| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Jakie są nowe limity dorabiania do emerytury od czerwca 2025? | Nowy dolny limit to 6 273,60 zł brutto, powyżej którego ZUS zmniejsza świadczenie, a górny to 11 651,00 zł – przekroczenie skutkuje zawieszeniem emerytury. |
| Kto może dorabiać bez ograniczeń po zmianach w ZUS? | Osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny oraz beneficjenci rent inwalidów wojennych i wojskowych. |
| Jak uniknąć utraty świadczeń emerytalnych przy dorabianiu? | Ważne jest monitorowanie zarobków, zgłaszanie umów do ZUS oraz korzystanie z ulg podatkowych dla seniorów. |
Czy wiesz, jak dorabianie na emeryturze lub rencie może wpłynąć na Twoje świadczenia od czerwca 2025 roku? Pan Jan, aktywny senior z Warszawy, niedawno dowiedział się o nowych przepisach dotyczących limitów dorabiania. Mimo że pracował na pół etatu i nie przekraczał dawnych progów, nowe regulacje spowodowały zmniejszenie jego emerytury. Ta sytuacja pokazuje, jak ważne jest śledzenie zmian w prawie i świadome planowanie dochodów po przejściu na emeryturę.
Spis treści:
Najważniejsze fakty: Nowe progi i ich konsekwencje
Od czerwca 2025 roku obowiązują nowe limity dorabiania do emerytury i renty. Kluczowe progi zostały ustalone na poziomie dwóch kwot: pierwszy to 6 273,60 zł brutto miesięcznie (70% przeciętnego wynagrodzenia), a drugi to 11 651,00 zł brutto (130% przeciętnego wynagrodzenia). Przekroczenie dolnego progu skutkuje proporcjonalnym zmniejszeniem świadczenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), natomiast przekroczenie górnego progu oznacza całkowite zawieszenie wypłaty emerytury lub renty.
Mechanizm pomniejszania świadczeń opiera się na różnicy między rzeczywistym dochodem a dolnym limitem. Przykładowo, jeśli senior zarobi miesięcznie 7 000 zł brutto, to z jego emerytury zostanie potrącona kwota różnicy między tym wynagrodzeniem a progiem – w tym wypadku około 726,40 zł. Jednak obniżenie nie może przekroczyć maksymalnej kwoty określonej przez ZUS – dla pełnych rent i emerytur jest to 939,61 zł.
Warto zwrócić uwagę na wyjątki od tych zasad. Osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (kobiety – 60 lat, mężczyźni – 65 lat), mogą dorabiać bez ograniczeń pod warunkiem niekontynuowania pracy u dotychczasowego pracodawcy. Ponadto wyłączeni spod limitów są także beneficjenci rent inwalidów wojennych i wojskowych.
Kontekst: Trendy demograficzne i ekonomiczne
W Polsce obserwujemy rosnącą liczbę pracujących seniorów. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) z kwietnia 2024 roku liczba osób w wieku poprodukcyjnym aktywnych zawodowo wyniosła ponad 785 tysięcy, co stanowi około 5,2% ogółu siły roboczej. W porównaniu do roku 2015 nastąpił aż o ponad połowę większy udział osób starszych na rynku pracy. Ta tendencja wynika zarówno z konieczności finansowej wielu seniorów, jak i chęci utrzymania aktywności zawodowej oraz społecznej.
Waloryzacja emerytur i rent przeprowadzona w marcu 2025 roku podniosła świadczenia o średnio 5,5%, co wpłynęło na poprawę sytuacji finansowej tej grupy. Jednakże mimo podwyżek około 41% pracujących seniorów deklaruje konieczność dorabiania dla pokrycia podstawowych wydatków. To pokazuje równoczesne znaczenie dodatkowego dochodu obok świadczenia podstawowego.
Porównując obecne limity do tych sprzed kilku lat można zauważyć ich systematyczny wzrost. W roku 2023 dolny próg wynosił około 5 713 zł brutto miesięcznie, a górny około 10 610 zł. Obecne wartości są wyższe o niemalże 10%, co odpowiada wzrostowi przeciętnego wynagrodzenia oraz inflacji w ostatnich latach.
Perspektywy: Spory i prognozy
Podniesienie limitów dorabiania wywołało mieszane reakcje w debacie publicznej. Zwolennicy zmian argumentują, że umożliwiają one aktywnym zawodowo seniorom poprawę warunków życia oraz dłuższe uczestnictwo w rynku pracy. Organizacje zrzeszające emerytów podkreślają korzyści płynące z większej elastyczności i wsparcia finansowego.
Z kolei krytycy wskazują na ryzyko zwiększenia nieformalnego zatrudnienia i omijania przepisów przez część beneficjentów świadczeń. Szacuje się, że nawet jedna czwarta osób dorabiających robi to bez zgłoszenia do ZUS, co może prowadzić do dalszych problemów systemowych oraz sankcji indywidualnych.
Analitycy rynku pracy przewidują dalszy wzrost udziału osób powyżej wieku emerytalnego w zatrudnieniu – według prognoz odsetek ten może sięgnąć nawet ponad 9% w ciągu najbliższych dwóch lat. Firmy dostosowują się do tego trendu oferując elastyczne formy zatrudnienia oraz możliwość pracy zdalnej lub na część etatu.
Zainteresowania czytelników: Co trzeba wiedzieć?
Dorabianie na emeryturze wiąże się z kilkoma pułapkami prawnymi. Przede wszystkim wszystkie źródła przychodu muszą być uwzględnione przez ZUS przy ustalaniu limitu – wliczane są więc umowy o pracę, umowy zlecenia czy dzieła. Niedopełnienie obowiązku zgłoszenia umowy lub zgłoszenie jej po terminie może skutkować sankcjami finansowymi oraz utratą części lub całości świadczenia.
Przykłady z praktyki pokazują realne konsekwencje nieuwagi – w roku poprzednim ponad trzy tysiące osób straciło prawa do świadczeń po przekroczeniu limitów zarobków. Najczęściej dotyczyło to osób młodszych niż wiek emerytalny pracujących w handlu lub logistyce bez pełnej wiedzy o obowiązujących przepisach.
Aby uniknąć problemów ze świadczeniami warto stosować strategie bezpiecznego dorabiania. Eksperci rekomendują rozłożenie dodatkowych dochodów na kilka źródeł lub umów u różnych pracodawców oraz korzystanie z dostępnych ulg podatkowych dedykowanych seniorom – na przykład zwolnienia z podatku dochodowego do określonych progów rocznych przychodów. Ponadto regularne monitorowanie stanu konta w Portalu PUE ZUS pozwala kontrolować wysokość wypłacanych świadczeń i szybko reagować na ewentualne nieprawidłowości.
Podsumowanie: Nowa rzeczywistość emerytalna
Zmiany dotyczące limitów dorabiania od czerwca 2025 roku wpisują się w szerszy trend wydłużania aktywności zawodowej Polaków po osiągnięciu wieku emerytalnego. Średni wiek przejścia na emeryturę wzrósł do ponad 63 lat, a rosnąca liczba pracujących seniorów wpływa zarówno na gospodarkę, jak i system zabezpieczeń społecznych. Dla wielu osób nowe regulacje stanowią szansę na lepsze finansowe zabezpieczenie przyszłości, jednak wymagają również świadomego podejścia i bieżącej kontroli zarobków.
Kluczowe pozostaje regularne śledzenie komunikatów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz konsultacje z doradcami finansowymi specjalizującymi się w kwestiach emerytalnych. Tylko dzięki temu można uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek związanych z utratą części lub całości świadczeń. Aktywność zawodowa seniorów to ważny element współczesnej gospodarki – warto ją wspierać poprzez jasne przepisy i edukację finansową tej grupy społecznej.
