W ostatnim czasie nasz kraj zmaga się z kolejną falą kontrowersji związanych z sektorem bankowym i decyzjami rządowymi dotyczącymi kredytów. Spór koncentruje się na nowych przepisach przyjętych przez rząd, które wydłużają okres tzw. wakacji kredytowych oraz zwiększają wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Idea wydłużenia wakacji kredytowych, wcześniej wprowadzona przez Zjednoczoną Prawicę, oraz wzmocnienie Funduszu spotkały się z szeroką krytyką ze strony banków już na początku dyskusji pod koniec 2023 roku. Dodatkowo, nowe przepisy dotyczące podatku bankowego również budzą zainteresowanie i kontrowersje.
Prezes Związku Banków Polskich, dr Tadeusz Białek, w wywiadzie dla wnp.pl krytykował te zmiany, wskazując, że choć zwiększono pomoc dla kredytobiorców, to jednoczesne przedłużenie wakacji kredytowych jest decyzją populistyczną, mogącą wprowadzać dodatkowy zamęt na rynku. Z jego perspektywy bardziej efektywnym rozwiązaniem byłoby skupienie się na zwiększeniu korzyści wynikających z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, które są znacznie bardziej korzystne dla klientów niż samo zawieszenie spłaty kredytów.
Dr Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich, wyraził poważne zastrzeżenia wobec nowych przepisów dotyczących kredytów. Jego głównym zarzutem jest, że w trakcie procesu legislacyjnego popełniono kluczowe błędy, które mogą mieć negatywne konsekwencje dla całego systemu bankowego oraz jego klientów. Według dr Białka, z jednej strony zwiększono możliwości Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, co teoretycznie jest korzystne. Jednak jednocześnie przedłużono wakacje kredytowe, co może prowadzić do niewłaściwego wykorzystania dostępnych środków.
Reakcja instytucji bankowych na zmiany wprowadzone przez aktualny rząd jest wyraźnie negatywna. Banki krytykują zwłaszcza decyzję o przedłużeniu wakacji kredytowych, co według nich może zwiększać ryzyko niewypłacalności klientów i osłabiać stabilność finansową banków. Z perspektywy banków, zwiększenie zasobności Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, choć na pierwszy rzut oka pozytywne, w połączeniu z przedłużeniem wakacji kredytowych jest postrzegane jako rozwiązanie krótkowzroczne i potencjalnie szkodliwe dla rynku kredytowego.
Nie można jednak zapominać o perspektywie klientów banków, którzy wyraźnie preferują wakacje kredytowe. Pomimo że wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców oferuje bardziej systematyczne rozwiązania, takie jak miesięczne dopłaty czy umorzenia części kapitału, klienci nadal wybierają wakacje kredytowe. Powód tego wyboru może być związany z bezpośrednio odczuwalnym, natychmiastowym odciążeniem finansowym, które wakacje kredytowe oferują. Klienci mogą nie dostrzegać długoterminowych korzyści płynących z bardziej skomplikowanych form wsparcia.
Dr Tadeusz Białek, podczas rozmowy na temat nowego podatku bankowego, wyraził swoje obawy związane z obecnymi regulacjami. Zauważył, że obecna struktura podatku bankowego, wymuszająca większe obciążenia na instytucjach intensywniej kredytujących, może hamować ich zapędy do zwiększania aktywności kredytowej. Prezes ZBP stwierdził, że choć banki nie są przeciwko podatkowi jako takiemu, potrzebna jest jego analiza i ewentualna zmiana, która nie uwzględniałaby aktywów związanych z kredytami inwestycyjnymi w obliczaniu podstawy opodatkowania.
Andrzej Domański, minister finansów, zarzucił bankom konieczność większego zaangażowania w finansowanie gospodarki, co ujawnia szeroką debatę na temat roli banków w wsparciu rozwoju gospodarczego kraju. Podatek bankowy jest postrzegany jako narzędzie fiskalne, które ma wspierać realizację ważnych celów społecznych i ekonomicznych, podkreślając jego wagę w strukturze finansów publicznych.
Kluczową kwestią dla przyszłości bankowości w Polsce jest modyfikacja obecnego systemu podatkowego. Dr Białek i inni liderzy sektora bankowego proponują, aby zmienić podstawę obliczenia podatku bankowego, eliminując z niej aktywa związane z kredytami inwestycyjnymi. Takie rozwiązanie zniwelowałoby negatywne zachęty i umożliwiło bankom większe skupienie na wspieraniu gospodarki poprzez aktywności kredytowe, bez obawy przed nadmiernymi obciążeniami podatkowymi.
Podsumowanie
W obliczu napiętej sytuacji dotyczącej zmian w regulacjach kredytowych w Polsce, głosy niezadowolenia ze strony banków stanowią ważny element debaty publicznej. Dr Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich, wyraźnie podkreślił swoje obawy związane z nowymi przepisami. Kluczowe punkty kontrowersji to:
- Przedłużenie wakacji kredytowych, co jest postrzegane jako populizm.
- Wzmocnienie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, które miało na celu pomoc finansową dla kredytobiorców.
- Niechęć klientów do korzystania z Funduszu, mimo korzystniejszych warunków pomocy.
- Problem z obecnym systemem podatku bankowego, który hamuje aktywność kredytową banków.
Dr Białek wyraził nadzieję, że kolejne zmiany będą bardziej przemyślane i korzystne zarówno dla kredytobiorców, jak i sektora bankowego, co jest kluczowe dla dalszej stabilności i rozwoju rynku kredytowego w Polsce.
