Czołowe polskie banki znalazły sposób na obronę swoich wyników pomimo cięcia stóp procentowych. Tajemnica tkwi w depozytach, które odegrały kluczową rolę w utrzymaniu marży odsetkowej. Niższe stopy procentowe oraz polityka w zakresie depozytów przyczyniły się do stabilizacji wyników banków. Podczas gdy oficjalne stopy procentowe spadły o 1 punkt procentowy, bankom udało się utrzymać marżę odsetkową na poziomach z trzeciego kwartału, gdy była na rekordowym poziomie.
Spis treści:
Depozyty jako czynnik decydujący
Wysoka nadpłynność oraz szybka reakcja banków w cięciu stawek lokat przyczyniły się do obrony marży odsetkowej. Banki skutecznie zmniejszyły oprocentowanie nowych lokat i kont oszczędnościowych, co pozwoliło im utrzymać marżę odsetkową mimo spadku stóp procentowych. Jednak nie tylko depozyty odegrały rolę w utrzymaniu wyników banków. Istotny wpływ miały także inne czynniki.
Pozostawanie na dłużej
Wygląda na to, że podwyższone stopy procentowe pozostaną na dłużej, co może wesprzeć dochody kredytodawców. Banki mają jeszcze możliwość cięcia stawek depozytów, co jest możliwe dzięki dużej nadpłynności. Jednak przestrzeń do dalszego cięcia jest ograniczona. Po pierwsze, ze względu na niski koszt finansowania depozytami i niewielki udział lokat w łącznych depozytach. Ponadto, banki muszą być ostrożne, aby nie narazić się klientom i politykom.
Stabilność marży odsetkowej
Pierwsze polskie banki opublikowały już wyniki za czwarty kwartał 2023 roku i wynika z nich, że udało im się utrzymać marżę odsetkową na rekordowo wysokich poziomach. To o tyle zaskakujące, że w tym samym czasie stopy procentowe spadły. Banki, takie jak Santander czy ING Bank Śląski, mogą pochwalić się utrzymaniem wskaźnika NIM (net interest margin) na rekordowym poziomie. Mimo spadku stóp procentowych, banki skutecznie broniły swoją najważniejszą marżę dochodową.
Wskaźnik NIM
Wskaźnik NIM to różnica między dochodowością aktywów odsetkowych (głównie kredytów i obligacji) a kosztami finansowania banku (przede wszystkim depozytami i obligacjami emitowanymi przez banki). Wyższy wskaźnik NIM oznacza bardziej rentowną działalność odsetkową. Warto jednak pamiętać, że wskaźnik ten nie uwzględnia innych dochodów ani kosztów, takich jak prowizje czy koszty operacyjne, dlatego nie jest idealnym narzędziem do analizy rentowności banków.
Czołowe banki utrzymują NIM na wysokim poziomie
Czołowe polskie banki, takie jak Santander czy ING Bank Śląski, mogą pochwalić się utrzymaniem marży odsetkowej netto na rekordowo wysokich poziomach. MBankowi nawet udało się lekko poprawić wskaźnik NIM. Wyniki Millennium były nieco słabsze, ale wynikało to głównie z wysokich wymogów MREL, które wpłynęły na koszt finansowania banku.
Banki reagują na cięcie stóp
Dane Narodowego Banku Polskiego wskazują, że banki szybko zareagowały na cięcie stóp procentowych. Obniżyły oprocentowanie depozytów w celu obrony marży i wyniku odsetek. W grudniu 2023 roku średnie oprocentowanie nowych lokat spadło o 0,21 punktu procentowego w porównaniu do listopada, a średnia stawka nowych kredytów spadła o 0,11 punktu procentowego. Oprocentowanie depozytów zmalało o 0,1 punktu procentowego, a kredytów o 0,41 punktu procentowego. Stawki WIBOR, od których zależy oprocentowanie kredytów, zaczęły spadać od lipca 2023 roku, ale od listopada zaczęły rosnąć. Jednak banki skutecznie zareagowały na te zmiany, co przyczyniło się do utrzymania marży odsetkowej.
Przyczyny obrony marży odsetkowej
Kilka czynników przyczyniło się do utrzymania marży odsetkowej w czwartym kwartale 2023 roku. Po pierwsze, banki szybko zareagowały na cięcie stóp procentowych przez RPP i zmniejszyły oprocentowanie nowych depozytów. Po drugie, wpływ niższego WIBOR-u w wielu umowach kredytowych będzie widoczny dopiero w pierwszych miesiącach nowego roku. Po trzecie, wzrost wolumenów kredytów również wpłynął na marżę, ponieważ banki mogły dostosować ceny nowo udzielanych kredytów. Jednak należy zauważyć, że portfel depozytów banków jest relatywnie niski, a banki muszą być ostrożne w cięciu stawek depozytów, aby nie narazić się klientom i politykom.
Perspektywy na przyszłość
Prezes RPP sugeruje, że w tym roku może być trudno o obniżkę stóp procentowych, co może wpłynąć na marżę odsetkową banków. Jednak jeśli założymy brak zmian stóp procentowych, to stabilizacja marży odsetkowej w kolejnych kwartałach jest prawdopodobnym scenariuszem. Warto jednak zauważyć, że sytuacja może się różnić w poszczególnych bankach, ze względu na różne strategie i zabezpieczenia.
Niektóre banki mogą mieć większą wrażliwość na zmiany stóp procentowych niż inne. Jednak zdolność banków do cięcia oprocentowania depozytów jest nadal spora, dzięki wysokiej nadpłynności. Banki mają również możliwość dostosowania cen nowo udzielanych kredytów w zależności od sytuacji na rynku. Warto również zauważyć, że marże banków mogą być stabilne w pierwszym kwartale 2024 roku, ze względu na mniejszą liczbę dni kalendarzowych i lekki spadek WIBOR-u.
Podsumowanie
Banki skutecznie bronią swoich wyników pomimo cięcia stóp procentowych. Depozyty odegrały kluczową rolę w utrzymaniu marży odsetkowej na stabilnym poziomie. Banki szybko zareagowały, obniżając oprocentowanie nowych lokat i kont oszczędnościowych. Przyszłość marży odsetkowej zależy od wielu czynników, takich jak polityka monetarna RPP i zmiany stóp procentowych. Jednak banki mają jeszcze możliwość dostosowania stawek depozytów, co może wpłynąć na wyniki finansowe. Warto monitorować sytuację na rynku bankowym i zachowanie banków w kontekście cięcia stóp procentowych.
