Pan Jan, 68-letni emeryt z Poznania, od lat czekał na protezę zębową, która poprawi komfort jego życia. Z nadzieją przyjął wiadomość o nowym zarządzeniu Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), które od maja 2025 r. umożliwia refundację protez „o charakterze overdenture”. Jednak rzeczywistość szybko zweryfikowała jego oczekiwania – choć oszczędności sięgają nawet 4 000 zł, oferowane rozwiązanie różni się znacząco od pełnoprawnych overdenture dostępnych prywatnie. Ta zmiana to ważny krok dla pacjentów, ale także źródło wielu pytań i wątpliwości.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Czym jest proteza „o charakterze overdenture”? | To refundowana przez NFZ proteza akrylowa oparta na korzeniach zębów, bez stabilizujących zatrzasków implantologicznych. |
| Jakie kwoty obejmuje refundacja protez NFZ od maja 2025? | Refundacja wynosi do około 4 123 zł za komplet protez górnej i dolnej, uzależniona od wartości punktów NFZ. |
| Jak skorzystać z refundacji protezy zębowej w NFZ? | Należy spełnić warunki ubezpieczeniowe, mieć utratę minimum 5 zębów w łuku i zgłosić się do placówki współpracującej z NFZ. |
Spis treści:
Nowe Zarządzenie NFZ – Co Musisz Wiedzieć?
Od 1 maja 2025 r. Narodowy Fundusz Zdrowia wprowadza refundację protez „o charakterze overdenture”, co oznacza istotną zmianę w dostępie do nowoczesnych usług protetycznych finansowanych ze środków publicznych. Nowe zarządzenie Prezesa NFZ określa wartość punktową dla tego świadczenia na poziomie 1 036 punktów za każdą protezę – zarówno górną, jak i dolną. Łącznie daje to możliwość uzyskania refundacji sięgającej nawet 4 123 zł za komplet protez, przy średniej cenie punktu wynoszącej około 1,99 zł.
Mechanizm punktowy to system wyceny świadczeń medycznych stosowany przez NFZ, gdzie każdemu zabiegowi lub usłudze przypisywana jest określona liczba punktów. Wartość punktu może różnić się regionalnie w zależności od kontraktów zawieranych przez oddziały wojewódzkie NFZ. Stąd realna kwota refundacji może oscylować między około 3 000 a powyżej 4 000 zł.
Termin „proteza o charakterze overdenture” odnosi się do protezy częściowo opierającej się na zachowanych korzeniach lub elementach własnych pacjenta, jednak bez zastosowania mechanizmów zatrzaskowych lub implantologicznych elementów stabilizujących. To istotna różnica względem tradycyjnego overdenture, który jest mocowany specjalnymi zatrzaskami zwiększającymi stabilność i komfort użytkowania.
Kluczowe Różnice – Czy To, Co Dostajesz, Jest Tym, Na Co Liczyłeś?
W praktyce refundowana proteza „o charakterze overdenture” to głównie klasyczna proteza akrylowa oparta na korzeniach zębów poddanych leczeniu kanałowemu. Brak zastosowania zatrzasków czy implantów oznacza ograniczoną stabilność podczas jedzenia czy mówienia. Pacjenci mogą spodziewać się mniejszego komfortu i większej podatności na przesuwanie się protezy.
Eksperci stomatologiczni zwracają uwagę na potencjalne nieporozumienia wynikające z nazewnictwa. Paweł Barucha, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej, podkreśla, że tego typu rozwiązanie nie dorównuje prawdziwym overdenture dostępnym prywatnie: „To rozwiązanie milion razy gorsze od prawdziwej overdenture. Proteza nie będzie się lepiej trzymać – korzenie jedynie przenoszą część nacisku, ale nie zapewniają stabilności.”
Dla porównania pełnoprawne overdenture wyposażone w zatrzaski lub mocowane na implantach kosztują prywatnie nawet od kilku do kilkunastu tysięcy złotych. Refundacja NFZ pokrywa więc jedynie część kosztów i oferuje mniej funkcjonalne rozwiązanie.
Kontekst Branżowy: Jak Doszło Do Zmian?
Zmiany w zakresie refundacji usług protetycznych przez NFZ są efektem presji społecznej oraz rosnących oczekiwań pacjentów na dostęp do nowoczesnych metod leczenia. W styczniu 2025 r. pojawiły się informacje o planowanym objęciu refundacją prawdziwych overdenture, co wywołało nadzieję wśród osób potrzebujących protez. Ostateczne zarządzenie wskazało jednak na wersję „o charakterze overdenture”, co spotkało się z krytyką jako semantyczne nadużycie.
Statystyki pokazują wyraźny wzrost zainteresowania bardziej zaawansowanymi metodami protetyki w Polsce – liczba gabinetów oferujących szkieletowe protezy oraz implantoprotetykę wzrosła o około 40% w ciągu ostatnich trzech lat. Niestety tylko niewielki procent tych placówek współpracuje z NFZ, co ogranicza dostępność dla pacjentów korzystających ze świadczeń publicznych.
Wcześniejsze wyceny tradycyjnych protez akrylowych przez NFZ były znacznie niższe – oscylowały wokół 700-800 zł za sztukę – a jakość tych rozwiązań była często oceniana jako niewystarczająca przez użytkowników.
Reakcje i Perspektywy
Środowisko stomatologiczne krytykuje nowe zarządzenie za brak konsultacji ze specjalistami oraz za niedoprecyzowanie warunków technicznych protez refundowanych przez NFZ. Dr Anna Nowak z Warszawy zauważa: „To pozorna zmiana. Pacjenci będą rozczarowani, gdy zorientują się, że proteza nie rozwiązuje problemu wypadania podczas jedzenia czy mówienia.”
Z kolei dla wielu osób o ograniczonych środkach finansowych możliwość uzyskania częściowej refundacji stanowi istotną pomoc i krok naprzód wobec dotychczasowej sytuacji. Nowe przepisy mogą jednak spowodować wydłużenie kolejek do gabinetów publicznych – obecnie czas oczekiwania na wykonanie protezy wynosi średnio cztery miesiące.
W perspektywie długoterminowej rynek może ulec polaryzacji – osoby dysponujące większym budżetem wybiorą bardziej stabilne i komfortowe rozwiązania prywatne, natomiast pozostali będą korzystać z tańszych opcji refundowanych przez NFZ.
Poradnik Pacjenta: Jak Skorzystać z Refundacji?
Aby otrzymać refundację protezy „o charakterze overdenture”, pacjent musi być ubezpieczony oraz posiadać utratę przynajmniej pięciu zębów w jednym łuku szczęki lub żuchwy. Warunkiem jest także posiadanie przeleczonych korzeni zębów, które mogą stanowić podparcie dla protezy.
Lista gabinetów stomatologicznych współpracujących z NFZ jest dostępna na oficjalnej stronie internetowej funduszu pod adresem terminyleczenia.nfz.gov.pl. Tam można znaleźć aktualne informacje o placówkach realizujących świadczenia protetyczne wraz z terminami oczekiwania.
Należy pamiętać o możliwych kosztach ukrytych – oprócz samej protezy pacjent może zostać obciążony dodatkowymi opłatami za konsultacje specjalistyczne czy leczenie kanałowe korzeni (koszt rzędu kilkuset złotych za jeden zabieg). Warto więc dokładnie zaplanować cały proces i skonsultować się z lekarzem prowadzącym przed rozpoczęciem procedury.
Podsumowanie: Realna Pomoc czy Puste Obietnice?
Nowe zarządzenie Prezesa NFZ dotyczące refundacji protez „o charakterze overdenture” to krok naprzód w zwiększeniu dostępności nowoczesnej protetyki dla pacjentów publicznych placówek medycznych. Choć oferowane rozwiązanie nie dorównuje jakości prywatnym overdenture wyposażonym w zatrzaski czy implanty stabilizujące, stanowi znaczącą ulgę finansową dla ponad miliona Polaków borykających się z problemem utraty uzębienia.
Kluczowym wyzwaniem pozostaje edukacja pacjentów w zakresie różnic między poszczególnymi rodzajami protez oraz transparentność informacji dotyczących zakresu świadczeń refundowanych przez NFZ. Zachęcamy wszystkich zainteresowanych do aktywnego poszukiwania najlepszych rozwiązań protetycznych dostosowanych do swoich potrzeb oraz do korzystania ze wsparcia specjalistów stomatologii. Tylko świadome podejmowanie decyzji pozwoli poprawić jakość życia mimo istniejących ograniczeń finansowych czy systemowych.
