| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Dlaczego w marcu 2025 roku wzrosła liczba kredytów gotówkowych? | Głównie ze względu na konsolidację zadłużeń i wzrost średnich kwot pożyczek, co poprawia płynność finansową gospodarstw domowych. |
| Jak zakończenie programu „Bezpieczny Kredyt 2%” wpłynęło na rynek hipotek? | Spowodowało spadek liczby i wartości kredytów mieszkaniowych, gdyż brak wsparcia obniżył atrakcyjność tego segmentu. |
| Jakie są prognozy ekspertów na rynek kredytowy w Polsce na lata 2025–2026? | Przewiduje się dalszy wzrost kredytów gotówkowych, umiarkowany wzrost hipotek oraz możliwe obniżki stóp procentowych. |
W marcu 2025 roku rynek kredytowy w Polsce doświadczył wyraźnych zmian, które zaskoczyły zarówno analityków, jak i konsumentów. Podczas gdy większość segmentów kredytowych odnotowała spadki w liczbie udzielonych zobowiązań, kredyty gotówkowe zanotowały znaczący wzrost. Ten kontrastowy obraz rynku wynika z kilku istotnych czynników makroekonomicznych, regulacyjnych oraz zachowań konsumentów. Analiza najnowszych danych Biura Informacji Kredytowej (BIK) oraz opinii ekspertów pozwala zrozumieć mechanizmy stojące za tymi trendami i ich wpływ na gospodarkę oraz indywidualne gospodarstwa domowe.
Spis treści:
Dynamika rynku kredytowego w marcu 2025 roku
Marzec 2025 roku przyniósł wyraźny wzrost zainteresowania kredytami gotówkowymi. Liczba udzielonych takich zobowiązań zwiększyła się o niemal 29% rok do roku, a ich wartość wzrosła aż o 42,1%. Średnia kwota pojedynczego kredytu gotówkowego osiągnęła poziom 27 548 zł, co oznacza wzrost o ponad 10% w porównaniu z rokiem poprzednim. Kluczowym czynnikiem napędzającym ten trend był rosnący udział kredytów wysokokwotowych, zwłaszcza powyżej 50 tysięcy złotych, które są często wykorzystywane do konsolidacji istniejących zobowiązań finansowych gospodarstw domowych.
W przeciwieństwie do kredytów gotówkowych, pozostałe segmenty rynku wykazały wyraźne osłabienie. Kredyty ratalne odnotowały spadek liczby udzielonych zobowiązań o ponad jedną trzecią, a ich wartość zmniejszyła się o blisko 15%. Mimo to średnia kwota takiego kredytu wzrosła do około 2 400 zł, co wskazuje na przesunięcie popytu w kierunku finansowania droższych produktów lub usług. Segment hipoteczny także nie uniknął spadków – liczba udzielonych kredytów mieszkaniowych zmalała o ponad 3%, a ich wartość o prawie jeden procent. To zjawisko jest szczególnie istotne, biorąc pod uwagę wcześniejsze lata silnego wzrostu w tej kategorii. Również rynek kart kredytowych zanotował mniejszą liczbę nowych kart, choć suma przyznanych limitów wykazała niewielki wzrost.
Kontekst historyczny i porównawczy
Analizując trendy z ostatnich dwóch lat, można zauważyć wyraźne przesunięcia na rynku finansowym. W latach 2023–2024 program „Bezpieczny Kredyt 2%” znacząco wspierał popyt na kredyty mieszkaniowe, oferując korzystne warunki dla nabywców nieruchomości. Po zakończeniu tego programu pod koniec 2024 roku nastąpiła naturalna korekta: spadek wartości udzielanych hipotek był szczególnie widoczny już w pierwszym kwartale bieżącego roku. W tym samym czasie utrzymuje się jednak silny trend wzrostowy w segmencie kredytów gotówkowych, które stale zyskują na popularności od początku 2023 roku.
Na tle innych krajów Unii Europejskiej Polska wyróżnia się wysokim oprocentowaniem kredytów mieszkaniowych – średnie stawki kształtują się obecnie na poziomie około 9-10%, podczas gdy w Niemczech czy Francji są one znacznie niższe i oscylują wokół wartości między 3 a 4%. Taka różnica ogranicza dynamikę polskiego rynku hipotecznego. W segmencie kredytów gotówkowych Polska odnotowuje natomiast jeden z najwyższych wzrostów wartości transakcji w UE, co świadczy o specyficznych uwarunkowaniach krajowego rynku finansowego i preferencjach konsumentów.
Czynniki napędzające popyt na kredyty gotówkowe
Jednym z najważniejszych powodów rosnącej popularności kredytów gotówkowych jest konsolidacja zadłużeń. Według profesora Waldemara Rogowskiego z Biura Informacji Kredytowej aż około 60-70% wysokokwotowych pożyczek gotówkowych służy właśnie temu celowi. Konsolidacja pozwala klientom połączyć różnorodne zobowiązania finansowe – takie jak karty kredytowe czy mniejsze pożyczki ratalne – w jedno zobowiązanie o korzystniejszych warunkach spłaty. Szczególnie popularna jest konsolidacja zewnętrzna, która umożliwia przeniesienie całego zadłużenia do nowego banku celem wydłużenia okresu spłaty lub obniżenia oprocentowania.
Drugim istotnym czynnikiem jest poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych. Realny wzrost wynagrodzeń o około 8% w ubiegłym roku oraz znaczne obniżenie inflacji do poziomu około 6,5% pozytywnie wpływają na zdolność i chęć zaciągania nowych zobowiązań finansowych przez Polaków. Wyższe dochody oraz optymizm konsumencki sprzyjają także inwestycjom i wydatkom konsumpcyjnym finansowanym właśnie przez kredyty gotówkowe.
Wyzwania dla rynku hipotek i kredytów ratalnych
Zakończenie rządowego programu „Bezpieczny Kredyt 2%” miało bezpośredni wpływ na rynek hipoteczny. Chociaż wartość udzielonych hipotek bez uwzględnienia dopłat była wyższa niż rok wcześniej o ponad jedną trzecią, to jednak brak wsparcia ze strony państwa ograniczył liczbę nowych klientów zainteresowanych zakupem nieruchomości na kredyt. W efekcie segment ten wykazuje tendencję spadkową zarówno pod względem liczby udzielonych zobowiązań, jak i ich wartości.
Kolejnym problemem pozostaje wysoki poziom stóp procentowych oraz presja inflacyjna. Pomimo obniżek stóp NBP z poziomu około 6,75% do niespełna 5,75% w ciągu ostatniego roku, oprocentowanie oferowane przez banki dla hipotek nadal utrzymuje się na relatywnie wysokim poziomie między 9 a nawet ponad 12%. Dla porównania sąsiednie kraje regionu notują znacznie niższe stawki średnie – Czechy około 6%, a Węgry blisko 8%. Wysokie koszty obsługi długu ograniczają zdolność kredytową Polaków i wpływają hamująco na rozwój rynku mieszkaniowego.
Perspektywy i prognozy ekspertów
Zgodnie z prognozami BIK sprzedaż kredytów gotówkowych ma nadal rosnąć – szacowany wzrost wartości tych zobowiązań na koniec roku to około 5,9%, co przełoży się na przekroczenie progu ponad 100 miliardów złotych. Jednocześnie rynek hipoteczny powinien zanotować jedynie umiarkowany wzrost rzędu około jednego procenta. Eksperci wskazują także możliwość kolejnych obniżek stóp procentowych nawet o sto punktów bazowych do końca bieżącego roku, co może złagodzić presję kosztową dla klientów banków.
Długoterminowo wyróżniają się trzy megatrendy kształtujące przyszłość rynku: rosnąca konsolidacja zadłużeń – blisko połowa ankietowanych Polaków deklaruje chęć przeniesienia długów do jednego banku; szybka cyfryzacja usług finansowych – obecnie aplikacje mobilne służą do zarządzania finansami ponad dwóm trzecim posiadaczy zobowiązań; oraz rozwój zielonych produktów finansowych – już około jednej szóstej nowych hipotek dotyczy inwestycji ekologicznych takich jak termomodernizacja budynków wspierana programami rządowymi.
Te trendy wskazują na rosnącą elastyczność rynku oraz coraz większe znaczenie innowacji technologicznych i proekologicznych rozwiązań dla stabilności systemu finansowego kraju.
Podsumowując, trendy kredytowe w Polsce w roku 2025 układają się w obraz rynku przejściowego: dynamiczny rozwój segmentu gotówki kontrastuje ze stagnacją lub regresją tradycyjnych produktów hipotecznych i ratalnych. Konsolidacja zadłużeń pomaga gospodarstwom domowym poprawić bieżącą płynność finansową, lecz wymaga uważnego monitorowania potencjalnych zagrożeń związanych ze wzrostem zadłużenia netto. Kluczowe będą dalsze działania edukacyjne oraz cyfryzacja usług finansowych umożliwiająca bardziej świadome zarządzanie długiem i maksymalizację zdolności finansowej Polaków.
