Frankowicze, czyli osoby posiadające kredyty we frankach szwajcarskich, od lat stanowią istotny element dyskusji o sprawiedliwości finansowej i sądownictwie w Polsce. Skomplikowane i długotrwałe procesy sądowe, związane z nieuczciwymi warunkami umów kredytowych, obciążają zarówno kredytobiorców, jak i system sądowniczy. Prawnicy reprezentujący frankowiczów przedstawiają rozwiązania, które mają na celu odciążenie sądów oraz przyspieszenie rozstrzygania spraw frankowych. Pomysły te nie generują dodatkowych kosztów dla budżetu państwa i mogą znacznie usprawnić proces dochodzenia praw przez konsumentów. W niniejszym artykule przyjrzymy się tym propozycjom, które mogą przynieść znaczącą zmianę w podejściu do spraw frankowych w Polsce.
Spis treści:
Propozycje Dr. Jacka Czabańskiego dotyczące odciążenia sądów od spraw frankowych
Przenoszenie spraw do innych sądów
Dr Jacek Czabański, adwokat reprezentujący konsumentów, proponuje możliwość przenoszenia spraw frankowych do sądów regionalnych zamiast centralizować je w warszawskim wydziale frankowym. To pozwoliłoby na szybsze i bardziej lokalne rozstrzyganie sporów, co zdecydowanie zmniejszyłoby obciążenie sądów na najwyższym szczeblu i skróciło czas oczekiwania na rozprawę dla poszczególnych kredytobiorców.
Zwiększenie kosztów sądowych dla banków
Kolejnym elementem strategii proponowanej przez Czabańskiego jest wprowadzenie wyższych kosztów sądowych dla banków w przypadku przegranych spraw. Obecnie minimalna opłata wynosi 1 tys. zł, podczas gdy Czabański sugeruje zwiększenie jej do 5% wartości roszczenia. Takie zmiany miałyby na celu zniechęcenie banków do przedłużania postępowania i motywowanie ich do proponowania ugód na wczesnym etapie sporów sądowych.
Szybsze rozpoznawanie spraw frankowych
Aby przyspieszyć proces rozpoznawania spraw frankowych, Czabański proponuje większą decentralizację i zmianę organizacyjną w obsłudze tych spraw. Sugeruje on możliwość przesuwania niektórych spraw do sądów I instancji, które są bliżej miejsca zamieszkania kredytobiorcy, jeśli sprawa jeszcze się nie rozpoczęła. To wyraźnie przyspieszyłoby procedury i zdekoncentrowało ciężar spraw frankowych z największych sądów.
Skutki zmian dla frankowiczów i sądów
Potencjalne skrócenie czasu oczekiwania na rozprawy
Zaproponowane zmiany mogą znacząco skrócić czas oczekiwania na rozprawy. Przeniesienie spraw do sądów lokalnych, gdzie obciążenie jest mniejsze, oraz szybsze procesy przy wyższych kosztach sądowych dla banków sprawią, że banki będą się starały unikać procesów sądowych, co przyspieszy rozwiązanie wielu spraw.
Zmniejszenie liczby spraw sądowych
Zwiększenie kosztów sądowych dla banków oraz możliwość przeniesienia spraw do różnych sądów bez wątpienia przyczyni się do zmniejszenia liczby spraw sądowych. Banki, zniechęcone kosztami i długim czasem oczekiwania na rozstrzygnięcie, będą bardziej skłonne do negocjowania ugód pozasądowych, co istotnie obniży presję na sądy.
Zwiększenie skuteczności ugód przedprocesowych
Podniesienie stawek i skoncentrowanie na efektywności komunikacji między stronami może znacznie zwiększyć skuteczność ugód przedprocesowych. Banki, widząc wyższe ryzyko wysokich kosztów sądowych oraz długotrwałego procesu, mogą być bardziej skłonne do proponowania i akceptowania bardziej korzystnych warunków ugód, co jest korzystne dla obu stron zaangażowanych w spór.
Inne proponowane rozwiązania
W kontekście zalewu sądów sprawami frankowymi, ważne jest poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań, które pomogą zredukować przeciążenie systemu sądownictwa, jednocześnie skutecznie rozstrzygając spory.
Zmiana podejścia do opłat sądowych
Zwiększenie opłat sądowych dla banków przy jednoczesnym utrzymaniu niskich kosztów dla konsumentów wydaje się kluczowym ruchem w motywowaniu banków do składania bardziej atrakcyjnych propozycji ugody przed ewentualnym procesem sądowym. Reasumując, gdy dla banków spór sądowy staje się znacznie droższy, mogą oni preferować rozwiązanie polubowne, co naturalnie ogranicza liczbę spraw trafiających do sądu.
Obecnie bank płaci tylko zwrot kosztów zastępstwa procesowego, które są niewspółmierne do rzeczywistych kosztów prowadzenia procesu. Propozycja to wprowadzenie zasady, zgodnie z którą przegrany bank musiałby pokryć opłatę sądową w wysokości 5% wartości roszczenia, co w typowych sprawach frankowych znacznie zwiększa cennik. Taka zmiana prawdopodobnie zachęciłaby banki do wcześniejszego zaprzestania działania w sądach oraz skłoniłaby je do oferowania lepszych warunków rozwiązania sprawy poza sądem.
Reorganizacja Sądu Apelacyjnego
Innym pomysłem godnym rozważenia jest reorganizacja pracy Sądu Apelacyjnego, zwłaszcza że obecnie apelacje od spraw frankowych są rozpatrywane przez Sąd Apelacyjny w Warszawie, który działa w niezmienionej strukturze, co prowadzi do opóźnień. Można rozważyć możliwość przekierowania części spraw do innych sądów apelacyjnych, co nie tylko przyspieszyłoby rozpatrywanie spraw, ale też zmniejszyło ryzyko regionalnych różnic w orzeczniczych interpretacjach.
Ten krok umożliwiłby bardziej równomierny podział obciążenia między sądy, co mogłoby przyczynić się do szybszego i bardziej sprawiedliwego rozstrzygania sporów. Szczególnie warto rozważyć tę możliwość w kontekście spraw, dla których przeprowadzane są rozprawy zdalne, gdzie nieistotne stają się kwestie terytorialne. Ostatecznie, taki model działania mógłby zniwelować przeciążenie niektórych jednostek sądownictwa i usprawnić cały system sprawiedliwości w kontekście trudnych do rozstrzygnięcia spraw frankowych.
Wprowadzenie bardziej restrykcyjnych przepisów
Kolejnym dopuszczalnym kierunkiem jest wprowadzenie bardziej restrykcyjnych przepisów dotyczących nadużywania prawa procesowego przez banki, co również mogłoby skutkować szybszym zakończeniem procesów sądowych na korzyść konsumentów.
Podsumowanie
Podsumowując, liczba pozwów frankowych obciąża polski system sądowy, powodując znaczne opóźnienia w rozstrzyganiu spraw. Prezentowane przez dr. Jacka Czabańskiego pomysły, takie jak przenoszenie spraw do sądów miejscowych kredytobiorców czy zwiększenie kosztów sądowych dla banków, mogą przyczynić się do szybszego rozwiązania problemu. Przyjęcie tych metod nie tylko odciąży sądy, ale również przyspieszy proces dochodzenia sprawiedliwości przez konsumentów. Częściowe rozwiązanie problemu przeciążonych sądów frankowych mogłoby także polegać na rozszerzeniu zdolności sądów apelacyjnych do rozpatrywania spraw frankowych i zastosowaniu bardziej dynamicznego podejścia do zasądzanych kosztów procesowych. Wreszcie, ważne jest, aby nadal dążyć do uczciwych ugód, które chronią interesy konsumentów, unikając jednocześnie niepotrzebnych sporów sądowych.
