Oferta pożyczenia niewielkiej kwoty o niemal zerowym oprocentowaniu brzmi bez wątpienia bardzo atrakcyjnie. Zwłaszcza, jeśli okres trwania takiej pożyczki jest szczególnie krótki (np. wynosi zaledwie jeden miesiąc). Okazuje się jednak, że pożyczka taka może być pułapką zastawioną na zdesperowane osoby przez niecnego lichwiarza. W ostatnim czasie Ministerstwo Sprawiedliwości postanowiło zakończyć proceder absurdalnie wysokich kosztów rzekomo tanich pożyczek. Poniższy artykuł zostanie poświęcony omówieniu najnowszych rozwiązań resortu w tej kwestii.
Spis treści:
Kampania informacyjna „Mamy prawo do walki z lichwą” – resortowe rozwiązanie przed wejściem przepisów w życie
Resort kierowany przez Zbigniewa Ziobrę opracował ustawę przyznającą pożyczkobiorcom niespotykane dotąd prawa. Niestety rewolucyjne przepisy nie weszły jeszcze w życie. A trwa okres świąt Bożego Narodzenia, w którym pojawiają się nieraz spore wydatki na świąteczne prezenty. Grudzień to bez wątpienia ulubiony miesiąc nieuczciwych pożyczkodawców. Z tego właśnie Ministerstwo Sprawiedliwości postanowiło opracować kampanię informacyjną, która uświadomi Polakom czyhające na nich ryzyka.
Zanim ustawa antylichwiarska wejdzie w życie, Polacy będą mieli możliwość zapoznania się ze spotem informacyjnym. Bohaterami jego trwającej zaledwie pół minuty akcji są Polacy, którzy z najróżniejszych pobudek skorzystali z pożyczek pozabankowych. Poskutkowało to niekończącym się spłacaniem zobowiązania lub, w najskrajniejszym przypadku, utratą dachu nad głową.
Odwołujące się do prawdziwego życia przykłady mają (w założeniu) skłonić potencjalne ofiary do zastanowienia się. Ponadto sam minister Ziobro informuje w nich o nadchodzących zmianach. Kampania ruszyła 15 grudnia, to jest blisko świąt. Należy jednak podkreślić, że nie atakuje ona całego sektora pożyczkowego. Jest ona wymierzona wyłącznie w podmioty, które wykorzystują trudną sytuację wielu klientów do osiągania astronomicznych zysków.
Ustawa antylichwiarska – legislacyjna rewolucja na korzyść pożyczkobiorców, olbrzymi cios w działalność lichwiarską
Nowe przepisy zostały opublikowane w Dzienniku Ustaw w dniu 17 listopada. Stało się to dzięki podpisaniu ich przez prezydenta Andrzeja Dudę. Opracowane w resorcie sprawiedliwości prawo ma przede wszystkim zapobiegać nieetycznemu manipulowaniu ostatecznymi kosztami pożyczki.
Do pożyczanego kapitału doliczane są bowiem nie tylko odsetki. Istotną część jej kosztów stanowią także marże czy ubezpieczenie zobowiązania. Często zdarza się, że z powodu kosztów pozaodsetkowych rzekomo tanie pieniądze okazują się niemożliwym do spłacenia zobowiązaniem. W najskrajniejszych sytuacjach pożyczenie małej sumy kończy się zajęciem nieruchomości w ramach egzekucji komorniczej.
Ustawa ustanawia nieobecne dotąd w prawie definicje lichwy i kosztów pozaodsetkowych. Dzięki temu ofiary oszustów będą nareszcie miały przepisy, na które będą mogły powoływać się w ramach sądowych batalii. Ponadto narzucono limity samych kosztów pozaodsetkowych.
Dodatkowe opłaty nie będą mogły przekraczać czterdziestu pięciu procent kwoty pożyczki. Limit wyniesie zaledwie dwadzieścia pięć procent, jeśli okres pożyczki będzie trwał sześć miesięcy. Przywileje otrzymają także pożyczkobiorcy, którzy wywiązali się ze zobowiązania przed wyznaczonym w umowie terminem. Ustawa obliguje pożyczkodawcę do proporcjonalnego zwrotu wszystkich kosztów, w tym odsetek.
Istotną modyfikacją obecnego ładu jest także ustanowienie obowiązku weryfikacji zdolności kredytowej przez firmy pożyczkowe. Jej brak jest jednym z głównych narzędzi używanych przez lichwiarzy przeciw ich klientom. Osoby, które padają ich ofiarą, często nie mają możliwości skorzystania z rzetelniejszych usług oferowanych przez banki.
Ponadto ustawa przewiduje nadzór nad firmami pozabankowymi. Brak kontroli nad ich działalnością przyczyniał się do nadmiernej śmiałości lichwiarzy. Wiceminister, któremu powierzono pracę nad projektem ustawy, jest pełen optymizmu. Koszta pożyczek po wejściu ustawy w życie mają spaść pięciokrotnie.
Jak działają lichwiarze?
Najczęściej stosowaną przez nich sztuczką jest umiejętne konstruowanie ofert. Obiecują one pożyczenie niewielkiej kwoty przy bardzo niskim (a czasem nawet zerowym) oprocentowaniu. Może to sprawić, że niejedna osoba zdecyduje się na współpracę z lichwiarzem. Okazuje się jednak, że z powodu kosztów pozaodsetkowych skromna pożyczka generuje olbrzymie kwoty do spłaty. Nie inaczej wygląda kwestia firm oferujących sprzedaż różnych produktów na raty. One również manipulują owymi kosztami, by „tanie” produkty przyniosły im gigantyczne zyski.
Szczególnie niebezpiecznym posunięciem jest oferowanie pożyczek… na spłatę pożyczek! Powoduje to zaciągnięcie kolejnego, jednakowo (lub bardziej) niekorzystnego zobowiązania. W efekcie powstaje niekończąca się spirala długów, nie raz skutkująca utratą przez ofiarę dorobku życia. Oczywiście na korzyść „pokrzywdzonego” niespłacaniem astronomicznych sum pożyczkodawcy, który „posunięty do ostateczności” wystąpił o egzekucję komorniczą.
