25 kwietnia 2025 roku Rzeszów ogłosił zwycięzcę przetargu na dostawę 20 autobusów wodorowych, co stanowi ważny krok w kierunku transformacji miejskiego transportu na zeroemisyjny. Kwota zamówienia wyniosła 82,44 mln zł brutto, czyli znacznie poniżej przewidzianego budżetu miasta. Projekt ten wpisuje się w globalny trend promowania ekologicznych rozwiązań w transporcie publicznym, jednak wiąże się także z wyzwaniami technologicznymi i finansowymi.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Kto wygrał przetarg na autobusy wodorowe w Rzeszowie? | Firma PAK-PCE Polski Autobus Wodorowy z ofertą za 82,44 mln zł brutto. |
| Jakie są główne parametry techniczne nowych autobusów? | Zasięg minimum 350 km, tankowanie do 20 minut, pojemność 77 pasażerów. |
| Jakie wyzwania stoją przed projektem? | Problemy z zapewnieniem dostaw zielonego wodoru i brak gotowej infrastruktury tankowania. |
Spis treści:
Najważniejsze fakty: Szczegóły przetargu i technologia
Rzeszów oficjalnie rozstrzygnął postępowanie przetargowe na zakup nowoczesnych autobusów wodorowych, które mają znacząco wpłynąć na ekologiczny transport publiczny miasta. Zwycięzcą została firma PAK-PCE Polski Autobus Wodorowy, powiązana z Grupą Polsat Plus. Oferta opiewała na kwotę 82,44 mln zł brutto, co stanowiło korzystniejszą propozycję niż konkurencyjna oferta producenta Solaris Bus & Coach, wyceniona na ponad 87 mln zł brutto.
Ocena ofert opierała się o trzy kryteria: cenę (56%), aspekty techniczne (40%) oraz termin dostawy (4%). Różnica punktowa między zwycięzcą a konkurentem wyniosła zaledwie 1,63 punktu, co świadczy o wysokim standardzie obu propozycji oraz o strategicznym znaczeniu ceny dla miasta. Wybór PAK-PCE oznacza inwestycję w autobusy marki NesoBus – pojazdy charakteryzujące się nowoczesną technologią napędu wodorowego oraz zaawansowanymi parametrami eksploatacyjnymi.
Autobusy mają długość około 12 metrów i mogą pomieścić do 77 pasażerów, w tym 31 na miejscach siedzących. Ich kluczową cechą jest zasięg minimum 350 kilometrów na jednym tankowaniu oraz szybki czas uzupełniania paliwa – nie przekraczający 20 minut. Każdy pojazd wyposażony jest w ogniwa paliwowe o mocy co najmniej 60 kW oraz zbiorniki wodoru o pojemności około 1400 litrów. Producent gwarantuje pełną funkcjonalność pojazdów przez okres sześciu lat. Dostawy autobusów zaplanowano etapowo – pierwsze sześć pojazdów ma zostać przekazane pod koniec roku 2026, a całość floty ma być dostępna do połowy tego samego roku.
Kontekst: Dofinansowanie, wyzwania i precedensy
Kluczowym elementem realizacji projektu jest wsparcie finansowe pochodzące z Krajowego Planu Odbudowy (KPO), które pokrywa aż 70 milionów złotych kosztów inwestycji. Środki te zostały przyznane już w październiku 2024 roku i stanowią istotną zachętę do rozwijania zeroemisyjnego transportu publicznego w Rzeszowie. Jednak pomimo solidnego finansowania, projekt napotyka poważne problemy operacyjne związane z zapewnieniem dostaw zielonego wodoru – podstawowego paliwa dla zakupionych autobusów.
W styczniu tego samego roku firma Polenergia niespodziewanie wycofała się z umowy na dostarczanie wodoru przez kolejne piętnaście lat, tłumacząc decyzję zmiennymi warunkami rynkowymi. To zdarzenie wymusiło na władzach miasta poszukiwanie alternatywnych źródeł paliwa, co może opóźnić wdrożenie autobusu do codziennego użytku. Brak stabilnych dostaw wodoru to jedna z głównych barier dla rozwoju tej technologii w Polsce.
Rzeszów nie jest jednak odosobniony w swoich dążeniach – coraz więcej polskich miast inwestuje w autobusy napędzane wodorem jako element strategii redukcji emisji spalin. Przykładem są Gdańsk z dziesięcioma autobusami Solaris Urbino hydrogen czy Katowice prowadzące pilotażowe programy testujące tę technologię. Warszawa również eksperymentuje z modelami Ursusa H2. Mimo rosnącego zainteresowania technologiami niskoemisyjnymi, koszty eksploatacyjne pozostają wysokie – koszt przejechania stu kilometrów autobusem wodorowym jest niemal czterokrotnie wyższy niż pojazdem elektrycznym.
Perspektywy: Szanse i ryzyka
Zwolennicy technologii podkreślają liczne zalety autobusów wodorowych. Przede wszystkim eliminują one emisję dwutlenku węgla oraz szkodliwych tlenków azotu podczas pracy, co bezpośrednio przekłada się na poprawę jakości powietrza w mieście i zdrowia mieszkańców. Ponadto pojazdy te oferują zasięg porównywalny do tradycyjnych autobusów dieslowskich oraz możliwość szybkiego tankowania, co zwiększa ich operacyjną elastyczność wobec długiego czasu ładowania autobusów elektrycznych.
Prezydent Rzeszowa Konrad Fijołek zaznacza również aspekt promocyjny inwestycji – miasto chce stać się innowacyjnym centrum transportowym regionu Podkarpacia oraz wzorem dla innych ośrodków miejskich inwestujących w zeroemisyjne rozwiązania.
Z drugiej strony sceptycy zwracają uwagę na ryzyka związane z niestabilnością rynku paliw wodorowych. Ceny wodoru znacznie wzrosły w ostatnich latach i nadal są bardzo zmienne. Ponadto brak rozwiniętej infrastruktury stacji tankowania ogranicza praktyczne wykorzystanie tych pojazdów i może powodować konieczność ograniczenia tras lub częstotliwości kursowania nowych autobusów.
Dodatkowo krytycy wskazują na ryzyko uzależnienia technologicznego od pojedynczych producentów lub dostawców surowca, co może ograniczać konkurencyjność rynku i zwiększać koszty eksploatacji floty miejskiej.
Wpływ na mieszkańców i branżę
Dla mieszkańców Rzeszowa planowane wdrożenie autobusów wodorowych oznacza przede wszystkim dostęp do bardziej ekologicznego i komfortowego transportu publicznego. Nowe pojazdy będą cichsze od tradycyjnych autobusów spalinowych oraz wyposażone w nowoczesne systemy klimatyzacji i informacji pasażerskiej wraz z gniazdami USB. To poprawi jakość codziennych podróży komunikacją miejską.
Jednak możliwe są pewne ograniczenia we wdrożeniu floty – brak stacji tankowania może wymusić początkowo obsługę tylko wybranych linii lub tras krótszych niż pełny zasięg pojazdu. To może wpłynąć na dostępność usług dla części mieszkańców oraz wymagać elastycznego zarządzania flotą przez operatora Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego (MPK).
Dla rynku transportowego kontrakt zawarty przez PAK-PCE umacnia pozycję marki NesoBus jako realnego konkurenta dla dotychczas dominujących producentów jak Solaris czy Mercedes-Benz. Wraz z rosnącym zainteresowaniem technologiami napędowymi opartymi na zielonej energii można spodziewać się dalszej intensyfikacji inwestycji oraz rozwoju konkurencji między firmami produkującymi autobusy niskoemisyjne.
Podsumowanie: Test dla zielonej transformacji
Projekt zakupu dwudziestu autobusów wodorowych przez Rzeszów to kamień milowy dla rozwoju polskiej gospodarki opartej na zielonym wodorze oraz test realnej opłacalności tej technologii dla średniej wielkości miasta. Sukces przedsięwzięcia będzie zależał od zdolności miasta do zabezpieczenia stabilnych dostaw paliwa oraz rozbudowy infrastruktury tankowania wodoru.
Integracja nowych pojazdów z istniejącą flotą MPK liczącą obecnie ponad sto czterdzieści autobusów – w tym trzydzieści pięć elektrycznych – będzie wymagać precyzyjnego planowania operacyjnego i finansowego. Jeśli uda się pokonać obecne przeszkody organizacyjne i ekonomiczne, Rzeszów może stać się wzorem do naśladowania dla innych polskich miast takich jak Lublin czy Kielce, które również planują rozszerzenie ekologicznego transportu publicznego.
Inwestycja ta pokazuje determinację samorządu Rzeszowa we wspieraniu innowacji technologicznych oraz realizacji celów zrównoważonego rozwoju, wpisując miasto na mapę europejskich liderów transformacji transportowej opartej na zielonej energii.
