The New York Times ogłosił w czwartek, 29 maja 2025 roku, przełomową wieloletnią umowę z Amazonem na udostępnienie swoich treści dla potrzeb sztucznej inteligencji. Ta pierwsza w historii umowa licencyjna NYT skupiona na generatywnej AI obejmuje artykuły, materiały z NYT Cooking oraz treści sportowe z The Athletic. Amazon wykorzysta te zasoby do trenowania swoich modeli językowych oraz wzbogacenia funkcjonalności Alexy. Decyzja stanowi radykalny zwrot w strategii medialnego giganta, który jeszcze w grudniu 2023 roku pozwał OpenAI i Microsoft za nielegalne wykorzystanie swoich materiałów. Wartość umowy pozostaje tajemnicą, jednak analitycy szacują ją na dziesiątki milionów dolarów rocznie, co może znacząco wzmocnić pozycję finansową NYT oraz przyspieszyć rozwój AI Amazonu.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Jakie treści NYT będą dostępne w systemach AI Amazonu? | Artykuły z The New York Times, przepisy z NYT Cooking oraz materiały sportowe z The Athletic będą wykorzystywane do trenowania AI. |
| Czy to pierwsza taka umowa NYT z firmą technologiczną? | Tak, to pierwsza w historii umowa licencyjna NYT skupiona na generatywnej sztucznej inteligencji. |
| Ile może zarobić NYT na tej współpracy? | Wartość umowy nie została ujawniona, ale eksperci szacują ją na dziesiątki milionów dolarów rocznie. |
Spis treści:
Mechanizmy Współpracy i Zakres Umowy NYT z Amazonem
Umowa NYT z Amazonem przewiduje trzy główne obszary wykorzystania treści redakcyjnych. Po pierwsze, wszystkie artykuły dziennika, wraz z materiałami kulinarnymi z NYT Cooking oraz analizami sportowymi z The Athletic, posłużą do trenowania proprietary foundation models Amazonu. Celem jest zwiększenie precyzji i wiarygodności odpowiedzi generowanych przez systemy sztucznej inteligencji, szczególnie w kontekście Alexy. Po drugie, użytkownicy asystenta głosowego Amazonu otrzymają dostęp do streszczeń artykułów w czasie rzeczywistym, wraz z bezpośrednimi linkami do pełnych treści na stronie NYT. Po trzecie, Amazon zobowiązał się do promocji subskrypcji NYT oraz The Athletic w swoim ekosystemie, co może znacząco zwiększyć bazę czytelników.
Warunki finansowe pozostają ściśle strzeżoną tajemnicą korporacyjną, jednak branżowi eksperci szacują wartość wieloletniej umowy na poziomie porównywalnym z największymi dotychczasowymi kontraktami w sektorze AI-media. Dla porównania, OpenAI płaci mniejszym wydawcom od 1 do 10 milionów dolarów rocznie za licencje na treści. Meredith Kopit Levien, dyrektor generalna NYT, podkreśliła w oświadczeniu, że umowa „jest zgodna z naszą zasadą, iż wysokiej jakości dziennikarstwo zasługuje na godziwą zapłatę”. Model płatności prawdopodobnie obejmuje zarówno jednorazowe opłaty licencyjne, jak i tantiemy od rzeczywistego wykorzystania treści w systemach AI.
Integracja z Ekosystemem Amazon Alexa
Amazon planuje wykorzystać treści NYT przede wszystkim w ramach Alexa+, zrewolucjonizowanej wersji swojego asystenta głosowego wprowadzonej w maju 2025 roku. System, dostępny bezpłatnie dla subskrybentów Amazon Prime, obsługuje już ponad 100 tysięcy użytkowników w fazie testowej. Do końca roku Amazon zamierza rozszerzyć dostęp na 500 milionów urządzeń na całym świecie. Integracja z NYT ma pozwolić Alexie udzielanie szczegółowych odpowiedzi na pytania dotyczące bieżących wydarzeń, sportu czy kultury, z możliwością cytowania konkretnych artykułów i dziennikarzy. Użytkownicy będą mogli zadawać pytania w stylu „Alexa, jakie są najnowsze wyniki NBA według The Athletic?” i otrzymywać wiarygodne, aktualne informacje.
Dodatkowo Amazon testuje innowacyjne funkcje AI-generowanych podsumowań audio produktów. Te dwuminutowe nagrania, dostępne w aplikacji mobilnej, syntetyzują opisy i recenzje w formie przypominającej „rozmowę z ekspertem”. Treści kulinarne z NYT Cooking mogą znacząco wzbogacić te podsumowania, szczególnie w kontekście sprzętu kuchennego i produktów spożywczych. Technologia wykorzystuje zaawansowane modele językowe do tworzenia skryptów oraz syntezę mowy najnowszej generacji. Amazon spodziewa się, że funkcja zastąpi tradycyjne przeglądanie długich opisów produktów, znacząco skracając czas podejmowania decyzji zakupowych.
Kontekst Prawny: Od Konfliktu do Partnerstwa
Decyzja NYT o współpracy z Amazonem nabiera szczególnego znaczenia w kontekście trwającego sporu sądowego z OpenAI i Microsoft. W grudniu 2023 roku dziennik złożył pozew oskarżający te firmy o systematyczne naruszanie praw autorskich poprzez wykorzystanie milionów artykułów do trenowania ChatGPT bez zgody lub rekompensaty. Koszty prawne związane z tym postępowaniem wyniosły już 4,4 miliona dolarów tylko w pierwszym kwartale 2024 roku. NYT zarzuca OpenAI nie tylko kradzież treści, ale także generowanie odpowiedzi, które w niektórych przypadkach dosłownie kopiują fragmenty chronionych artykułów. Sprawa, wciąż tocząca się przed sądami, może stać się precedensem dla całej branży medialnej.
Różnica w podejściu NYT do Amazonu i OpenAI wynika z kilku kluczowych czynników. Amazon od początku negocjacji sygnalizował gotowość do transparentnego modelu współpracy opartego na uczciwym wynagrodzeniu za licencje. OpenAI natomiast przez lata korzystało z treści NYT bez zgody, argumentując, że fair use pozwala na takie wykorzystanie w celach badawczych. Dodatkowo Amazon zobowiązał się do jasnego oznaczania źródeł oraz przekierowywania użytkowników do oryginalnych artykułów, co może faktycznie zwiększyć ruch na stronie NYT. Model OpenAI z kolei ma tendencję do „przetwarzania” informacji w sposób, który eliminuje potrzebę odwiedzania źródłowych stron internetowych.
Precedens dla Branży Medialnej
Umowa NYT z Amazonem wysyła jasny sygnał całej branży wydawniczej: współpraca z gigantami technologicznymi jest możliwa, ale musi odbywać się na uczciwych zasadach. Decyzja jednego z najbardziej prestiżowych dzienników świata może zachęcić innych wydawców do aktywnego poszukiwania partnerów wśród firm AI, zamiast oczekiwania na nieuchronne naruszenia praw autorskich. Analitycy przewidują lawinę podobnych umów w najbliższych miesiącach, szczególnie że rynek licencjonowania treści dla AI ma wzrosnąć z 381,8 miliona dolarów w 2024 roku do 1,59 miliarda dolarów w 2030 roku. Większe wydawnictwa zyskują przy tym znaczną przewagę negocjacyjną dzięki unikalności i wartości swoich archiwów.
Umowa może także wpłynąć na kształt przyszłych regulacji dotyczących AI i praw autorskich. Władze w USA i Europie bacznie obserwują rozwój sytuacji, rozważając wprowadzenie przepisów zobowiązujących firmy AI do płacenia za wykorzystane treści nawet ex post. Projekt EU AI Act zawiera już zapisy sugerujące takie rozwiązania. Proaktywne podejście NYT i Amazonu może stać się wzorcem dla przyszłych regulacji, pokazując, że samoregulacja branży jest możliwa bez ingerencji państwa.
Strategia Amazonu w Wyścigu Technologicznym
Amazon postrzega partnerstwo z NYT jako kluczowy element swojej strategii konkurowania z ChatGPT, Google Gemini oraz innymi zaawansowanymi systemami AI. Podczas gdy konkurenci koncentrują się głównie na ogólnej wiedzy i zdolnościach konwersacyjnych, Amazon stawia na wiarygodność i aktualność informacji jako swoje główne atuty. Treści z jednego z najbardziej szanowanych źródeł dziennikarskich świata mają pozwolić Alexie udzielanie odpowiedzi opartych na rzetelnych faktach, co może stać się decydującą przewagą konkurencyjną. Andy Jassy, CEO Amazonu, wielokrotnie podkreślał, że priorytetem firmy jest budowanie „odpowiedzialnej AI”, która nie rozpowszechnia dezinformacji ani teorii spiskowych.
Inwestycja w jakościowe treści wpisuje się w szerszą strategię Amazonu zakładającą integrację AI z całym ekosystemem usług. Ulepszona Alexa ma nie tylko odpowiadać na pytania, ale także rekomendować produkty w Amazon Store, sugerować przepisy podczas zakupów spożywczych czy dostarczać spersonalizowane podsumowania wiadomości. Treści sportowe z The Athletic mogą na przykład być wykorzystywane do tworzenia automatycznych podsumowań meczów, które następnie będą promować sprzedaż oficjalnych gadżetów drużyn. Model ten różni się fundamentalnie od podejścia konkurentów, którzy traktują AI jako samodzielny produkt, a nie element szerszego ekosystemu usług.
Technologiczne Innowacje i Możliwości
Amazon planuje wykorzystać treści NYT do rozwoju kilku przełomowych funkcjonalności. Pierwszą z nich są audio podsumowania artykułów, które Alexa będzie mogła odtwarzać na żądanie użytkownika, zachowując przy tym ton i styl oryginalnych publikacji. Druga innowacja to kontekstowe rekomendacje – system będzie analizował treść artykułów kulinarnych z NYT Cooking, aby sugerować odpowiednie składniki dostępne w Amazon Fresh. Trzecia funkcja to automatyczne alerty o najważniejszych wydarzeniach dnia, oparte na analizie priorytetów redakcyjnych NYT. Użytkownicy będą mogli personalizować te powiadomienia według swoich zainteresowań, otrzymując na przykład tylko informacje sportowe z The Athletic lub tylko recenzje kulturalne.
Szczególnie ambitnym projektem jest rozwój „dziennikarskiego asystenta”, który będzie mógł odpowiadać na szczegółowe pytania dotyczące złożonych tematów, odwołując się do archiwów NYT sięgających dekad wstecz. Technologia ma pozwalać na analizę trendów historycznych, porównywanie aktualnych wydarzeń z przeszłymi precedensami oraz tworzenie pogłębionych kontekstów dla bieżących informacji. Amazon inwestuje miliardy dolarów w development tej funkcjonalności, licząc na to, że stanie się ona głównym wyróżnikiem Alexy na tle konkurencji. Testy wewnętrzne pokazują już obiecujące rezultaty w zakresie precyzji i użyteczności generowanych odpowiedzi.
Trendy w Branży: Mapa Sojuszy i Konfliktów
Umowa NYT z Amazonem wpisuje się w szerszy trend współpracy między przemysłem medialnym a firmami technologicznymi. OpenAI może pochwalić się już 18 partnerami wydawniczymi, w tym takimi gigantami jak News Corp (właściciel Wall Street Journal), The Atlantic, Vox Media czy Associated Press. Google zawarł strategiczne partnerstwo z Associated Press, podczas gdy Meta współpracuje z Reutersem przy tworzeniu treści dla swoich platform. W Europie podobne umowy podpisały Axel Springer (wydawca Politico i Bild) oraz francuskie Le Monde. Każda z tych współprac ma nieco inny charakter – od prostego licencjonowania archiwów po tworzenie dedykowanych treści dla systemów AI.
Jednocześnie branża medialna toczy zaciekłą walkę prawną z firmami, które wykorzystują treści bez zgody. W maju 2025 roku osiem amerykańskich wydawców złożyło zbiorowy pozew przeciwko Microsoft i OpenAI, żądając odszkodowań w wysokości miliardów dolarów. Podobne sprawy toczą się w Kanadzie, gdzie kilkanaście lokalnych gazet oskarża OpenAI o systematyczne naruszenia praw autorskich. W Indiach z kolei trzy największe wydawnictwa rozpoczęły postępowanie przeciwko Google za wykorzystywanie ich treści w systemie Bard. Ten dualizm – współpraca z jednej strony, konflikty prawne z drugiej – charakteryzuje obecny stan relacji między mediami a AI.
Modele Biznesowe Przyszłości
Rozwija się kilka konkurencyjnych modeli monetyzacji treści w erze AI. Pierwszy to licencje indywidualne, takie jak umowa NYT z Amazonem, gdzie każdy wydawca negocjuje warunki osobno z każdą firmą technologiczną. Drugi model to licencje zbiorowe, rozwijane przez organizacje takie jak Publishers’ Licensing Services w Wielkiej Brytanii, które mają automatyzować płatności dla wszystkich członków na podstawie rzeczywistego wykorzystania treści. Trzeci wariant to obligatoryjne opłaty ustawowe, podobne do tantiem radiowych, które mogłyby być wprowadzone przez regulatorów w USA i Europie. Każdy z tych modeli ma swoje zalety i wady, ale eksperci przewidują, że przyszłość przyniesie hybrydowe rozwiązania łączące różne podejścia.
Kluczowym wyzwaniem pozostaje sprawiedliwy podział przychodów między dużymi i małymi wydawcami. Podczas gdy NYT może wynegocjować korzystne warunki dzięki swojej pozycji rynkowej, lokalne gazety i mniejsze portale mają znacznie słabszą pozycję negocjacyjną. Niektóre firmy AI oferują im stawki rzędu kilkudziesięciu tysięcy dolarów rocznie, co przy obecnych kosztach prowadzenia redakcji jest kwotą symboliczną. Rozwijane są dlatego mechanizmy zbiorowego negocjowania, które mają wyrównać szanse wszystkich uczestników rynku medialnego. Success tego podejścia może zadecydować o przyszłości niezależnego dziennikarstwa w erze sztucznej inteligencji.
Wpływ na Pozycję Finansową New York Times
New York Times może świętować kolejny rekordowy kwartał finansowy, odnotowując 7,1-procentowy wzrost przychodów do 636 milionów dolarów w pierwszym kwartale 2025 roku. Kluczowym motorem tego sukcesu pozostają cyfrowe subskrypcje, które przyniosły 335 milionów dolarów, stanowiąc 92 procent wszystkich przychodów. Liczba subskrybentów cyfrowych wzrosła do 11,66 miliona, z czego niemal połowa (49 procent) wybiera pakiety łączone obejmujące dostęp do głównej strony NYT oraz The Athletic. Umowa z Amazonem może dodatkowo przyspieszyć ten trend, oferując nowym czytelnikom pierwszą styczność z treściami NYT poprzez streszczenia w Alexie, co naturalnie może prowadzić do konwersji na pełne subskrypcje.
The Athletic, nabyty przez NYT za 550 milionów dolarów w 2022 roku, wciąż generuje straty operacyjne na poziomie 8,7 miliona dolarów w pierwszym kwartale 2025 roku. Jednak integracja z systemami AI Amazonu może znacząco zwiększyć widoczność sportowych treści platformy, szczególnie w kontekście nadchodzących głównych wydarzeń sportowych. Alexa będzie mogła odpowiadać na pytania dotyczące statystyk, składów drużyn czy analizy przedmeczowej, cytując ekspertów The Athletic. To może przyciągnąć nowych fanów sportu, którzy dotychczas nie znali marki, potencjalnie przekształcając The Athletic z kosztownej inwestycji w rentowny składnik portfolio NYT.
Długoterminowe Perspektywy i Ryzyka
Choć umowa z Amazonem otwiera nowe źródła przychodów, eksperci ostrzegają przed potencjalnymi zagrożeniami dla tradycyjnego modelu biznesowego NYT. Głównym ryzykiem jest zmniejszenie bezpośredniego ruchu na stronie dziennika, jeśli użytkownicy zaczną zadowalać się streszczeniami dostarczanymi przez Alexę zamiast czytać pełne artykuły. Jednak dla NYT, który już 92 procent przychodów czerpie z subskrypcji, a nie z reklam internetowych, to zagrożenie jest mniejsze niż dla wydawców zależnych od ruchu na stronie. Dodatkowo Amazon zobowiązał się do wyraźnego oznaczania źródeł i przekierowywania zainteresowanych użytkowników do oryginalnych treści.
Strategiczne partnerstwo może także wzmocnić pozycję negocjacyjną NYT w przyszłych rozmowach z innymi gigantami technologicznymi. Sukces współpracy z Amazonem może przekonać firmy takie jak Apple, Meta czy nawet OpenAI do zaproponowania korzystniejszych warunków współpracy. NYT buduje w ten sposób reputację partnera otwartego na innowacje, ale wymagającego uczciwego traktowania. Ta strategia „kija i marchewki” – proces sądowy z OpenAI przy jednoczesnej współpracy z Amazonem – może stać się modelem dla innych dużych wydawców poszukujących optymalnego balansu między ochroną praw autorskich a wykorzystaniem możliwości AI.
Przyszłość relacji między tradycyjnym dziennikarstwem a sztuczną inteligencją będzie w dużej mierze zależała od sukcesu takich pionierskich umów jak partnerstwo NYT z Amazonem. Jeśli współpraca przyniesie obopólne korzyści – zwiększając przychody wydawcy przy jednoczesnym wzbogaceniu oferowania AI o wiarygodne treści – może to zachęcić innych uczestników rynku do podobnych rozwiązań. W przeciwnym razie branża medialna może zwrócić się ku bardziej restrykcyjnym metodom ochrony swojej własności intelektualnej, co potencjalnie zahamowałoby rozwój AI opartej na aktualnych, wysokiej jakości informacjach.
—
*Meta description: NYT podpisał przełomową umowę z Amazonem na udostępnienie treści dla AI. Pierwsza taka współpraca dziennika z gigantem technologicznym zmieni sposób działania Alexy.*
