Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) od dłuższego czasu zajmuje się kwestiami dotyczącymi kredytobiorców w Polsce. W szczególności, wyroki TSUE w sprawach kredytów frankowych zdobyły ogromne rozgłos. Jednak nie tylko te sprawy były przedmiotem orzeczeń Trybunału – również kwestie związane z kredytami konsumenckimi były omawiane. Ostatnie orzeczenia TSUE przynoszą dobre wieści dla kredytobiorców, dając im nowe narzędzia do skutecznego dochodzenia swoich praw wobec instytucji finansowych.
Spis treści:
Orzeczenia w sprawach kredytów frankowych
Najbardziej donośne wyroki TSUE dotyczą kredytów frankowych. Od przełomowego orzeczenia w sprawie Państwa Dziubak z 2019 r., Trybunał wielokrotnie wypowiedział się na ten temat. W ostatnim wyroku z 21 września TSUE wprowadził istotne zmiany, które powinny przyspieszyć procesy sądowe dotyczące kredytów frankowych.
Pierwszą ważną zmianą jest możliwość uznania zapisów umownych za niedozwolone postanowienia, jedynie na podstawie wpisu do Rejestru Klauzul Niedozwolonych. Dotychczas konieczne było badanie indywidualnych cech konsumenta, jednak według TSUE szersza wiedza o cechach i ryzykach umowy nie pozbawia kredytobiorców prawa do skutecznego podważenia wadliwych warunków umowy, nawet jeśli byli pracownikami banku w momencie zaciągania kredytu.
Druga ważna zmiana dotyczy możliwości uzyskania informacji i dokumentów niezbędnych do ochrony praw kredytobiorców. Nawet jeśli konsument przekazał swoje uprawnienia na inny podmiot, w tym drugiego przedsiębiorcę, kredytodawca nie ma żadnego uzasadnionego interesu w ukryciu dokumentów przed konsumentem lub jego następcą prawnym. To oznacza, że kredytobiorcy mają prawo do wszelkich dokumentów i informacji potrzebnych do skutecznego dochodzenia swoich praw.
Orzeczenia w sprawach kredytów konsumenckich
TSUE nie tylko orzeka w sprawach kredytów frankowych, ale również w innych sprawach związanych z kredytami konsumenckimi. Warto wspomnieć o wyroku z 11 września 2019 r., w którym Trybunał wypowiedział się na temat proporcjonalnego zwrotu kosztów pozaodsetkowych, w szczególności prowizji. Orzekł on, że prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty obejmuje wszystkie koszty nałożone na konsumenta. Takie interpretacje sprawiły, że banki zaczęły chętniej realizować obowiązek zwrotu części prowizji.
Jednak nadal pozostają nierozstrzygnięte kwestie dotyczące rozliczenia kosztów okołokredytowych. Przykładem jest sprawa C-326/22, w której TSUE wydał wyrok 12 października. Pytanie zadane przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie dotyczyło możliwości pozyskania przez konsumenta lub przedsiębiorcę dokumentów od banku, niezbędnych do zweryfikowania wysokości proporcjonalnego zwrotu kosztów przy całkowitej spłacie kredytu. Wyrok TSUE w tej sprawie ugruntował prawo kredytobiorców do pozyskania wszelkich dokumentów i informacji potrzebnych do ochrony ich praw wobec instytucji finansowych.
Wpływ orzeczeń TSUE na kredytobiorców
Orzeczenia TSUE mają ogromne znaczenie dla kredytobiorców, ponieważ dają im narzędzia do skutecznego dochodzenia swoich praw wobec instytucji finansowych. Pozwalają na uznawanie zapisów umownych za niedozwolone postanowienia jedynie na podstawie wpisu do Rejestru Klauzul Niedozwolonych, co przyspiesza procesy sądowe. Dodatkowo, kredytobiorcy mają prawo do pozyskania wszelkich dokumentów i informacji niezbędnych do ochrony ich praw, nawet jeśli przekazali swoje uprawnienia na inny podmiot.
Te zmiany w orzecznictwie TSUE wzmacniają pozycję konsumentów jako słabszych uczestników rynku. Kredytobiorcy otrzymują kolejne narzędzia do skutecznego egzekwowania swoich praw, w tym prawa do obniżki całkowitego kosztu kredytu i zwrotu prowizji oraz innych kosztów pozaodsetkowych. Wydane orzeczenia dają również nadzieję na pozytywne rozstrzygnięcia w innych sprawach dotyczących kredytów konsumenckich, które są obecnie przed Trybunałem.
Podsumowanie
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej odgrywa kluczową rolę w ochronie praw kredytobiorców. Wydane przez TSUE orzeczenia dotyczące kredytów frankowych oraz kredytów konsumenckich przynoszą dobre wieści dla konsumentów. Umożliwiają skuteczne dochodzenie praw kredytobiorców wobec instytucji finansowych, zwłaszcza w zakresie obniżki całkowitego kosztu kredytu i zwrotu prowizji oraz innych kosztów pozaodsetkowych. Wprowadzone zmiany w orzecznictwie TSUE wzmacniają pozycję konsumentów na rynku i dają nadzieję na pozytywne rozstrzygnięcia w przyszłości.
dodatkowe informacje:
- Kredytobiorcy mają prawo do żądania wszelkich dokumentów i informacji potrzebnych do ochrony ich praw wobec instytucji finansowych.
- Orzeczenia TSUE są ważne dla kredytobiorców, ponieważ dają im narzędzia do skutecznego dochodzenia swoich praw wobec instytucji finansowych.
- Wyroki TSUE dotyczące kredytów konsumenckich wzmacniają pozycję konsumentów jako słabszych uczestników rynku.
- Kredytobiorcy mają prawo do obniżki całkowitego kosztu kredytu i zwrotu prowizji oraz innych kosztów pozaodsetkowych.
- Orzeczenia TSUE dają nadzieję na pozytywne rozstrzygnięcia w innych sprawach dotyczących kredytów konsumenckich.
