Po raz pierwszy od 2022 roku Chiny, największy światowy importer skroplonego gazu ziemnego, odnotowują spadek zakupów LNG. Ten przełomowy trend może fundamentalnie zmienić globalną mapę cen energii w 2025 roku. Import LNG Chiny spadł o 5-7 procent w 2024 roku, osiągając poziom około 60 milionów ton wobec 64 milionów ton w roku poprzednim. Zjawisko to wynika z trzech kluczowych czynników: boomu krajowej produkcji gazu, zwiększonego importu rurociągami oraz osłabienia popytu przemysłowego. Zmiana ta ma daleko idące konsekwencje dla światowego rynku energii, wpływając na ceny LNG w Azji i przekierowując strumienie dostaw do Europy.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| O ile spadł chiński import LNG w 2024 roku? | Import LNG Chiny zmniejszył się o 5-7% do około 60 mln ton, pierwszy spadek od trzech lat. |
| Jakie są główne przyczyny spadku? | Wzrost krajowej produkcji o 6%, zwiększony import rurociągami z Rosji i słabnący popyt przemysłowy. |
| Jak wpływa to na światowe ceny gazu? | Ceny spotowe LNG w Azji spadły do 9-10 USD/MMBtu z poziomu 12-14 USD/MMBtu w 2023 roku. |
Spis treści:
Skala zjawiska – dane pokazują historyczną zmianę trendu
Dane Głównej Administracji Celnej Chin potwierdzają bezprecedensową zmianę na rynku energetycznym. W 2024 roku import LNG Chiny osiągnął poziom około 60 milionów ton, co oznacza spadek o 5-7 procent w porównaniu z rekordowymi 64 milionami ton z 2023 roku. To pierwsza redukcja od 2022 roku, kiedy pandemia COVID-19 tymczasowo ograniczyła zapotrzebowanie na energię. Chiny utrzymują pozycję największego światowego importera skroplonego gazu ziemnego, odpowiadając za około 25 procent globalnego popytu na LNG.
Wstępne dane z pierwszego kwartału 2025 roku wskazują na kontynuację spadkowego trendu. Według agencji Reuters, import LNG Chiny zmniejszył się o kolejne 3 procent rok do roku, głównie z powodu niskiego popytu sezonowego i utrzymujących się problemów w sektorze przemysłowym. Analitycy BloombergNEF prognozują, że pełny rok 2025 może przynieść dalszą stabilizację na niższym poziomie, co oznacza trwałą zmianę w strukturze chińskiego importu energii.
Regionalne różnice w strukturze dostaw
Spadek importu LNG nie dotknął równomiernie wszystkich regionów Chin. Prowincje przemysłowe, takie jak Jiangsu i Zhejiang, odnotowały największe redukcje zakupów, odpowiednio o 12 i 8 procent. Jednocześnie południowe prowincje, w tym Guangdong, utrzymały względnie stabilny poziom importu dzięki rosnącemu zapotrzebowaniu sektora energetycznego. Struktura geograficzna dostaw również uległa zmianie – udział amerykańskiego LNG spadł z 15 do 11 procent, podczas gdy dostawy z Kataru i Australii pozostały na stabilnym poziomie. Ta zmiana odzwierciedla nie tylko czynniki ekonomiczne, ale także geopolityczne przesunięcia w chińskiej strategii energetycznej.
Trzy główne przyczyny spadku – analiza fundamentalnych czynników
Boom krajowej produkcji gazu zmienia równanie energetyczne
Najważniejszym czynnikiem wpływającym na spadek importu LNG jest dramatyczny wzrost krajowej produkcji gazu ziemnego. Według Narodowego Biura Statystyk, wydobycie gazu w Chinach wzrosło o 6 procent w 2024 roku, osiągając poziom 230 miliardów metrów sześciennych. Ten wzrost wynika z masowych inwestycji w złoża łupkowe w prowincjach Syczuan i Xinjiang, które stały się kluczowymi centrami produkcji gazu niekonwencjonalnego. Projekt Shenmu-Dongsheng zwiększył wydajność o 15 procent w porównaniu z 2023 rokiem, dostarczając dodatkowe 8 miliardów metrów sześciennych gazu rocznie.
Chińska strategia uniezależnienia energetycznego zakłada zwiększenie krajowej produkcji do 300 miliardów metrów sześciennych do 2030 roku. Inwestycje w technologie wydobycia gazu łupkowego, wspierane przez państwowe koncerny takie jak PetroChina i Sinopec, przynoszą coraz lepsze rezultaty. Koszty produkcji krajowej spadły poniżej 3 dolarów za milion BTU, co czyni ją konkurencyjną wobec importowanego LNG. Ta transformacja oznacza, że Chiny stopniowo zmniejszają zależność od zewnętrznych dostaw, co ma fundamentalne znaczenie dla globalnego rynku skroplonego gazu ziemnego.
Rurociągi wypierają LNG z chińskiego miksu importowego
Drugi kluczowy czynnik to gwałtowny wzrost importu gazu rurociągami, szczególnie z Rosji. Gazociąg Power of Siberia dostarczył w 2024 roku 22 miliardy metrów sześciennych gazu, co oznacza wzrost o 25 procent rok do roku. Do 2025 roku rurociąg ma osiągnąć pełną projektową moc 38 miliardów metrów sześciennych rocznie, zgodnie z danymi Gazpromu. Import gazu rurociągami z Azji Środkowej również wzrósł znacząco – dostawy z Turkmenistanu i Kazachstanu zwiększyły się o 10 procent, osiągając łącznie 45 miliardów metrów sześciennych w 2024 roku.
Przewaga kosztowa gazu rurociągowego nad LNG staje się coraz bardziej widoczna. Podczas gdy ceny LNG na rynku spotowym wahają się między 9-12 dolarami za milion BTU, gaz dostarczany rurociągami kosztuje średnio 6-8 dolarów za milion BTU. Dodatkowo, długoterminowe kontrakty z Rosją denominowane w rublach i juanach oferują dodatkową stabilność cenową i uniezależnienie od wahań dolara amerykańskiego. Geopolityczne aspekty tej współpracy również odgrywają istotną rolę – pogłębianie relacji energetycznych z Rosją wpisuje się w szerszą strategię dywersyfikacji partnerów handlowych.
Kryzys przemysłowy hamuje zapotrzebowanie na energię
Trzecim fundamentalnym czynnikiem jest znaczące osłabienie popytu przemysłowego na gaz ziemny. Wskaźnik PMI dla przemysłu utrzymywał się poniżej 50 punktów przez sześć miesięcy w 2024 roku, sygnalizując kurczenie się aktywności produkcyjnej. Szczególnie dotkliwy okazał się krach w sektorze nieruchomości, gdzie inwestycje spadły o 12 procent w 2024 roku według oficjalnych danych. To bezpośrednio przełożyło się na zmniejszone zapotrzebowanie na stal i cement, które są jednymi z największych konsumentów gazu ziemnego w chińskim przemyśle.
Sektor petrochemiczny, tradycyjnie duży konsument gazu jako surowca, również odnotował spadek produkcji o 4 procent w 2024 roku. Firmy takie jak Sinopec i CNOOC ograniczyły wykorzystanie mocy produkcyjnych w odpowiedzi na słabnący popyt wewnętrzny i międzynarodowy. Dodatkowo, rosnące koszty energii skłoniły wiele przedsiębiorstw do powrotu do węgla jako tańszego źródła energii, szczególnie w sektorach energochłonnych. Ten trend jest wzmacniany przez rządową politykę wspierającą krajowe złoża węgla jako element bezpieczeństwa energetycznego.
Globalne konsekwencje – jak Chiny zmieniają światowy rynek energii
Ceny LNG pod presją nadpodaży
Spadek chińskiego popytu na LNG wywołał efekt domina na globalnym rynku energii. Ceny spotowe skroplonego gazu ziemnego w Azji spadły do poziomu 9-10 dolarów za milion BTU z rekordowych 12-14 dolarów w 2023 roku, według danych ICE Futures. Ta korekta cenowa jest bezpośrednim rezultatem nadpodaży na rynku azjatyckim, gdzie Chiny tradycyjnie absorbowały znaczną część dostępnych wolumenów. Europejskie ceny gazu również odczuły wpływ tej zmiany, choć w mniejszym stopniu ze względu na wysokie zapełnienie magazynów i dywersyfikację dostaw.
Rynek terminowy również odzwierciedla te zmiany – kontrakty na dostawy LNG w 2025 roku są wyceniane o 15-20 procent niżej niż analogiczne kontrakty rok wcześniej. Producenci LNG, szczególnie w Stanach Zjednoczonych i Australii, zmuszeni są do rewizji swoich strategii cenowych i poszukiwania nowych rynków zbytu. Volatilność cen wzrosła znacząco, co utrudnia planowanie długoterminowych inwestycji w infrastrukturę LNG. Analitycy przewidują, że stabilizacja cen może nastąpić dopiero w drugiej połowie 2025 roku, pod warunkiem ożywienia chińskiego popytu przemysłowego.
Europa korzysta z chińskiego spadku popytu
Unia Europejska stała się głównym beneficjentem zmian na chińskim rynku LNG. W 2024 roku UE zwiększyła import skroplonego gazu ziemnego o 8 procent, wykorzystując tańsze dostawy z USA i Kataru, które Chiny częściowo porzuciły. Według danych GIIGNL, Europa zaimportowała rekordowe 95 milionów ton LNG w 2024 roku, co znacząco wzmocniło bezpieczeństwo energetyczne kontynentu. Magazyny gazu w UE osiągnęły poziom zapełnienia 85 procent przed sezonem grzewczym 2024/2025, najwyższy wskaźnik od dekady.
Przekierowanie strumieni LNG z Azji do Europy było możliwe dzięki elastyczności globalnej floty tankowców i terminali regazyfikacyjnych. Kraje takie jak Niemcy, Holandia i Belgia znacząco zwiększyły swoje moce importowe, budując nowe terminale pływające i stacjonarne. Ta zmiana geografii dostaw LNG ma długoterminowe implikacje dla bezpieczeństwa energetycznego Europy, zmniejszając zależność od rosyjskiego gazu rurociągowego. Jednocześnie europejscy importerzy mogą negocjować korzystniejsze warunki cenowe, wykorzystując konkurencję między dostawcami walczącymi o udział w rynku.
Producenci LNG dostosowują strategie sprzedażowe
Główni producenci LNG na świecie zmuszeni są do fundamentalnej rewizji swoich strategii w odpowiedzi na zmiany w chińskim popycie. Amerykańscy eksporterzy, tacy jak Cheniere Energy i Freeport LNG, przekierowują część swoich dostaw z Azji do Europy i Ameryki Łacińskiej. Katar, największy światowy eksporter LNG, intensyfikuje negocjacje długoterminowych kontraktów z europejskimi i azjatyckimi kupcami, oferując bardziej elastyczne warunki cenowe. Australia, tradycyjnie silnie powiązana z rynkiem azjatyckim, poszukuje nowych odbiorców w Indiach i Japonii.
Nowe inwestycje w terminale LNG również podlegają weryfikacji. Projekty w Stanach Zjednoczonych, takie jak Rio Grande LNG i Driftwood LNG, opóźniają ostateczne decyzje inwestycyjne do momentu stabilizacji popytu. Rosyjskie projekty Arctic LNG 2 i Murmansk LNG napotykają dodatkowe trudności związane z sankcjami międzynarodowymi. Łączna wartość opóźnionych lub anulowanych projektów LNG sięga 50 miliardów dolarów, co może wpłynąć na przyszłą podaż skroplonego gazu ziemnego w perspektywie 2027-2030.
Długoterminowa strategia – kontrakty zabezpieczają przyszłość
Pomimo spadku importu spotowego, chińskie firmy energetyczne aktywnie zabezpieczają długoterminowe dostawy LNG poprzez strategiczne kontrakty. CNPC podpisał z QatarEnergy historyczną umowę na 27 lat, obejmującą dostawy 4 milionów ton LNG rocznie począwszy od 2026 roku. Wartość kontraktu szacowana jest na 60 miliardów dolarów, co czyni go jednym z największych w historii branży energetycznej. Sinopec równolegle negocjuje podobne umowy z amerykańskim Venture Global na dostawy z terminali Plaquemines i CP2, zabezpieczając łącznie 3 miliony ton rocznie na okres 20 lat.
Ta strategia odzwierciedla chińskie podejście do zarządzania ryzykiem cenowym i dostępnością surowców. Długoterminowe kontrakty oferują stabilność cen poprzez mechanizmy indeksacji do ropy naftowej lub koszyków cen gazu, co chroni przed volatilnością rynku spotowego. Jednocześnie chińscy importerzy negocjują klauzule elastyczności, pozwalające na przekierowanie części dostaw do innych rynków azjatyckich w przypadku nadmiernej podaży. Eksperci szacują, że do 2030 roku około 70 procent chińskiego importu LNG będzie oparte na długoterminowych kontraktach, wobec 55 procent obecnie.
Odejście od rynku spotowego ma szersze konsekwencje
Zmiana modelu zakupowego z rynku spotowego na długoterminowe kontrakty ma fundamentalne znaczenie dla globalnej płynności rynku LNG. Chiny tradycyjnie były jednym z największych graczy na rynku spot, absorbując nadwyżki produkcji i stabilizując ceny w okresach wysokiej volatilności. Ich stopniowe wycofywanie się z tego segmentu może prowadzić do większych wahań cenowych i utrudnić bilansowanie podaży z popytem w skali globalnej. Inne kraje azjatyckie, takie jak Indie i Bangladesz, nie mają jeszcze wystarczających mocy importowych, aby zastąpić Chiny w tej roli.
Konsekwencje dla innych importerów są wielorakie. Kraje europejskie mogą skorzystać na większej dostępności LNG na rynku spot, ale jednocześnie muszą liczyć się z wyższą volatilnością cen. Japonia i Korea Południowa, które również polegają na imporcie LNG, mogą napotkać trudności w zabezpieczeniu dodatkowych wolumenów w przypadku nieoczekiwanego wzrostu popytu. Producenci LNG będą musieli rozwijać nowe instrumenty finansowe i mechanizmy handlowe, aby kompensować zmniejszoną płynność rynku spotowego spowodowaną chińską strategią kontraktową.
Zielona transformacja – gaz w chińskim miksie energetycznym
Długoterminowy spadek chińskiego popytu na LNG należy rozpatrywać w kontekście ambitnej transformacji energetycznej kraju. Zgodnie z danymi Narodowej Administracji Energetycznej, Chiny zwiększyły moc zainstalowaną energii odnawialnej do rekordowych 1600 GW w 2024 roku, co oznacza wzrost o 18 procent rok do roku. Energia słoneczna i wiatrowa stanowią już 35 procent całkowitej mocy zainstalowanej w systemie elektroenergetycznym, wypierając tradycyjne źródła kopalne. Cel neutralności węglowej do 2060 roku wymaga dalszego ograniczania roli paliw kopalnych, w tym gazu ziemnego, w chińskim miksie energetycznym.
Rola gazu jako „paliwa przejściowego” w chińskiej transformacji energetycznej ulega redefinicji. Podczas gdy wcześniej planowano zwiększenie udziału gazu do 15 procent miksu energetycznego do 2030 roku, obecne prognozy wskazują na stabilizację na poziomie 10-12 procent. Masowe inwestycje w magazynowanie energii, sieci inteligentne i technologie power-to-gas pozwalają na lepszą integrację odnawialnych źródeł energii z systemem elektroenergetycznym. Jednocześnie rozwój technologii wodorowych, wspieranych przez rządowy program inwestycyjny o wartości 17 miliardów dolarów, może w przyszłości zastąpić gaz ziemny w niektórych zastosowaniach przemysłowych.
Powrót węgla komplikuje obraz energetyczny
Paradoksalnie, spadek importu LNG Chiny częściowo wynika z powrotu do węgla jako podstawowego źródła energii. Analiza kosztów pokazuje, że energia z węgla krajowego kosztuje średnio 40-50 dolarów za MWh, podczas gdy energia z gazu ziemnego osiąga poziom 70-90 dolarów za MWh przy obecnych cenach. Rządowa polityka energetyczna, skupiona na bezpieczeństwie dostaw i stabilności cen, faworyzuje krajowe złoża węgla nad importowanym gazem. W 2024 roku udział węgla w produkcji energii elektrycznej wzrósł do 58 procent z 56 procent rok wcześniej, odwracając wieloletni trend spadkowy.
Ten powrót do węgla ma znaczące implikacje dla długoterminowego popytu na LNG w Chinach. Eksperci przewidują, że bez radykalnych zmian w polityce klimatycznej lub znaczącego spadku cen gazu, chiński popyt na LNG może pozostać na obecnym poziomie przez najbliższe 3-5 lat. Jednocześnie rosnąca presja międzynarodowa dotycząca redukcji emisji CO2 może skłonić chińskie władze do ponownej oceny roli gazu w miksie energetycznym. Kluczowe będą decyzje dotyczące nowych elektrowni węglowych i tempa wycofywania starszych jednostek, które bezpośrednio wpłyną na przyszły popyt na alternatywne źródła energii.
Prognozy i scenariusze rozwoju sytuacji
Analitycy Wood Mackenzie przewidują, że import LNG Chiny ustabilizuje się na poziomie 58-60 milionów ton rocznie w latach 2025-2026, znacznie poniżej wcześniejszych prognoz zakładających wzrost do 75-80 milionów ton. Kluczowe czynniki, które mogą zmienić ten trend, obejmują tempo ożywienia gospodarczego, szczególnie w sektorze nieruchomości i przemyśle ciężkim, oraz politykę rządu wobec miksu energetycznego. Sezonowość popytu pozostaje istotnym elementem – zima 2025 może przynieść tymczasowy wzrost importu LNG, jeśli temperatury okażą się niższe od średniej wieloletniej.
Międzynarodowa Agencja Energetyczna w swoim najnowszym raporcie z czerwca 2025 roku przedstawia trzy scenariusze rozwoju chińskiego rynku LNG. Scenariusz optymistyczny zakłada ożywienie gospodarcze i wzrost popytu do 65 milionów ton do 2027 roku. Scenariusz pesymistyczny przewiduje dalszy spadek do 52 milionów ton w przypadku przyspieszenia transformacji energetycznej i zwiększenia krajowej produkcji gazu. Scenariusz realistyczny, uważany za najbardziej prawdopodobny, zakłada stabilizację na poziomie 58-62 milionów ton z możliwymi wahaniami sezonowymi i cyklicznymi związanymi z koniunkturą gospodarczą.
Kluczowe wskaźniki do śledzenia w nadchodzących miesiącach obejmują miesięczne dane o indeksie PMI, które sygnalizują zmiany w aktywności przemysłowej, oraz statystyki dotyczące inwestycji w sektorze nieruchomości. Równie istotne są dane o postępie w energetyce odnawialnej i krajowej produkcji gazu, które bezpośrednio wpływają na zapotrzebowanie na import LNG. Ceny gazu ziemnego w stosunku do węgla pozostają fundamentalnym czynnikiem decydującym o konkurencyjności różnych źródeł energii w chińskim systemie elektroenergetycznym.
Meta-description: Chiński import LNG spada pierwszy raz od 2022 roku o 5-7%. Przyczyny: wzrost krajowej produkcji, rurociągi z Rosji i słabszy przemysł. Wpływ na ceny światowe.
