| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Czym jest współpraca polsko-izraelska w obronności? | To strategiczne partnerstwo w produkcji i wdrażaniu nowoczesnych systemów militarnych, jak rakiety Spike i system Trophy. |
| Jakie znaczenie ma system Trophy dla polskiej armii? | Trophy to aktywna ochrona pojazdów opancerzonych, która zwiększa bezpieczeństwo żołnierzy przez neutralizację pocisków i dronów. |
| Jakie są plany rozwoju współpracy na 2025 rok? | Rozszerzenie produkcji lokalnej, integracja nowych technologii oraz stworzenie centrum serwisowego systemu Trophy w Polsce. |
Izraelski producent uzbrojenia Rafael Advanced Defense Systems od lat stanowi filar współpracy polsko-izraelskiej w obronności. To właśnie dzięki tej kooperacji Polska stała się jednym z głównych producentów rakiet przeciwpancernych Spike poza Izraelem. Wspólne przedsięwzięcie z Mesko nie tylko podniosło zdolności bojowe polskich sił zbrojnych, lecz także umocniło pozycję kraju na arenie międzynarodowej jako ważnego partnera NATO w dziedzinie nowoczesnych technologii militarnych. Dziś, z perspektywą roku 2025, Rafael deklaruje gotowość do rozszerzenia tej współpracy o kolejny przełomowy element – system aktywnej ochrony pojazdów Trophy. Ta inicjatywa może wyznaczyć nowy kierunek modernizacji polskiej armii i zabezpieczyć ją przed coraz bardziej zaawansowanymi zagrożeniami.
Spis treści:
Najważniejsze Fakty
Rafael Advanced Defense Systems to izraelski koncern zbrojeniowy, który od dekad zajmuje się projektowaniem innowacyjnych rozwiązań wojskowych. Jego globalna renoma opiera się na produktach takich jak rakiety Spike czy systemy obrony aktywnej Trophy. Współpraca Rafaela z Polską rozpoczęła się na początku XXI wieku i szybko przekształciła się w jedno z najbardziej udanych partnerstw przemysłu obronnego w regionie. Od 2003 roku Mesko, część Polskiej Grupy Zbrojeniowej, wyprodukowało ponad 4 tysiące pocisków Spike różnych wersji, co uczyniło Polskę drugim co do wielkości producentem tych rakiet na świecie.
W maju 2025 roku podczas konferencji w Warszawie przedstawiciele Rafaela – Igal Helemski oraz Ran Gozali – potwierdzili plany rozszerzenia współpracy. Nową propozycją jest wdrożenie systemu Trophy APS dla polskich czołgów Leopard 2PL oraz Abrams M1A2 SEPv3. System ten wykrywa i niszczy nadlatujące zagrożenia, takie jak pociski przeciwpancerne czy drony, znacząco podnosząc przeżywalność pojazdów pancernych na współczesnym polu walki. Oferta obejmuje nie tylko dostawy gotowych rozwiązań, lecz także transfer technologii umożliwiający lokalną produkcję komponentów Trophy w Polsce.
Dotychczasowa wartość kontraktów między Rafaelem a Mesko przekracza pół miliarda dolarów, przy czym ostatnia umowa z sierpnia 2023 roku opiewała na około 100 mln USD za setki rakiet Spike LR. Wprowadzenie systemu Trophy wymaga inwestycji szacowanych na kilkaset milionów dolarów, ale stanowi istotny krok ku modernizacji Wojsk Pancernych oraz zwiększeniu ich zdolności do skutecznej obrony przed współczesnymi zagrożeniami.
Kontekst
Partnerstwo Rafael-Mesko to nie tylko transakcja handlowa, lecz strategiczna inicjatywa wpisująca się w długofalową politykę modernizacji sił zbrojnych Polski. Polska stawia dziś na samowystarczalność i rozwój krajowego przemysłu obronnego. Zgodnie z oficjalnym Planem Modernizacji Technicznej na lata 2021–2035 planowane jest przeznaczenie ponad 130 miliardów dolarów na rozwój armii przy jednoczesnym kierunku wydatkowania większości środków w kraju.
Doświadczenia wojny na Ukrainie uwypukliły potrzebę zaawansowanych systemów ochrony przed precyzyjnymi atakami rakietowymi i dronami kamikaze. To właśnie te lekcje skłoniły Agencję Uzbrojenia do intensyfikacji testów i negocjacji związanych z wdrożeniem aktywnych systemów ochrony pojazdów – przede wszystkim Trophy oraz konkurencyjnego rozwiązania Iron Fist firmy Elbit Systems.
Polska staje się także regionalnym centrum innowacji technologicznych – inwestycje globalnych firm takich jak Microsoft czy Embraer potęgują potencjał sektora high-tech skupionego wokół bezpieczeństwa narodowego. W tym kontekście rozszerzona współpraca z Rafaelem ma szansę stać się katalizatorem dalszego rozwoju branży obronnej oraz powiązanych sektorów gospodarki.
Perspektywy
Wdrożenie systemu Trophy niesie ze sobą zarówno ogromne korzyści, jak i wyzwania. Z jednej strony aktywna ochrona pojazdów może zwiększyć przeżywalność załóg nawet o 80%, co jest nieocenione wobec rosnących zagrożeń asymetrycznych. Z drugiej strony koszty instalacji tego typu systemu są wysokie – pojedynczy egzemplarz to wydatek rzędu pół miliona dolarów, co rodzi pytania o skalę inwestycji i efektywność wydatkowania środków publicznych.
Kolejnym aspektem jest kwestia zależności od zagranicznych technologii. Pomimo planowanego transferu know-how oraz lokalnej produkcji części kluczowych dla funkcjonowania Trophy, pełna niezależność technologiczna pozostaje wyzwaniem. Polska musi więc przygotować odpowiednie mechanizmy absorpcji wiedzy technicznej oraz długofalowe strategie rozwoju własnego sektora badawczo-rozwojowego.
W najbliższych latach można spodziewać się integracji rakiet Spike z kolejnymi platformami bojowymi oraz budowy w Polsce centrum serwisowego dla systemu Trophy dedykowanego państwom Europy Wschodniej. Ten krok mógłby wynieść Polskę do roli regionalnego lidera technologii obronnych wspierających sojuszników NATO.
Zainteresowania Czytelnika
Dla lokalnych społeczności rozwój współpracy Rafaela z Mesko oznacza perspektywę wzrostu zatrudnienia – planowane rozszerzenie linii produkcyjnych może wygenerować nawet kilkaset nowych miejsc pracy w regionie świętokrzyskim. To ważny sygnał dla gospodarki lokalnej oraz przykład skutecznego transferu technologii do Polski.
Z punktu widzenia bezpieczeństwa żołnierzy wdrożenie systemu Trophy to realne zwiększenie szans przeżycia na polu walki. Polska planuje zwiększyć liczebność armii do około 300 tysięcy żołnierzy do roku 2035, co czyni inwestycje w ochronę pancerną szczególnie istotnymi.
Zaskakujące fakty dotyczące obu systemów pokazują ich wszechstronność – np. moduły nawigacyjne Spike testowane są obecnie także pod kątem zastosowań kosmicznych, a podczas ćwiczeń system Trophy skutecznie przechwycił niemal wszystkie cele imitujące irańskie drony Shahed-136, które stanowią poważne zagrożenie asymetryczne.
Współpraca polsko-izraelska w obronności to więc nie tylko wymiana technologii czy dostawy sprzętu – to także budowanie fundamentów pod przyszłość bezpieczeństwa narodowego i regionalnego poprzez rozwój przemysłu krajowego oraz wzmacnianie pozycji Polski jako ważnego gracza sojuszu NATO.
Rozszerzenie kooperacji Rafaela z polskim przemysłem obronnym wpisuje się w szerszą strategię modernizacji sił zbrojnych i wzmacniania zdolności obronnych kraju wobec dynamicznie zmieniającego się środowiska geopolitycznego. To krok milowy ku temu, by Polska stała się nie tylko odbiorcą nowoczesnych technologii, ale również aktywnym ich twórcą i eksporterem na skalę międzynarodową.
