Spis treści:
Chwytliwe wprowadzenie
Wyobraźmy sobie osobę, która kilka lat temu zdecydowała się zmienić swoje życie zawodowe, inwestując w zdobycie licencji pilota. Dzięki pożyczce na kształcenie z unijnym wsparciem mogła pokryć wysokie koszty szkolenia i dziś realizuje swoje marzenia, pracując w branży lotniczej. Ta historia to nie wyjątek – coraz więcej osób korzysta z dostępnych instrumentów finansowych, by podnosić kwalifikacje i dostosowywać się do dynamicznych zmian na rynku pracy.
W dobie transformacji cyfrowej i ekologicznej, a także rosnącej konkurencji na rynku zawodowym, ciągłe kształcenie staje się koniecznością. Programy wspierające rozwój kompetencji zawodowych zyskują na znaczeniu, umożliwiając zdobycie umiejętności przyszłości oraz otwierając drzwi do nowych ścieżek kariery.
Kontekst programu i jego znaczenie dla rynku pracy
Geneza i cele FERS
Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS) 2021–2027 to inicjatywa mająca na celu zwiększenie zatrudnienia oraz poprawę jakości kapitału ludzkiego w Polsce. Program ten dysponuje budżetem przekraczającym 22 miliardy złotych i skupia się na zwalczaniu wykluczenia społecznego oraz podnoszeniu kwalifikacji zawodowych osób dorosłych. Pożyczki na kształcenie stanowią jeden z kluczowych instrumentów realizujących te cele, umożliwiając finansowanie różnorodnych form edukacji niezależnie od statusu zatrudnienia.
Wpływ na rynek pracy
Program FERS odpowiada na rosnące zapotrzebowanie rynku pracy na specjalistów wyposażonych w nowoczesne kompetencje. Wspiera sektory priorytetowe dla Unii Europejskiej, takie jak zielona gospodarka czy transformacja cyfrowa. Dzięki temu uczestnicy programu mogą rozwijać umiejętności, które zwiększają ich atrakcyjność zawodową i pomagają sprostać wymaganiom dynamicznie zmieniającego się otoczenia gospodarczego.
Parametry pożyczki i warunki umorzenia
Kluczowe cechy finansowania
W ramach programu BGK oferuje pożyczki na kształcenie o maksymalnej wartości do 75 000 złotych. Oprocentowanie tych pożyczek wynosi 0%, co oznacza brak dodatkowych kosztów związanych z odsetkami. Okres spłaty może trwać nawet do 36 miesięcy, a pożyczkobiorcy przysługuje możliwość skorzystania z karencji trwającej do pół roku. Zabezpieczeniem jest zazwyczaj weksel własny in blanco, a w wyjątkowych przypadkach wymaga się poręczenia osób trzecich.
Mechanizm częściowego umorzenia
Unikalną cechą tych pożyczek jest możliwość umorzenia nawet połowy kapitału. Warunki umorzenia obejmują ukończenie szkolenia z pozytywnym wynikiem – za co przysługuje 25% umorzenia. Dodatkowo można uzyskać 10% zniżki za udział w kursach dotyczących priorytetowych obszarów UE, takich jak ekologia czy cyfryzacja. Osoby znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej mogą liczyć na kolejne 15% umorzenia. Co więcej, dostępny jest mechanizm racjonalnych usprawnień dla osób z niepełnosprawnościami, który pozwala pokryć koszty dostosowań do potrzeb tych uczestników edukacji.
Szkolenia lotnicze jako przykład wykorzystania pożyczki
Finansowanie licencji pilota
Kursy lotnicze należą do jednych z najdroższych form kształcenia specjalistycznego. Uzyskanie licencji pilota prywatnego (PPL(A)) zwykle kosztuje od 25 000 do 40 000 złotych, natomiast licencja komercyjna (CPL(A)) może wymagać wydatków rzędu 70 000–100 000 złotych. Pożyczka na kształcenie pozwala pokryć zarówno część teoretyczną, jak i praktyczną szkoleń prowadzonych przez akredytowane szkoły lotnicze, takie jak Noble Wings Academy czy Lotnicza Akademia Wojskowa.
Ograniczenia i wymagania
Do finansowania kwalifikują się kursy i szkolenia zawodowe, jednak program nie obejmuje studiów I–III stopnia. Ważnym warunkiem jest także deklaracja gotowości podjęcia pracy w branży po ukończeniu kursu, co wyklucza osoby szkolące się wyłącznie dla celów rekreacyjnych. Dzięki temu wsparcie trafia do kandydatów realnie planujących rozwój zawodowy w sektorze lotniczym.
Procedura aplikacyjna i operatorzy
Lista instytucji pośredniczących
Aby ułatwić dostęp do środków unijnych, BGK współpracuje z wieloma operatorami regionalnymi i lokalnymi odpowiedzialnymi za przyjmowanie oraz rozpatrywanie wniosków o pożyczkę na kształcenie. Do najważniejszych instytucji należą Agencja Rozwoju Regionalnego w Starachowicach, Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości w Suwałkach oraz Stowarzyszenie Bielskie Centrum Przedsiębiorczości.
Etapy składania wniosku
Proces aplikacyjny rozpoczyna się od rejestracji na platformie elektronicznej operatora, gdzie należy złożyć wymagane dokumenty potwierdzające planowane szkolenie. Następnie trwa weryfikacja formalna i merytoryczna, która może potrwać do dziesięciu dni roboczych. Po pozytywnej decyzji środki są wypłacane bezpośrednio na konto instytucji szkoleniowej w transzach odpowiadających postępom kursu.
Kontekst branżowy i powiązane inicjatywy BGK
Zielona transformacja miast
BGK aktywnie wspiera również inne programy związane z rozwojem kompetencji zawodowych poprzez finansowanie projektów wpisujących się w Europejski Zielony Ład. W pierwszym kwartale 2025 roku bank podpisał ponad 500 umów o wartości 1,7 miliarda złotych dotyczących termomodernizacji budynków oraz transportu niskoemisyjnego – przedsięwzięć istotnych dla transformacji ekologicznej kraju.
Wsparcie dla przedsiębiorstw społecznych
Dla podmiotów ekonomii społecznej BGK oferuje pożyczki sięgające nawet pół miliona złotych. Środki te mogą być przeznaczone na rozwój działalności szkoleniowej lub tworzenie miejsc pracy dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, co dodatkowo wzmacnia potencjał edukacyjny i integracyjny programów finansowanych przez bank.
Wyzwania i kontrowersje
Ryzyko nadużyć i kontrola
Aby zapobiegać nadużyciom systemu pożyczek na edukację, operatorzy prowadzą monitoring wykorzystania środków przez pięć lat od zakończenia umowy. W przypadku nieukończenia szkolenia lub niewywiązania się z obowiązków pożyczkobiorca traci prawo do umorzenia i musi zwrócić pełną kwotę wraz z ewentualnymi kosztami dodatkowymi.
Ograniczenia geograficzne
Mimo że program jest formalnie dostępny także dla obcokrajowców zamieszkałych w Polsce, wymóg stałego pobytu stanowi barierę dla migrantów czasowych lub sezonowych pracowników. Trwają prace nad rozwiązaniami mającymi zwiększyć dostępność wsparcia dla tej grupy, jednak obecnie ograniczenia te pozostają istotnym wyzwaniem.
Podsumowanie: Dlaczego warto skorzystać?
Pożyczki na kształcenie oferowane przez BGK to wyjątkowa okazja do inwestycji we własny rozwój bez obciążenia kosztami oprocentowania. Elastyczne warunki spłaty oraz możliwość częściowego umorzenia sprawiają, że program jest atrakcyjny zarówno dla osób indywidualnych, jak i profesjonalistów aspirujących do zdobycia specjalistycznych kwalifikacji – na przykład licencji pilota.
Z perspektywy ciągłych zmian zachodzących na rynku pracy oraz rosnących wymagań dotyczących kompetencji zawodowych warto traktować ten instrument jako narzędzie przeciwdziałające bezrobociu strukturalnemu oraz wspierające realizację celów Europejskiego Zielonego Ładu. Inwestycja w naukę to inwestycja w przyszłość – a obecne możliwości finansowania sprawiają, że jest ona bardziej dostępna niż kiedykolwiek wcześniej.
