| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Jakie są najnowsze dane dotyczące wzrostu kredytów i depozytów w Polsce w 2025 roku? | Kredyty wzrosły o 6,1%, a depozyty o 8,5% w I-III kwartale 2025 roku, co wskazuje na dynamiczny rozwój sektora bankowego. |
| Co oznacza wskaźnik NPL dla jakości portfeli kredytowych? | Wskaźnik NPL spadł do 4,18%, co oznacza poprawę jakości kredytów i mniejsze ryzyko dla klientów banków. |
| Jak system gwarancji depozytów wpływa na bezpieczeństwo oszczędności Polaków? | Depozyty są chronione do 100 000 euro, a w wyjątkowych sytuacjach nawet do 200 000 euro, co zwiększa zaufanie klientów do banków. |
Spis treści:
Najważniejsze Fakty o Wzroście Kredytów i Depozytów w Polsce w 2025 roku
W pierwszych trzech kwartałach 2025 roku polski sektor bankowy odnotował wyraźny wzrost zarówno w zakresie akcji kredytowej, jak i gromadzenia depozytów. Według danych Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) wolumen kredytów klientowskich zwiększył się o imponujące 6,1% r/r, osiągając poziom około 1,341,7 mld zł. Równocześnie depozyty wzrosły aż o 8,5% r/r do wartości około 2,060 mld zł. Te liczby świadczą o stopniowym odbudowywaniu roli banków jako kluczowego źródła finansowania gospodarki oraz o rosnącym zaufaniu klientów do instytucji finansowych[9].
Dynamika kredytów i depozytów
Analizując szczegółowo strukturę wzrostu kredytów, można zauważyć, że największe przyrosty odnotowały niemonetarne instytucje finansowe. Ich zadłużenie wzrosło ponad dwukrotnie w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku, co przełożyło się na wzrost o około 13 mld zł. Kredyty udzielone osobom prywatnym zwiększyły się o około 7,7 mld zł – z czego prawie połowa przypadła na segment kredytów konsumpcyjnych (4 mld zł), a pozostała część na mieszkaniowe (3,7 mld zł). W sektorze przedsiębiorstw zaobserwowano wzrost o około 7,3 mld zł, jednak tempo tego przyrostu było nieco wolniejsze niż rok wcześniej[9].
W zakresie depozytów klientowskich dynamika również była silna. W samym marcu ich wartość wzrosła aż o 12,2 mld zł – to około 60% całkowitego przyrostu za trzy miesiące. Szczególnie aktywne były gospodarstwa domowe, które zgromadziły dodatkowe oszczędności na poziomie blisko 21,7 mld zł. Depozyty przedsiębiorstw natomiast utrzymały względną stabilność[9].
Jakość portfeli kredytowych
Kolejnym ważnym aspektem jest poprawa jakości portfeli kredytowych. Wskaźnik kredytów zagrożonych (NPL) spadł do poziomu 4,18% na koniec lutego 2025 roku z poziomu ponad 4,6% rok wcześniej. Oznacza to ograniczenie ryzyka niewypłacalności dłużników i lepszą kondycję finansową banków. Wolumen zagrożonych kredytów zmniejszył się do około 55,6 mld zł. Jednocześnie banki obniżyły odpisy na należności problematyczne o prawie jedną szóstą[5]. Mimo tych pozytywnych sygnałów BFG zwraca uwagę na potencjalne ryzyka pogorszenia jakości portfeli konsumpcyjnych w związku ze spowolnieniem gospodarczym[5].
Składki na BFG i rentowność sektora
Ważnym czynnikiem stabilizującym sektor bankowy jest system składek na Bankowy Fundusz Gwarancyjny. W bieżącym roku składki te wzrosły o ponad połowę – aż do kwoty około 2,7 mld zł – co jest konsekwencją konieczności odbudowy funduszu przymusowej restrukturyzacji[13]. Pomimo rosnących kosztów związanych z tymi składkami rentowność sektora pozostaje wysoka: po pierwszym kwartale banki wypracowały zysk netto na poziomie około 11,7 mld zł – to wynik lepszy o niemal jedną szóstą niż rok wcześniej[14]. Prognozy wskazują na utrzymanie wysokiego poziomu zyskowności również przez cały rok[14].
Kontekst Zmian w Sektorze Bankowym – Porównanie z Przeszłością
Obecne trendy należy rozpatrywać na tle ostatnich kilku lat oraz wydarzeń makroekonomicznych wpływających na sektor bankowy. Pandemia COVID-19 wywarła istotny wpływ zarówno na zachowania konsumentów, jak i strategię instytucji finansowych.
Trendy z ostatnich miesięcy
Przyspieszenie dynamiki wzrostu akcji kredytowej widoczne jest już od początku ubiegłego roku. W całym roku 2024 tempo wzrostu wyniosło około 5,6%, co obecnie zostało podwyższone do ponad 6%. Szczególnie zauważalny jest powrót popytu na kredyty mieszkaniowe po okresie spadków notowanych jeszcze w roku pandemicznym. Wzrost tych zobowiązań przekroczył nawet wcześniejsze prognozy dzięki poprawie nastrojów konsumentów oraz stabilizacji stóp procentowych[1][3].
Równocześnie depozyty nadal rosną szybciej niż kredyty – różnica ta utrzymuje się od wielu lat i wynika głównie z nadpłynności przedsiębiorstw wspieranych tarczami antykryzysowymi oraz ostrożności gospodarstw domowych. Od początku pandemii depozyty powiększyły się niemal dziewięciokrotnie szybciej niż udzielane kredyty[15]. Ten trend świadczy o dużej skłonności Polaków do oszczędzania oraz zachowaniu rezerw płynności przez firmy.
Porównanie historyczne
Relacja pomiędzy wartością udzielonych kredytów a zgromadzonymi depozytami – tzw. wskaźnik LDR (loan-to-deposit ratio) – osiągnęła pod koniec ubiegłego roku rekordowo niski poziom około 58%. Dla porównania jeszcze przed pandemią ten wskaźnik oscylował pomiędzy wartościami znacznie przekraczającymi sto procent dla sektora przedsiębiorstw[15]. Obecny model funkcjonowania sektora charakteryzuje się więc nadwyżką środków powierzonych przez klientów nad udzielanymi pożyczkami. To wyzwanie dla efektywności i rentowności bankowości komercyjnej.
Perspektywy Rozwoju Sektora Bankowego w Polsce
Prognozy ekspertów branży finansowej wskazują zarówno optymistyczne scenariusze dalszego rozwoju rynku kredytowego, jak i potencjalne zagrożenia związane z czynnikami makroekonomicznymi i regulacyjnymi.
Optymistyczne scenariusze
Zgodnie z analizami Banku Pekao wartość ogółem udzielonych kredytów może wzrosnąć w całym roku nawet o ponad siedem procent. Segment korporacyjny ma szansę zanotować jeszcze większą dynamikę – nawet przekraczającą dziesięć procent. Kluczowym motorem napędowym ma być cykl inwestycyjny związany z transformacją energetyczną kraju oraz zwiększone wydatki obronne realizowane przez państwo[16]. Utrzymanie wysokiego tempa wzrostu depozytów pozwoli bankom dalej rozwijać działalność pożyczkową bez nadmiernej presji kosztowej wynikającej ze źródeł finansowania[9].
Ryzyka i kontrowersje
Mimo tych pozytywnych prognoz analitycy ostrzegają przed możliwymi negatywnymi skutkami obniżek stóp procentowych zapowiadanych przez Narodowy Bank Polski. Spadek stóp może zmniejszyć marże odsetkowe banków nawet o kilkanaście punktów procentowych do końca bieżącego roku[14]. Dodatkowo niski wskaźnik relacji kredytów do PKB (około połowy) wskazuje na niewykorzystany potencjał rozwojowy polskiej gospodarki[17]. Niektórzy politycy postulują przywrócenie wakacji kredytowych dla MŚP jako narzędzie pobudzające akcję kredytową w tym sektorze[16]. To wszystko powoduje niepewność co do tempa dalszego rozwoju rynku finansowego.
Zainteresowania Czytelnika – Co Warto Wiedzieć o Wzroście Kredytów i Depozytów?
Dla przeciętnego konsumenta oraz właścicieli firm kluczowe są kwestie bezpieczeństwa oszczędności oraz dostępność finansowania przy rozsądnych warunkach.
Gwarancje depozytowe
System gwarancji depozytowych prowadzony przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny zapewnia ochronę środków zgromadzonych przez klientów banków do równowartości kwoty 100 tysięcy euro. W wyjątkowych sytuacjach – takich jak środki ze sprzedaży nieruchomości – limit ten może zostać podniesiony do równowartości nawet dwustu tysięcy euro. W przypadku upadłości instytucji finansowej klienci mogą liczyć na zwrot pełnej kwoty objętej gwarancją w terminie maksymalnie dwudziestu dni roboczych od ogłoszenia restrukturyzacji lub likwidacji banku[6][8]. W tym roku fundusz zwiększył swoje rezerwy zabezpieczające ten system do ponad półtora procent wartości objętych gwarancjami depozytów[13], co podnosi stabilność całego sektora.
Dostępność kredytów
Kredyty mieszkaniowe oferowane obecnie przez banki spółdzielcze cechują się oprocentowaniem opartym na wskaźniku WIBOR sześciomiesięcznym powiększonym o marżę od około półtora do dwóch punktów procentowych. Kredyty konsumpcyjne natomiast są dostępne ze stałym oprocentowaniem wahającym się między około dziewięcioma a dwunastoma procentami rocznie[12]. Pomimo obniżek stóp referencyjnych Narodowego Banku Polskiego marże utrzymują się na stabilnym poziomie ze względu na koszty ryzyka oraz wymogi kapitałowe nakładane na instytucje finansowe[16]. Osoby planujące skorzystać z kredytu powinny uwzględnić te czynniki podczas podejmowania decyzji finansowej.
Wpływ na gospodarstwa domowe
Znaczący wzrost depozytów gospodarstw domowych – szacowany obecnie na ponad siedem procent rok do roku – jest sygnałem poprawy sytuacji ekonomicznej Polaków oraz ich większej ostrożności wobec wydatków. Z jednej strony świadczy to o rosnącej zdolności oszczędzania; z drugiej strony wskazuje na ostrożność wobec ryzyka ekonomicznego. Jednocześnie przyspieszenie akcji kredytowej może ułatwić dostęp do finansowania dla osób planujących zakup mieszkania lub refinansowanie istniejących zobowiązań[9]. To pokazuje dualizm zachowań finansowych społeczeństwa – oszczędzanie obok umiarkowanego zadłużania się.
Podsumowanie
Wzrost kredytów i depozytów o ponad sześć procent w pierwszych trzech kwartałach 2025 roku potwierdza dynamiczne zmiany zachodzące w polskim sektorze bankowym po okresie pandemii COVID-19. Poprawa jakości portfeli kredytowych oraz wysoka rentowność sektora tworzą fundament dla dalszego rozwoju rynku finansowego. Jednocześnie wyzwaniem pozostaje umiarkowana dostępność finansowania dla przedsiębiorstw oraz konieczność zarządzania ryzykiem makroekonomicznym.
Dla każdego klienta oznacza to przede wszystkim większe bezpieczeństwo zgromadzonych środków dzięki systemowi gwarancji depozytowych oraz realną możliwość skorzystania z oferty kredytowej dostosowanej do aktualnych warunków rynkowych.
