Czy banki mają prawo żądać od konsumentów waloryzacji nienależnie wypłaconych środków? To pytanie budzi kontrowersje i prowadzi do sporów sądowych. W ostatnim czasie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok, który ma kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia tej kwestii. W artykule tym dowiemy się, dlaczego banki nie powinny mieć prawa do żądania waloryzacji i jakie argumenty przemawiają za takim stanowiskiem.
Spis treści:
Kontrowersje wokół waloryzacji nienależnych świadczeń
Od dłuższego czasu banki wnoszą pozwy przeciwko kredytobiorcom, domagając się zwrotu nienależnie wypłaconych środków, ale z dodatkową waloryzacją.Twierdzą, że takie roszczenia nie mają związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, jakim jest bank. Jednakże, w celu oszczędności podatkowych, banki i fiskus przyjmują inne stanowisko.
Sprawa stała się jeszcze bardziej skomplikowana po wyroku TSUE z 15 czerwca 2023 r. Trybunał jednoznacznie stwierdził, że banki nie mają prawa żądać od konsumentów rekompensaty wykraczającej poza zwrot wypłaconego kapitału i ustawowe odsetki za zwłokę. Trybunał oparł swoje stanowisko na dyrektywie Unii Europejskiej w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.
Roszczenia waloryzacyjne a prawo bankowe
W świetle tego wyroku, roszczenia waloryzacyjne banków wydają się niezasadne. Banki argumentują, że takie roszczenia nie pozostają w związku z prowadzonym przedsiębiorstwem. Jednak, ich własne działania w innych sferach, zwłaszcza w zakresie prawa podatkowego, świadczą o tym, że świadczenia wynikające z nieważnych umów są związane z ich przedsiębiorstwami i prowadzoną działalnością gospodarczą.
Mając na uwadze art. 3581 § 4 kodeksu cywilnego, który dotyczy żądania zmiany wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego, można stwierdzić, że roszczenie o zwaloryzowanie nienależnego świadczenia, które wypłacił bank na podstawie nieważnej umowy kredytu, pozostaje w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Wyrok TSUE a roszczenia waloryzacyjne
Wyrok TSUE stanowi jednoznaczne stanowisko w sprawie roszczeń waloryzacyjnych. Trybunał stwierdził, że takie roszczenia są niezgodne z dyrektywą Unii Europejskiej w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Zgodnie z tą dyrektywą, banki nie mają prawa żądać od konsumentów dodatkowego wynagrodzenia, które przekracza zwrot kapitału i ustawowe odsetki za zwłokę.
Warto podkreślić, że po wyroku TSUE pojawiło się orzeczenie, które przyznaje rację bankom. Jednak, takie stanowisko jest nieuzasadnione, jak potwierdzają same banki w swoich działaniach na płaszczyźnie prawa podatkowego. Banki starają się minimalizować koszty związane z problemem nieważnych umów kredytowych i walutami obcymi, aby móc zaliczyć wypłacane środki do kosztów uzyskania przychodów.
Prawo podatkowe a roszczenia waloryzacyjne
Banki argumentują, że wypłaty wynikające z nieważnych umów są związane z prowadzoną przez nie działalnością gospodarczą. Próby uzyskania korzyści podatkowych skłaniają banki do twierdzenia, że takie środki stanowią koszt uzyskania przychodów i są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Jednak, takie stanowisko banków jest sprzeczne z prawem. Art. 551 pkt 4 kodeksu cywilnego wymienia wierzytelności jako element składający się na przedsiębiorstwo, bez rozróżnienia tytułu stanowiącego podstawę tych wierzytelności. Zatem, roszczenia waloryzacyjne banków, które wynikają z nieważnych umów kredytowych, są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Wątpliwości co do waloryzacji nienależnych świadczeń
Zgodnie z art. 3581 § 4 kodeksu cywilnego, strona prowadząca przedsiębiorstwo nie może żądać zmiany wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego. W przypadku banków, które są przedsiębiorcami, roszczenia waloryzacyjne są nieuzasadnione. Samo zachowanie banków, które starają się minimalizować straty związane z nieważnymi umowami kredytowymi w ramach prawa podatkowego, świadczy o bezzasadności tych roszczeń.
Warto zauważyć, że sądy administracyjne i cywilne często podzielają to stanowisko. W swoich wyrokach stwierdzają, że roszczenia waloryzacyjne banków pozostają w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa. To potwierdza, że banki nie powinny mieć prawa do żądania waloryzacji nienależnych świadczeń.
Podsumowanie
Wyrok TSUE z 15 czerwca 2023 r. jednoznacznie stwierdza, że banki nie mają prawa żądać od konsumentów dodatkowego wynagrodzenia za nienależnie wypłacone świadczenia. Rozstrzygnięcie to jest zgodne z prawem i dyrektywą Unii Europejskiej w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.
Banki argumentują, że roszczenia waloryzacyjne nie pozostają w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Jednak, ich własne działania na polu prawa podatkowego świadczą o tym, że takie roszczenia są związane z działalnością gospodarczą banków.
W świetle art. 3581 § 4 kodeksu cywilnego, roszczenia waloryzacyjne banków są nieuzasadnione. Banki nie mają prawa żądać waloryzacji nienależnych świadczeń, które wynikają z nieważnych umów kredytowych.
Wydawałoby się, że po wyroku TSUE nie ma już miejsca na dalsze debaty. Jednak, banki nadal starają się uzyskać waloryzację nienależnych świadczeń. W świetle prawa, ich roszczenia są bezzasadne.
