W czwartek, 24 kwietnia 2025 roku, w Lublinie podpisano 18 umów o łącznej wartości 37 mln zł pochodzących z funduszy unijnych oraz środków krajowych. Inwestycja ta ma na celu rozwój usług społecznych oraz wsparcie rodzin zastępczych i systemu adopcyjnego w województwie lubelskim. Marszałek Jarosław Stawiarski podkreślił, że środki te mają stworzyć trwałe mechanizmy pomocy dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz zwiększyć liczbę adopcji dzieci pozostających w pieczy zastępczej. Ta inicjatywa wpisuje się w szeroki plan rozwoju polityki społecznej regionu na lata 2021-2027.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Skąd pochodzi finansowanie projektu? | Środki pochodzą głównie z funduszy unijnych, wspartych budżetem państwa na lata 2021-2027. |
| Jakie wsparcie otrzymają rodziny zastępcze w Lubelskim 2025? | Rodziny zastępcze zyskają dostęp do szkoleń, wsparcia psychologicznego oraz usług wytchnieniowych. |
| Gdzie powstaną nowe Centra Usług Społecznych? | Cztery nowe CUS zostaną otwarte w Bychawie, Karczmiskach, Tucznej i Niedrzwicy Dużej. |
Spis treści:
Wsparcie społeczne Lubelskie – źródła i przeznaczenie funduszy
Finansowanie o wartości blisko 37 milionów złotych pochodzi przede wszystkim z programów Unii Europejskiej dedykowanych polityce społecznej oraz ze środków budżetu państwa. Województwo lubelskie zdecydowało się przeznaczyć te środki na dwa główne obszary: rozwój usług społecznych oraz wsparcie rodzin i pieczy zastępczej. Inwestycja stanowi odpowiedź na rosnące potrzeby lokalnej społeczności, zwłaszcza osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i dzieci pozostających poza własnymi rodzinami.
Środki zostaną wykorzystane m.in. na budowę i rozbudowę Centrów Usług Społecznych (CUS), które będą świadczyć kompleksową pomoc – od rehabilitacji po wsparcie psychologiczne. Fundusze pozwolą także na organizację szkoleń dla kandydatów na rodziców adopcyjnych oraz koordynatorów pieczy zastępczej, co ma przyspieszyć procesy adopcyjne i poprawić jakość opieki nad dziećmi.
Działania na rzecz usług społecznych w regionie
W ramach programu przewidziano utworzenie czterech nowych Centrów Usług Społecznych w gminach Bychawa, Karczmiska, Tuczna oraz Niedrzwica Duża. Istniejące placówki w Bełżycach i Wojcieszkowie zostaną rozbudowane i dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz seniorów. Nowe centra zaoferują usługi rehabilitacyjne dla około 225 osób z ograniczeniami ruchowymi oraz wsparcie psychologiczne dla ponad 460 rodzin.
Centra Usług Społecznych są miejscami integrującymi różnorodne formy pomocy – od poradnictwa prawnego przez terapie zajęciowe po konsultacje specjalistyczne. Dzięki temu mieszkańcy Lubelszczyzny będą mogli korzystać z szerokiego zakresu wsparcia blisko miejsca zamieszkania, co znacząco podnosi dostępność usług publicznych.
Wsparcie rodziny i pieczy zastępczej – szkolenia i działania praktyczne
Kluczowym beneficjentem działań związanych z pieczą zastępczą jest Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej (ROPS) w Lublinie, który otrzymał ponad dwa miliony złotych na realizację szkoleń dla kandydatów na rodziców adopcyjnych oraz koordynatorów systemu pieczy zastępczej. Szkolenia te obejmują m.in. warsztaty dotyczące komunikacji z dziećmi doświadczonymi traumą czy podstawy prawa rodzinnego.
Dodatkowo planowana jest szeroka kampania informacyjna obejmująca wszystkie powiaty województwa, która ma zachęcić więcej rodzin do podjęcia roli opiekunów zastępczych lub adopcyjnych. W ubiegłym roku liczba adoptowanych dzieci wyniosła 60, jednak około trzystu nadal oczekuje na znalezienie stałego domu. Projekt ma na celu zwiększenie efektywności procedur adopcyjnych oraz lepsze przygotowanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziców zastępczych.
Beneficjenci programu – kto skorzysta i jak zmienią się ich życie
Bezpośrednimi odbiorcami inwestycji są dzieci pozostające w pieczy zastępczej, rodziny biologiczne znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej oraz osoby z niepełnosprawnościami. Dla tych grup przewidziano szerokie spektrum usług – od rehabilitacji przez wsparcie psychologiczne po specjalistyczne kursy przygotowujące do opieki nad dziećmi z problemami rozwojowymi.
Przykładem realnej zmiany jest historia pani Anny Kowalskiej z Lublina, która dzięki szkoleniom organizowanym przez ROPS lepiej poradziła sobie z wychowaniem adoptowanego rodzeństwa doświadczonego traumą. Jej doświadczenie pokazuje, że obok miłości ważne jest zdobycie wiedzy i umiejętności radzenia sobie z trudnościami wychowawczymi.
Kontekst inwestycji – rozwój usług społecznych w Lubelskiem
Obecna inwestycja to kontynuacja polityki deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej realizowanej od kilku lat zarówno przez samorząd województwa, jak i Unię Europejską. Od 2021 roku powstało już trzynaście Centrów Usług Społecznych na terenie regionu, a liczba rodzin zastępczych wzrosła o niemal dwadzieścia procent.
W styczniu tego samego roku podpisano umowy o wartości ponad dwudziestu sześciu milionów złotych obejmujące projekty edukacyjne i świetlice opiekuńcze. Działania te wpisują się w wieloletni plan zwiększania dostępności usług społecznych oraz poprawy jakości życia mieszkańców Lubelszczyzny. W perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027 aż dwanaście procent całego regionalnego budżetu przeznaczono właśnie na ten cel.
Perspektywy rozwoju i stojące wyzwania
Mimo pozytywnych prognoz pojawiają się również wyzwania związane z wdrażaniem projektów. Integracja nowych usług z istniejącymi strukturami wymaga skutecznej koordynacji między jednostkami samorządowymi a organizacjami pozarządowymi. Przykładowo gmina Niedrzwica Duża planuje adaptację części budynków szkolnych na centra opieki dla osób starszych, co wymaga elastycznego podejścia i współpracy różnych sektorów.
Kolejnym problemem jest wolniejsze niż zakładano zmniejszanie liczby dzieci przebywających w instytucjach opiekuńczych. Psycholog rodzinny dr Teresa Jadczak-Szumiło wskazuje na potrzebę rozszerzenia specjalistycznego wsparcia dla rodzin zastępczych, zwłaszcza tych opiekujących się dziećmi dotkniętymi zespołem FASD (alkoholowy zespół płodowy). Na tę potrzebę odpowiadają inicjatywy takie jak bezpłatne szkolenia organizowane przez Fundację Rodzina od A do Z.
Znaczenie inwestycji dla mieszkańców Lubelszczyzny
Dzięki nowym inwestycjom mieszkańcy regionu uzyskają łatwiejszy dostęp do kompleksowych usług społecznych świadczonych lokalnie. To oznacza możliwość korzystania m.in. z porad prawnych, terapii zajęciowych czy rehabilitacji bez konieczności dalekich podróży. Rodziny zastępcze otrzymają nie tylko wsparcie finansowe przekraczające średnio tysiąc dwieście złotych miesięcznie na dziecko, lecz także usługi wytchnieniowe pozwalające im na tymczasowy odpoczynek dzięki pomocy wyspecjalizowanych wolontariuszy.
Projekty szkoleniowe kładą nacisk na przygotowanie kandydatów do pełnienia ról rodziców adopcyjnych poprzez praktyczne warsztaty i symulacje sytuacji kryzysowych. Takie podejście zwiększa szanse powodzenia adopcji oraz poprawia jakość życia zarówno dzieci jak i ich nowych rodzin.
Podsumowanie
Zainwestowanie 37 milionów złotych w rozwój usług społecznych oraz wsparcie rodzin i pieczy zastępczej to strategiczny krok województwa lubelskiego ku poprawie jakości życia mieszkańców najbardziej potrzebujących pomocy. Realizacja tego projektu wymaga ścisłej współpracy samorządów, instytucji publicznych i organizacji pozarządowych. Jeśli zaplanowane działania przyniosą oczekiwane rezultaty, liczba dzieci wychowywanych w rodzinach zamiast placówek wzrośnie nawet o czterdzieści procent do końca obecnej perspektywy finansowej UE, czyniąc Lubelskie wzorem skutecznej polityki społecznej.
