Bank Pekao przedstawił przełomową analizę wskazującą na optymalne warunki makroekonomiczne do obniżki stóp procentowych w 2025 roku. Najnowsze dane GUS pokazują spadek inflacji do 4,1% w maju, co po raz pierwszy od 581 dni otworzyło drogę do złagodzenia polityki pieniężnej przez Radę Polityki Pieniężnej. Ekonomiści banku prognozują dalsze cięcia stóp o 25 punktów bazowych w lipcu i wrześniu, co ma doprowadzić stopę referencyjną do poziomu 3,5% do końca 2026 roku. Decyzja RPP z maja, obniżająca stopy o 50 punktów bazowych, stanowi początek nowego cyklu monetarnego, który bezpośrednio wpłynie na miliony kredytobiorców i oszczędzających w Polsce.
To musisz wiedzieć | |
---|---|
Kiedy następna obniżka stóp procentowych? | Bank Pekao prognozuje cięcia o 25 pb w lipcu i wrześniu 2025, co obniży stopę referencyjną do 4,75% |
O ile spadnie rata kredytu hipotecznego? | Przy kredycie 500 tys. zł rata może spaść o około 150-200 zł miesięcznie po kolejnych obniżkach |
Czy inflacja pozwala na dalsze cięcia? | Spadek CPI do 4,1% i inflacji bazowej do 3,3% stwarza przestrzeń do łagodzenia polityki pieniężnej |
Spis treści:
Inflacja w maju jako katalizator zmian polityki pieniężnej
Dane opublikowane przez Główny Urząd Statystyczny potwierdziły kontynuację trendu dezinflacyjnego, który rozpoczął się na początku 2025 roku. Inflacja konsumencka spadła do 4,1% w ujęciu rocznym, co oznacza redukcję o 0,2 punktu procentowego względem kwietnia. To piąty kolejny miesiąc spowolnienia wzrostu cen, napędzanego głównie przez spadek kosztów energii oraz stabilizację cen żywności.
Szczególnie istotny jest spadek inflacji bazowej do 3,3% rocznie, najniższego poziomu od lutego 2023 roku. Ten wskaźnik, wykluczający zmienne ceny energii i żywności, lepiej odzwierciedla podstawowe trendy cenowe w gospodarce. Analitycy Banku Pekao podkreślają, że tempo dezinflacji znacznie przekracza marcowe prognozy NBP, które zakładały utrzymanie inflacji na poziomie 4,9% do końca bieżącego roku.
Dekompozycja inflacji pokazuje różnorodne czynniki wpływające na spowolnienie wzrostu cen. Ceny energii odnotowały spadek o 1,2% w ujęciu miesięcznym, związany z obniżkami taryf gazowych oraz spadkiem cen paliw na stacjach. Jednocześnie ceny żywności wzrosły umiarkowanie o 0,5% miesięcznie, ograniczane przez intensywną konkurencję w sektorze detalicznym oraz dobre prognozy zbiorów na 2025 rok.
Sektor usług, będący tradicionalnie najbardziej opornym na dezinflację, również wykazuje oznaki spowolnienia. Wzrost cen usług obniżył się do 3,4% rocznie, co wynika z mniejszych podwyżek w transporcie publicznym oraz stabilizacji kosztów w branży rekreacyjno-turystycznej. Bank Pekao wskazuje, że ten trend może się utrzymać dzięki poprawie produktywności pracy oraz optymalizacji kosztów przez przedsiębiorstwa.
Presja płacowa, choć nadal obecna, stopniowo maleje w relacji do wzrostu produktywności. Przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2025 roku wyniosło 8962 złote brutto, co oznacza wzrost o 7,2% rocznie. Jednak efekt ten jest częściowo neutralizowany przez poprawę wydajności pracy o 2,1% oraz dobrowolne ograniczanie marż przez przedsiębiorstwa przemysłowe.
Historyczna decyzja RPP po 581 dniach oczekiwania
Rada Polityki Pieniężnej zakończyła najdłuższy w historii Polski okres stabilności stóp procentowych, obniżając stopę referencyjną z 5,75% do 5,25% na posiedzeniu 6-7 maja 2025 roku. Była to pierwsza zmiana parametrów polityki pieniężnej od października 2023 roku, kiedy to RPP ostatni raz podnosiła stopy w odpowiedzi na rosnącą inflację.
Skala cięcia o 50 punktów bazowych zaskoczyła część analityków, którzy oczekiwali bardziej ostrożnego podejścia z obniżką o 25 punktów bazowych. Decyzja ta sygnalizuje zdecydowaną zmianę retoryki NBP w kierunku aktywnego wspierania wzrostu gospodarczego przy jednoczesnym utrzymaniu kontroli nad inflacją. Nowe poziomy stóp procentowych NBP wynoszą: stopa lombardowa 5,75%, depozytowa 4,75% oraz redyskontowa weksli 5,30%.
Komunikacja towarzysząca decyzji podkreślała „stopniową normalizację polityki pieniężnej w warunkach stabilizacji makroekonomicznej”. RPP wskazała na trwały charakter procesu dezinflacyjnego oraz poprawę perspektyw wzrostu gospodarczego jako główne przesłanki do złagodzenia restrykcyjności polityki pieniężnej. Rada zauważyła również znaczenie synchronizacji z działaniami Europejskiego Banku Centralnego.
Reakcja rynków finansowych była natychmiastowa i pozytywna. Rentowności dziesięcioletnich obligacji skarbowych spadły o 15 punktów bazowych w dniu ogłoszenia decyzji, podczas gdy złoty umocnił się względem euro o 0,3%. Indeks WIG Banki odnotował wzrost o 2,1%, odzwierciedlając oczekiwania inwestorów na poprawę koniunktury gospodarczej oraz wzrost popytu na kredyty.
Bank Pekao interpretuje majową decyzję jako początek szerszego cyklu łagodzenia polityki pieniężnej, który będzie trwał przez kolejne kwartały. Instytucja podkreśla, że RPP dysponuje obecnie znaczną przestrzenią do dalszych obniżek bez ryzyka podsycenia inflacji, szczególnie w kontekście spowolnienia wzrostu cen w strefie euro oraz stabilnej sytuacji na rynku pracy.
Analiza komunikacji NBP i zmiana stanowiska
Ewolucja stanowiska Rady Polityki Pieniężnej była stopniowa i sygnalizowana w poprzednich komunikatach. Już w marcowym Raporcie o Inflacji NBP wskazywał na możliwość „elastycznego reagowania na zmieniające się uwarunkowania makroekonomiczne”. Prezes Adam Glapiński w kwietniowych wypowiedziach sugerował, że RPP przygotowuje się do zmiany kursu polityki pieniężnej, uzależniając jej skalę od napływających danych o inflacji i wzroście gospodarczym.
Kluczową rolę w zmianie stanowiska RPP odegrały nie tylko dane krajowe, ale również sygnały płynące z głównych banków centralnych. Europejski Bank Centralny rozpoczął własny cykl obniżek w kwietniu, redukując stopy o 25 punktów bazowych, co zmniejszyło presję na osłabienie złotego w przypadku cięć przez NBP. Federalna Rezerwa Federalna również sygnalizuje gotowość do łagodzenia polityki w drugiej połowie roku.
Analitycy zwracają uwagę na zmianę w składzie głosów w RPP, gdzie wcześniejsza większość „jastrzębi” została zastąpiona przez bardziej wyważone podejście. Nowi członkowie Rady, powołani na początku 2025 roku, wykazują większą skłonność do aktywnego wykorzystywania instrumentów polityki pieniężnej w celu wspierania wzrostu gospodarczego przy zachowaniu stabilności cen.
Prognoza Banku Pekao dla kolejnych miesięcy
Ekonomiści Banku Pekao przedstawili szczegółowy scenariusz dalszych obniżek stóp procentowych, przewidując dwa kolejne cięcia po 25 punktów bazowych w lipcu i wrześniu 2025 roku. Taka ścieżka obniżyłaby stopę referencyjną NBP do poziomu 4,75% do końca bieżącego roku, a docelowo do 3,5% w 2026 roku. Bank argumentuje, że tak znacząca redukcja jest uzasadniona strukturalnymi zmianami w polskiej gospodarce oraz koniecznością dostosowania polityki pieniężnej do nowych realiów makroekonomicznych.
Kluczowym argumentem za kontynuacją cięć są przewidywania dotyczące dalszego spadku inflacji. Bank Pekao prognozuje, że inflacja konsumencka osiągnie poziom 2,8% w trzecim kwartale 2025 roku, zbliżając się do dolnej granicy celu inflacyjnego NBP. Spadek ten będzie napędzany głównie przez efekty bazy statystycznej w cenach energii oraz kontynuację trendu dezinflacyjnego w usługach.
Analiza makroekonomiczna banku uwzględnia również perspektywy wzrostu gospodarczego. PKB Polski ma przyspieszyć do 3,8% w 2025 roku, wspierany przez ożywienie inwestycji prywatnych oraz napływ środków z Krajowego Planu Odbudowy. Bank Pekao szacuje, że do końca września zostanie wypłaconych dodatkowe 24 miliardy złotych z funduszy europejskich, co znacząco stymuluje aktywność gospodarczą.
Instytucja podkreśla również znaczenie synchronizacji z polityką Europejskiego Banku Centralnego. EBC planuje dalsze obniżki stóp do poziomu 3,0% do końca 2025 roku, co stwarza przestrzeń dla podobnych działań NBP bez ryzyka destabilizacji kursu złotego. Różnica stóp procentowych między Polską a strefą euro pozostanie na bezpiecznym poziomie 1,5-2,0 punktów procentowych.
Bank Pekao identyfikuje również potencjalne ryzyka dla swojego scenariusza. Główne zagrożenia obejmują możliwy wzrost cen energii wynikający z napięć geopolitycznych, przyspieszenie wzrostu płac powyżej założeń oraz ewentualne szoki podażowe w rolnictwie. Instytucja deklaruje gotowość do rewizji prognoz w przypadku materializacji tych ryzyk.
Warunki realizacji optymistycznego scenariusza
Realizacja planowanych obniżek stóp procentowych wymaga spełnienia kilku kluczowych warunków makroekonomicznych. Po pierwsze, inflacja bazowa musi kontynuować trend spadkowy i osiągnąć poziom poniżej 3,0% do końca trzeciego kwartału. Bank Pekao monitoruje szczególnie dynamikę cen usług, która pozostaje najważniejszym wskaźnikiem trwałości procesu dezinflacyjnego.
Drugim warunkiem jest utrzymanie stabilnego wzrostu gospodarczego bez oznak przegrzania. Bank oczekuje, że PKB będzie rosnąć w tempie 3,5-4,0% rocznie, napędzany przez konsumpcję prywatną oraz inwestycje. Kluczowe znaczenie ma również stabilność rynku pracy, gdzie stopa bezrobocia powinna oscylować wokół 5,0-5,5% bez gwałtownych skoków wynagrodzeń.
Trzecim filarem scenariusza jest międzynarodowe otoczenie makroekonomiczne. Bank Pekao zakłada kontynuację łagodzenia polityki przez główne banki centralne, szczególnie EBC i Fed. Stabilność na rynkach finansowych oraz brak znaczących szoków zewnętrznych są niezbędne dla realizacji krajowej strategii monetarnej.
Wpływ obniżek na różne sektory gospodarki
Sektor kredytów hipotecznych będzie największym beneficjentem planowanych obniżek stóp procentowych. Dla przeciętnego kredytu mieszkaniowego o wartości 500 tysięcy złotych, każda redukcja stóp o 25 punktów bazowych oznacza spadek miesięcznej raty o około 75-100 złotych. Przy realizacji pełnego scenariusza Banku Pekao, kredytobiorcy mogą liczyć na łączne obniżenie rat o 300-400 złotych miesięcznie do końca 2026 roku.
Przedsiębiorstwa zyskają dostęp do tańszego kapitału, co powinno stymulować inwestycje w modernizację oraz ekspansję. Szczególnie atrakcyjne stają się kredyty inwestycyjne dla firm z sektora przemysłowego i usług, gdzie oprocentowanie może spaść poniżej 6% już w drugim półroczu. Bank Pekao prognozuje wzrost akcji kredytowej dla przedsiębiorstw o 8-12% w 2025 roku.
Sektor bankowy stoi przed wyzwaniem spadających marż odsetkowych, co wymaga dostosowania modeli biznesowych. Banki zwiększają opłaty za usługi oraz rozwijają produkty inwestycyjne o wyższej marżowości. Jednocześnie spodziewane ożywienie gospodarcze powinno przełożyć się na wzrost popytu na kredyty, częściowo kompensując utracone przychody z tytułu niższych stóp.
Rynek obligacji doświadczy dalszego spadku rentowności, co skłoni inwestorów do poszukiwania alternatywnych form lokowania kapitału. Wzrasta zainteresowanie funduszami akcyjnymi oraz nieruchomościami, co może dodatkowo stymulować te segmenty rynku. Bank Pekao obserwuje już zwiększony napływ środków do produktów inwestycyjnych o wyższym ryzyku.
Gospodarstwa domowe odczują pozytywne efekty zarówno przez niższe raty kredytów, jak i możliwe przyspieszenie wzrostu wynagrodzeń w odpowiedzi na ożywienie gospodarcze. Jednocześnie oszczędzający będą musieli zaakceptować niższe oprocentowanie depozytów, co może skłonić ich do bardziej aktywnego zarządzania portfelami inwestycyjnymi.
Sektor nieruchomości jako beneficjent zmian
Rynek nieruchomości mieszkaniowych znajduje się u progu znaczącej poprawy koniunktury. Niższe stopy procentowe bezpośrednio przekładają się na większą dostępność kredytów hipotecznych, co powinno zwiększyć popyt na mieszkania. Bank Pekao szacuje, że liczba udzielanych kredytów mieszkaniowych może wzrosnąć o 15-20% w drugiej połowie 2025 roku.
Deweloperzy już sygnalizują wzrost zainteresowania nowymi projektami, szczególnie w segmencie mieszkań do 600 tysięcy złotych. Poprawia się również sytuacja na rynku wtórnym, gdzie transakcje rosną w tempie 8% kwartalnie. Ceny mieszkań stabilizują się po okresie korekt, a w niektórych lokalizacjach obserwuje się już pierwsze sygnały wzrostowe.
Sektor budownictwa komercyjnego również zyskuje na obniżkach stóp procentowych. Tańszy kapitał ułatwia finansowanie dużych projektów biurowych i magazynowych, szczególnie w kontekście rosnącego popytu na nowoczesne powierzchnie. Inwestorzy zagraniczni wykazują ponowne zainteresowanie polskim rynkiem nieruchomości komercyjnych.
Kontekst międzynarodowy i synchronizacja polityki monetarnej
Decyzja Europejskiego Banku Centralnego z 17 kwietnia o obniżeniu stóp o 25 punktów bazowych stworzyła korzystne otoczenie dla podobnych działań NBP. EBC argumentował swoją decyzję „utrwaleniem procesu dezinflacji” w strefie euro oraz spowolnieniem wzrostu gospodarczego do 1,2% rocznie w pierwszym kwartale. Główne stopy EBC wynoszą obecnie: depozytowa 3,25%, refinansowa 4,00% oraz lombardowa 4,50%.
Różnica między polską stopą referencyjną a stopą depozytową EBC wynosi obecnie 2,0 punkty procentowe, co jest poziomem bezpiecznym dla stabilności złotego. Bank Pekao zakłada, że dalsze obniżki w Polsce będą możliwe przy równoległym łagodzeniu polityki przez EBC, aby uniknąć nadmiernej konwergencji stóp procentowych.
Federalna Rezerwa Federalna pozostaje bardziej ostrożna w sygnalizowaniu obniżek, ale jej retoryka ewoluuje w kierunku łagodzenia polityki w drugiej połowie roku. Dla Polski kluczowe znaczenie ma utrzymanie atrakcyjności inwestycyjnej względem innych rynków wschodzących, co wymaga zachowania odpowiedniej premii za ryzyko w stopach procentowych.
Bank Pekao analizuje również doświadczenia krajów regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Czechy rozpoczęły obniżki stóp już w pierwszym kwartale, redukując je do 4,75%, podczas gdy Węgry utrzymują restrykcyjną politykę ze stopą podstawową na poziomie 6,50%. Rumunii udało się obniżyć stopy do 6,0% bez destabilizacji makroekonomicznej.
Globalne trendy w polityce pieniężnej wskazują na powrót do bardziej ekspansywnej polityki po okresie walki z inflacją. Bank Pekao podkreśla, że Polska znajduje się w korzystnej sytuacji, mogąc czerpać korzyści z tego trendu przy jednoczesnym utrzymaniu relatywnie wysokich stóp realnych. Perspektywy dalszego łagodzenia pozostają pozytywne pod warunkiem stabilności międzynarodowego otoczenia makroekonomicznego.
Wpływ na kurs złotego i handel zagraniczny
Obniżki stóp procentowych wywierają różnokierunkowy wpływ na kurs złotego. Z jednej strony, redukcja różnicy stóp względem strefy euro może prowadzić do osłabienia polskiej waluty. Z drugiej strony, poprawa perspektyw wzrostu gospodarczego oraz napływ inwestycji zagranicznych działają w kierunku umocnienia złotego. Bank Pekao prognozuje stabilizację kursu EUR/PLN w przedziale 4,25-4,35 przy realizacji scenariusza obniżek.
Polski eksport zyskuje na umiarkowanym osłabieniu złotego, co poprawia konkurencyjność cenową polskich towarów na rynkach zagranicznych. Szczególnie beneficjują branże maszynowe oraz chemiczne, które odnotowują wzrost zamówień z Niemiec i Czech. Import także rośnie, ale w tempie kontrolowanym, nie zagrażając stabilności bilansu handlowego.
Inwestycje zagraniczne w Polsce wykazują oznaki ożywienia, napędzane przez poprawę otoczenia regulacyjnego oraz stabilność makroekonomiczną. Bank Pekao obserwuje wzrost zainteresowania inwestorów sektorami technologicznym oraz energetyką odnawialną, co może przełożyć się na dodatkowy napływ kapitału w kolejnych kwartałach.
Praktyczne implikacje dla kredytobiorców i inwestorów
Osoby posiadające kredyty o zmiennym oprocentowaniu odczują natychmiastowe korzyści z obniżek stóp procentowych. WIBOR 3M, będący podstawą większości kredytów hipotecznych, spadł już z 5,8% do 5,3% po majowej decyzji RPP. Bank Pekao szacuje, że przy realizacji pełnego scenariusza obniżek, WIBOR może spaść do poziomu 4,2-4,5% do końca 2026 roku.
Kredytobiorcy rozważający refinansowanie istniejących zobowiązań zyskują dodargowe możliwości optymalizacji kosztów obsługi długu. Banki oferują coraz bardziej konkurencyjne warunki dla klientów o dobrej historii kredytowej, włączając w to obniżone marże oraz elastyczne warunki spłaty. Szczególnie atrakcyjne stają się kredyty konsolidacyjne oraz pożyczki na cele inwestycyjne.
Oszczędzający muszą dostosować swoje strategie inwestycyjne do realiów niższych stóp procentowych. Tradycyjne lokaty bankowe oferują już oprocentowanie poniżej 5% w skali roku, co może okazać się niewystarczające do utrzymania realnej wartości oszczędności przy obecnym poziomie inflacji. Bank Pekao rekomenduje rozważenie alternatywnych form inwestowania.
Inwestorzy indywidualni zyskują dostęp do szerszej gamy produktów finansowych o potencjalnie wyższej rentowności. Fundusze akcyjne, obligacje korporacyjne oraz instrumenty strukturyzowane stają się bardziej atrakcyjne w porównaniu do depozytów bankowych. Kluczowe znaczenie ma jednak właściwe dopasowanie profilu inwestycyjnego do tolerancji na ryzyko.
Przedsiębiorcy otrzymują sygnał do intensyfikacji planów inwestycyjnych, wykorzystując period niższych kosztów finansowania zewnętrznego. Szczególnie małe i średnie firmy mogą skorzystać na poprawie dostępności kredytów bankowych oraz obniżeniu wymagań dotyczących zabezpieczeń. Bank Pekao obserwuje już wzrost liczby wniosków o finansowanie projektów rozwojowych.
Strategie zarządzania finansami osobistymi
W warunkach malejących stóp procentowych gospodarstwa domowe powinny przeanalizować strukturę swoich aktywów finansowych. Nadwyżki płynności warto rozważyć inwestowanie w instrumenty o wyższej rentowności, takie jak fundusze mieszane czy obligacje skarbowe o dłuższych terminach zapadalności. Bank Pekao oferuje kompleksowe doradztwo w zakresie optymalizacji portfeli inwestycyjnych.
Planowanie większych zakupów, szczególnie nieruchomości czy samochodów, staje się bardziej opłacalne dzięki niższym kosztom finansowania kredytowego. Kluczowe jest jednak zachowanie ostrożności w ocenie zdolności kredytowej oraz uwzględnienie możliwych zmian sytuacji finansowej w przyszłości. Eksperci rekomendują utrzymanie rezerwy finansowej na poziomie 3-6