że nawet po zgłoszeniu tego zarzutu przez bank, konsumentowi nadal będą naliczane odsetki za opóźnienie.
Termin przedawnienia roszczeń
Kwestia terminu przedawnienia roszczeń banków jest drugim kluczowym elementem wyroku TSUE. Trybunał orzekł, że termin przedawnienia dla banku nie może rozpoczynać się później niż dla konsumenta. Innymi słowy, banki nie mogą liczyć na to, że termin przedawnienia roszczeń rozpocznie się dopiero w momencie wydania prawomocnego wyroku stwierdzającego nieważność umowy kredytu.
TSUE wskazał, że termin ten powinien zacząć biec dla banku od momentu, w którym powziął wiedzę o kwestionowaniu umowy przez danego kredytobiorcę – na przykład od doręczenia do banku wezwania do zapłaty, zawezwania do próby ugodowej, reklamacji czy też samego odpisu pozwu.
Reakcje na wyrok TSUE
Decyzja TSUE spotkała się z pozytywnymi reakcjami ekspertów prawniczych. Mecenas Karolina Pilawska z kancelarii Pilawska Zorski Adwokaci wskazała, że wyrok ten „zmienia koncepcję od kiedy powstaje wymagalność roszczenia”. Prawniczka podkreśliła również, że „w świetle grudniowych i czerwcowych uchwał TSUE ugoda z bankiem na innych zasadach niż wynikających z dotychczasowego orzecznictwa TSUE jest bezprzedmiotowa i skrajnie nieopłacalna”.
Wyrok TSUE ma również istotny wpływ na wszystkie procesy „frankowe”, ponieważ pytania, które zostały postawione przed Trybunałem, ciągle dotyczą spraw wywołujących rozbieżności w orzecznictwie dotyczącym kredytów „walutowych”.
Podsumowanie
Wyrok TSUE z 14 grudnia 2023 roku stanowi kolejny ważny krok na drodze do uregulowania kwestii związanych z kredytami we frankach szwajcarskich. Decyzja ta przynosi korzyści dla frankowiczów, stwierdzając, że bankom nie przysługuje prawo do zarzutu zatrzymania, a także określając, że termin przedawnienia roszczeń banków nie może rozpocząć się później niż dla konsumenta.
Te istotne rozstrzygnięcia mogą mieć daleko idące konsekwencje dla procesów sądowych dotyczących kredytów denominowanych we frankach szwajcarskich, wpływając na sposób, w jaki banki i ich klienci będą mogli rozstrzygać spory związane z tymi kredytami.