W piątek, 3 czerwca 2025 roku, tuż po godzinie 22:00, akcjonariusze Mennicy Skarbowej otrzymali komunikat, który zmienił dynamikę konfliktu korporacyjnego trwającego od trzech lat. Spółka ogłosiła gotowość do skupu akcji po 90 złotych za sztukę – cenie dwukrotnie przewyższającej notowania rynkowe. Ta propozycja, skierowana do wszystkich akcjonariuszy z wyjątkiem większościowego udziałowca Bafago, stanowi dramatyczny zwrot w stosunku do pierwotnego planu z 30 maja, który zakładał skup wyłącznie od Fundacji Rodzinnej AMO. Największy polski dystrybutor złota inwestycyjnego, sprzedający rocznie 2,8 tony kruszcu, znalazł się w centrum sporu o przyszłość struktury właścicielskiej, który może przekształcić krajobraz rynku metali szlachetnych.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Jaka jest proponowana cena skupu akcji Mennicy Skarbowej? | 90 złotych za akcję, co stanowi 84% premię do aktualnego kursu rynkowego wynoszącego 48,80 zł |
| Dlaczego zmieniono pierwotną propozycję skupu? | Pod presją akcjonariuszy mniejszościowych rozszerzono ofertę na wszystkich, z wyłączeniem większościowego Bafago |
| Jakie wyniki finansowe osiągnęła Mennica w 2024 roku? | Zysk netto 7,9 mln zł przy przychodach 926 mln zł, wzrost sprzedaży złota o 31% rok do roku |
Spis treści:
Anatomia korporacyjnego konfliktu i ewolucja propozycji skupu
Fundacja Rodzinna AMO, kontrolująca 21,54% akcji Mennicy Skarbowej, od trzech lat dąży do całkowitego wyjścia z inwestycji. Jej przedstawiciele, w tym była członkini zarządu Agnieszka Olewska, wielokrotnie sygnalizowali chęć sprzedaży pakietu akcji. Pierwotna propozycja z 30 maja 2025 roku zakładała skup 86 650 akcji wyłącznie od AMO za cenę 90 złotych za sztukę, co miało kosztować spółkę 7,8 miliona złotych. Transakcja była finansowana z zysku netto za 2024 rok wynoszącego 7,9 miliona złotych.
Komunikat ogłoszony w piątkowy wieczór wywołał gwałtowną reakcję akcjonariuszy mniejszościowych oraz Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych. Zarzucali oni zarządowi naruszenie zasady równego traktowania akcjonariuszy, wskazując na art. 351 Kodeksu spółek handlowych. Krytyka koncentrowała się wokół faktu, że tylko jeden akcjonariusz miałby skorzystać z atrakcyjnej wyceny, podczas gdy pozostali zostaliby wykluczeni z możliwości sprzedaży po korzystnej cenie.
Nowa propozycja jako odpowiedź na presję społeczną
Pod wpływem narastających protestów, już 3 czerwca zarząd przedstawił zmodyfikowaną wersję transakcji. Nowa propozycja obejmuje skup 86 027 akcji od wszystkich akcjonariuszy z wyjątkiem Bafago, który jako większościowy udziałowiec zostaje wykluczony z procedury. Ta zmiana, choć pozornie demokratyczna, w rzeczywistości służy konsolidacji władzy w rękach obecnego zarządu. Bafago, kontrolowane przez prezesa Jarosława Żołędowskiego, po realizacji skupu zwiększy swój udział z 33,54% do około 36,6% akcji.
Koszt zmodyfikowanej operacji wynosi około 7,7 miliona złotych, co niemal wyczerpuje całą pulę zysku netto wypracowanego w 2024 roku. Zarząd nie ujawnił dokładnych źródeł finansowania, ograniczając się do ogólnych deklaracji o wykorzystaniu środków własnych spółki. Ta nieprzejrzystość budzi dodatkowe wątpliwości wśród analityków rynkowych.
Analiza finansowa premii i jej uzasadnienia ekonomicznego
Proponowana cena 90 złotych za akcję stanowi 84% premię w stosunku do kursu z dnia 3 czerwca wynoszącego 48,80 złotych. To jedna z najwyższych premii w historii skupów akcji na rynku NewConnect, gdzie średnia premia oscyluje wokół 25-30%. Mennica Skarbowa uzasadnia wycenę potencjałem rozwojowym oraz rekordowymi wynikami sprzedaży złota, która w 2024 roku wzrosła o 31% do poziomu 2,8 tony kruszcu.
Analiza wskaźników finansowych pokazuje jednak mieszany obraz kondycji spółki. Przy zysku netto 7,9 miliona złotych w 2024 roku, wskaźnik P/E wynosi około 6,4, co sugeruje niedowartościowanie akcji. Jednocześnie w pierwszym kwartale 2025 roku zysk netto spadł dramatycznie o 69% rok do roku do poziomu 1,62 miliona złotych, mimo wzrostu sprzedaży złota o 50%. Ten paradoks wskazuje na rosnące problemy z rentownością operacyjną.
Wpływ skupu na strukturę kapitałową spółki
Realizacja skupu akcji Mennicy Skarbowej spowoduje znaczące przesunięcia w strukturze kapitałowej. Liczba akcji w obrocie zmniejszy się z 1 040 100 do 954 073 sztuk, co automatycznie zwiększy procentowe udziały pozostałych akcjonariuszy. Bafago, nie uczestnicząc w skupie, wzmocni swoją pozycję kontrolną, co może ułatwić podejmowanie strategicznych decyzji bez konieczności budowania koalicji z mniejszościowymi udziałowcami.
Redukcja kapitału może również wpłynąć na płynność akcji na rynku NewConnect, gdzie średni dzienny obrót wynosi zaledwie 36 664 złote. Mniejsza liczba akcji w obrocie może zwiększyć zmienność kursu i utrudnić wejście nowym inwestorom instytucjonalnym, którzy wymagają odpowiedniej płynności dla swoich pozycji.
Kontekst rynku złota i pozycja strategiczna Mennicy
Mennica Skarbowa działa w wyjątkowo sprzyjającym otoczeniu rynkowym. Popyt na złoto inwestycyjne w Polsce osiągnął rekordowy poziom, a prognozy na 2025 rok wskazują na sprzedaż 20 ton kruszcu w całym kraju. Spółka, jako największy krajowy dystrybutor, kontroluje około 14% tego rynku, oferując szeroką gamę produktów od małych sztabek po monety kolekcjonerskie.
Globalne trendy również sprzyjają biznesowi Mennicy. Światowa Rada Złota odnotowała w pierwszym kwartale 2025 roku zakupy na poziomie 1 206 ton, najwyższe od 2016 roku. Jednocześnie Narodowy Bank Polski zwiększył rezerwy złota do 509,3 tony, co tworzy pozytywny klimat psychologiczny dla inwestorów detalicznych. Polscy konsumenci wykazują szczególne zamiłowanie do małych sztabek jednoucjowych i popularnych monet bulionowych, takich jak australijskie Kangury.
Wyzwania konkurencyjne i technologiczne
Mimo korzystnej koniunktury, Mennica stoi przed rosnącymi wyzwaniami. Rozwój platform cyfrowych oferujących ETF-y oparte na złocie oraz tokenizację metali szlachetnych zaczyna konkurować z tradycyjną sprzedażą fizycznego kruszcu. Młodsi inwestorzy coraz częściej wybierają wygodę cyfrowych instrumentów kosztem tradycyjnego posiadania fizycznego złota.
Dodatkowo, nadchodzące regulacje Unii Europejskiej dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy mogą znacząco zwiększyć koszty compliance. Mennica będzie musiała zainwestować w systemy weryfikacji klientów oraz monitorowania transakcji, co może obciążyć marże operacyjne już teraz wykazujące oznaki presji.
Specyfika NewConnect i jej wpływ na sytuację
Notowanie na rynku NewConnect od 2012 roku daje Mennicy Skarbowej większą elastyczność w podejmowaniu decyzji korporacyjnych, ale jednocześnie ogranicza ochronę mniejszościowych akcjonariuszy. Łagodniejsze wymogi informacyjne pozwalają na szybkie zmiany strategii, czego przykładem jest właśnie ewolucja propozycji skupu w ciągu zaledwie czterech dni.
Rynek NewConnect charakteryzuje się dominacją inwestorów indywidualnych, którzy stanowią około 75% uczestników. Ta struktura sprawia, że spółki są bardziej podatne na emocjonalne reakcje rynku i spekulacje. Średnia kapitalizacja na NewConnect wynosi 85 milionów złotych, co stawia Mennicę w gronie średnich graczy tego segmentu.
Ryzyko manipulacji i brak mechanizmów ochronnych
Niska płynność akcji Mennicy Skarbowej, przy średnim dziennym obrocie poniżej 40 tysięcy złotych, stwarza podatność na manipulacje cenowe. Relatywnie niewielkie zlecenia mogą znacząco wpływać na kurs, co było widoczne podczas ogłaszania kolejnych wersji propozycji skupu. Brak silnych mechanizmów nadzoru korporacyjnego na NewConnect pozostawia akcjonariuszy mniejszościowych w słabszej pozycji negocjacyjnej.
Obecna sytuacja może stać się precedensem dla innych spółek z NewConnect, gdzie konflikty między głównymi akcjonariuszami są częste. Sposób rozwiązania sporu w Mennicy będzie uważnie obserwowany przez regulatorów oraz innych uczestników rynku jako test efektywności mechanizmów ochrony mniejszości.
Scenariusze rozwoju i implikacje strategiczne
Jeśli akcjonariusze zaakceptują propozycję skupu po 90 złotych, Mennica wejdzie w nową fazę rozwoju z wyraźnie zdefiniowaną strukturą właścicielską. Bafago, wzmacniając kontrolę do 36,6% akcji, będzie mogło skuteczniej realizować długoterminową strategię bez obawy o sprzeciw ze strony AMO. Jednocześnie, wypłata 7,7 miliona złotych wyczerpie większość środków przeznaczonych na inwestycje rozwojowe.
W przypadku odrzucenia oferty przez znaczną część akcjonariuszy, konflikt może się przedłużyć, negatywnie wpływając na wycenę i atrakcyjność inwestycyjną spółki. Zarząd może być zmuszony do przedstawienia kolejnych propozycji, potencjalnie na jeszcze atrakcyjniejszych warunkach, co dodatkowo obciąży finansowo przedsiębiorstwo.
Długoterminowe perspektywy rozwoju
Spekulacje rynkowe wskazują na możliwość przejścia Mennicy na główny parkiet Giełdy Papierów Wartościowych, choć zarząd oficjalnie zaprzecza takim planom. Stabilizacja struktury akcjonariatu mogłaby ułatwić taki ruch, zwiększając jednocześnie dostęp do kapitału instytucjonalnego i poprawiając płynność akcji.
Alternatywnym scenariuszem jest przejęcie przez inwestora strategicznego, zwłaszcza fundusz private equity specjalizujący się w metalach szlachetnych. Konsolidacja branży na poziomie europejskim może sprawić, że Mennica stanie się atrakcyjnym celem akwizycyjnym dla większych graczy poszukujących ekspozycji na polski rynek złota.
