| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Co to jest świadczenie 500 zł na badania profilaktyczne? | To nowy program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”, który od 5 maja 2025 umożliwia bezpłatne badania profilaktyczne o wartości do 500 zł dla osób powyżej 20 lat. |
| Jak skorzystać z programu Moje zdrowie? | Należy udać się do lekarza POZ, który skieruje na odpowiednie badania, a wyniki odbierze się w placówce lub online przez Internetowe Konto Pacjenta. |
| Jakie badania obejmuje pakiet profilaktyczny? | Pakiet zawiera m.in. morfologię, lipidogram, glukozę, TSH, próby wątrobowe oraz testy specjalistyczne zależne od wieku i ryzyka pacjenta. |
Spis treści:
Nowe świadczenie 500 zł na badania profilaktyczne – co zmieni dla Ciebie?
Od 5 maja 2025 roku w Polsce rusza nowy program profilaktyczny „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”, który zaoferuje każdej osobie powyżej 20 roku życia dostęp do bezpłatnych badań laboratoryjnych o wartości do 500 zł. Inicjatywa ta ma na celu zmianę podejścia Polaków do dbania o zdrowie poprzez wczesne wykrywanie chorób cywilizacyjnych i poprawę jakości życia. Nowe świadczenie finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) to krok milowy w kierunku powszechnej prewencji zdrowotnej. Dzięki niemu miliony Polaków zyskają możliwość wykonania kompleksowych badań diagnostycznych bez dodatkowych kosztów.
Najważniejsze fakty o programie „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”
Program wystartuje oficjalnie 5 maja 2025 roku i obejmie około 30 milionów osób powyżej 20 roku życia. Będzie dostępny w ponad dziesięciu tysiącach placówek podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) oraz laboratoriach współpracujących z NFZ. Badania będą wykonywane co pięć lat dla osób między 20 a 49 rokiem życia oraz co trzy lata dla seniorów po pięćdziesiątce.
Zakres badań obejmuje podstawowe testy takie jak morfologia krwi, lipidogram, poziom glukozy we krwi, kreatynina oraz hormon TSH. Dla wyższych grup wiekowych i osób z podwyższonym ryzykiem przewidziano rozszerzone badania, m.in. próby wątrobowe (ALAT, ASPAT, GGTP), oznaczenie PSA u mężczyzn czy test anty-HCV na obecność wirusa zapalenia wątroby typu C. Łączna wartość badań może sięgać nawet do 500 zł, co oznacza znaczną oszczędność dla pacjentów, którzy dotychczas musieli ponosić te koszty samodzielnie.
Według szacunków Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT), pierwszy rok funkcjonowania programu pochłonie około 749 tysięcy złotych, jednak wraz z rosnącą liczbą uczestników koszty mogą wzrosnąć do ponad trzech milionów złotych rocznie. Ministerstwo Zdrowia podkreśla jednak długofalowe korzyści finansowe wynikające z wcześniejszej diagnostyki i leczenia chorób przewlekłych. Przykładowo wczesne wykrycie cukrzycy może zmniejszyć koszty terapii nawet o 40%.
Kontekst uruchomienia programu i znaczenie dla systemu opieki zdrowotnej
Nowa inicjatywa jest kontynuacją i rozszerzeniem poprzedniego programu „Profilaktyka 40+”, który od 2021 roku oferował badania tylko osobom po czterdziestym roku życia. Program ten objął około osiem milionów Polaków, ale nie uwzględniał młodszej części społeczeństwa mimo rosnącej liczby zachorowań na choroby metaboliczne i układu krążenia już u osób po dwudziestce czy trzydziestce.
Pandemia COVID-19 uwidoczniła niedociągnięcia w systemie ochrony zdrowia i spowodowała wzrost potrzeb profilaktycznych. W ostatnich latach resort zdrowia intensywnie konsultował się ze środowiskiem medycznym oraz ekspertami Porozumienia Zielonogórskiego, które prowadziło pilotaż podobnego modelu opieki pod nazwą POZ PLUS. To właśnie te doświadczenia stały się podstawą do stworzenia kompleksowego programu dostępnego dla szerokiego grona pacjentów.
Dane NFZ wskazują na ogromne koszty związane z leczeniem powikłań nieleczonych chorób przewlekłych – przykładowo nadciśnienie tętnicze generuje wydatki przekraczające miliard złotych rocznie. Wczesna diagnostyka i interwencja mają więc nie tylko wymiar medyczny, ale także ekonomiczny dla całego kraju.
Jak skorzystać z nowego świadczenia? Przewodnik krok po kroku
Aby skorzystać ze świadczenia 500 zł na badania profilaktyczne w ramach programu „Moje zdrowie”, należy przede wszystkim odwiedzić swojego lekarza rodzinnego (POZ). To on przeprowadzi wywiad zdrowotny oraz oceni indywidualne ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych. Na tej podstawie wystawi skierowanie na odpowiedni pakiet badań dostosowany do wieku i stanu zdrowia pacjenta.
Rejestracja na wizytę oraz umawianie badań można realizować także za pomocą Internetowego Konta Pacjenta (IKP), co znacznie przyspiesza proces i eliminuje konieczność osobistych wizyt w rejestracji placówek medycznych. Po wykonaniu badań wyniki są dostępne zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej – można je odebrać osobiście lub sprawdzić online w ciągu maksymalnie dwóch dni roboczych.
Dzięki digitalizacji usług medycznych pacjent ma pełną kontrolę nad swoim stanem zdrowia oraz łatwy dostęp do historii badań. Warto zaplanować wizyty tak, aby maksymalnie wykorzystać możliwości programu i uniknąć zbędnego oczekiwania.
Perspektywy i spodziewane efekty wdrożenia programu
Eksperci podkreślają znaczenie programu „Moje zdrowie” jako narzędzia poprawiającego stan zdrowia społeczeństwa poprzez prewencję. Wczesne wykrywanie chorób układu krążenia czy zaburzeń metabolicznych pozwoli zmniejszyć liczbę hospitalizacji oraz powikłań wymagających kosztownego leczenia specjalistycznego.
Z drugiej strony pojawiają się głosy krytyczne dotyczące zakresu niektórych badań, takich jak oznaczanie hormonu TSH czy PSA u pacjentów bezobjawowych. AOTMiT wskazuje na ryzyko nadmiernej diagnostyki prowadzącej do niepotrzebnych procedur medycznych i zwiększonych kosztów systemu opieki zdrowotnej.
Kolejnym wyzwaniem jest przygotowanie laboratoriów do obsługi dużej liczby nowych pacjentów oraz zapewnienie odpowiedniej jakości badań specjalistycznych jak lipoproteina(a). Zmiany obejmują także rozszerzenie kompetencji pielęgniarek i położnych – mogą one samodzielnie zlecać część testów diagnostycznych, co ma odciążyć lekarzy rodzinnych i usprawnić proces diagnostyczny.
Zainteresowania czytelnika: praktyczne korzyści i ciekawostki
Dla przeciętnego Polaka największą zaletą świadczenia jest możliwość wykonania droższych badań bez ponoszenia kosztów – rodzina czteroosobowa może zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych rocznie. Szczególnym atutem jest jednorazowe oznaczenie lipoproteiny(a) między dwudziestym a czterdziestym rokiem życia – test ten pozwala określić genetyczne ryzyko chorób serca i zdecydowanie zwiększa skuteczność prewencji kardiologicznej.
Dzięki cyfryzacji usług medycznych rezerwacja terminów przez Internet zajmuje dosłownie kilka minut, a wyniki badań są dostępne online zwykle w ciągu dwóch dni roboczych. Niezwykłe jest także to, że pielęgniarki mogą teraz zlecić aż dwadzieścia trzy rodzaje badań, co wcześniej było domeną wyłącznie lekarzy rodzinnych.
Program ma również wymiar społeczno-gospodarczy – przewiduje się redukcję absencji chorobowych szacowaną na ponad miliard złotych rocznie dzięki lepszemu zarządzaniu stanem zdrowia populacji oraz wydłużeniu średniej długości życia Polaków.
Dlaczego inwestycja w profilaktykę jest tak ważna?
Profilaktyka zdrowotna to strategia polegająca na zapobieganiu chorobom poprzez regularne badania kontrolne i identyfikację zagrożeń we wczesnym stadium. Dzięki temu można uniknąć rozwoju poważnych schorzeń lub rozpocząć leczenie zanim pojawią się komplikacje.
Z punktu widzenia gospodarki inwestycja w prewencję przynosi wymierne korzyści: niższe koszty leczenia zaawansowanych chorób przewlekłych oraz mniejszą absencję pracowników spowodowaną problemami zdrowotnymi. Dla jednostki natomiast regularne badania to szansa na dłuższe życie w dobrym stanie zdrowia oraz lepsza jakość codzienności.
Podsumowanie
Świadczenie 500 zł na badania profilaktyczne realizowane od maja 2025 roku to przełomowa inicjatywa dla polskiego systemu ochrony zdrowia i każdego obywatela powyżej dwudziestego roku życia. Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” daje realną szansę na poprawę stanu zdrowia społeczeństwa poprzez łatwy dostęp do kompleksowych badań diagnostycznych finansowanych przez NFZ. To inwestycja nie tylko w indywidualny dobrostan każdego pacjenta, ale też w efektywność całego systemu opieki medycznej i stabilność ekonomiczną kraju.
Zachęcamy wszystkich do aktywnego korzystania z nowych możliwości profilaktycznych – prosta decyzja o wykonaniu badań może uratować życie lub znacząco je przedłużyć.
