Banki oraz Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) w 2025 roku intensyfikują monitorowanie przelewów bankowych, zwracając szczególną uwagę na większe i regularne wpłaty. Każda transakcja powyżej określonych progów może zostać poddana kontroli, a niezgłoszone darowizny lub nietypowe tytuły przelewów mogą skutkować wezwaniami do wyjaśnień, a nawet sankcjami podatkowymi. W niniejszym artykule wyjaśniamy, ile można przelać komuś na konto w 2025 roku bez ryzyka kontroli ze strony fiskusa oraz jakie mechanizmy monitorowania przelewów stosuje skarbówka, by uniknąć problemów podatkowych.
| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Jaki jest główny próg monitorowania przelewów w 2025 roku? | Transakcje powyżej 15 000 euro (około 68 400 zł) są automatycznie analizowane przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. |
| Jakie konsekwencje grożą za niezgłoszenie darowizny? | Można zapłacić podatek wraz z odsetkami oraz karę sięgającą do 300% zaległego podatku. |
| Czy trzeba dokumentować mniejsze darowizny? | Tak, zwłaszcza jeśli suma darowizn od jednego darczyńcy przekracza limity zwolnień podatkowych w ciągu pięciu lat. |
Spis treści:
Najważniejsze fakty: Mechanizmy kontroli i kluczowe progi
W kontekście monitorowania przelewów przez skarbówkę w 2025 roku kluczową kwotą jest próg raportowania transakcji ustalony na poziomie 15 000 euro, co przy obecnym kursie walutowym przekłada się na około 68 400 zł. Oznacza to, że każdy przelew przekraczający tę wartość jest automatycznie zgłaszany i analizowany przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF). Należy jednak pamiętać, że banki często stosują niższe limity wewnętrzne, nawet około 10 000 euro, które również mogą wywołać kontrolę.
Istotnym aspektem jest zasada sumowania darowizn od tego samego darczyńcy w okresie pięciu lat poprzedzających. Przykładowo, jeśli rodzic przekaże dziecku kilka darowizn rozłożonych na lata, to fiskus zsumuje ich wartość i sprawdzi, czy nie przekroczono limitu zwolnienia podatkowego wynoszącego dla najbliższej rodziny (grupa I) kwotę 36 120 zł. W przypadku nadwyżki nad ten limit pojawia się obowiązek zapłaty podatku według stawki od 3 do 7 procent. Dla osób niespokrewnionych próg ten jest znacznie niższy i wynosi zaledwie 5 733 zł.
Krajowa Administracja Skarbowa wdrożyła nowe narzędzia analityczne wykorzystujące algorytmy sztucznej inteligencji do wykrywania tzw. strukturyzacji transakcji. Polega to na identyfikowaniu sytuacji, gdy duża kwota jest dzielona na wiele mniejszych przelewów poniżej progu raportowania, które jednak sumarycznie przekraczają limit. W pierwszym kwartale 2025 roku wykryto ponad dwanaście tysięcy takich przypadków, co stanowi niemal jedną czwartą wszystkich zgłoszeń podejrzanych transakcji.
Kontekst: Ewolucja systemu kontroli finansowej
System monitorowania przepływów finansowych w Polsce przeszedł istotne zmiany legislacyjne na przestrzeni ostatnich lat. W roku 2022 KAS uzyskała prawo do retrospektywnej analizy transakcji bankowych z pięcioletnim okresem wstecznym. Rok później wdrożono unijną dyrektywę AML VI, która nakłada na banki obowiązek jeszcze dokładniejszej weryfikacji klienta oraz zgłaszania podejrzanych operacji.
Od początku 2025 roku KAS rozpoczęła także program monitorowania mediów społecznościowych pod kątem niezgłaszanych darowizn i podejrzanych ogłoszeń sprzedaży wartościowych przedmiotów. Celem jest wychwycenie prób ukrywania dochodów lub transferu majątku bez odpowiedniej dokumentacji fiskalnej.
W ostatnich latach obserwujemy znaczący wzrost aktywności Generalnego Inspektora Informacji Finansowej – liczba zgłoszeń o podejrzanych transakcjach wzrosła z około miliona dwustu tysięcy w 2023 roku do ponad dwóch milionów w roku poprzedzającym bieżący. Prognozy na rok 2025 wskazują na dalszy wzrost liczby analizowanych operacji finansowych powyżej trzech milionów.
Perspektywy: Kontrowersje i prognozy
Nasilenie kontroli finansowych budzi kontrowersje dotyczące granic inwigilacji obywateli przez państwo. Organizacje pozarządowe alarmują o ryzyku błędnych automatycznych blokad rachunków bankowych bez wcześniejszej decyzji sądu. W praktyce zdarza się, że nawet co piąty zablokowany rachunek zostaje odblokowany po interwencji prawnej z powodu fałszywych alarmów generowanych przez algorytmy.
Z drugiej strony Ministerstwo Finansów argumentuje konieczność takich działań jako skuteczną walkę z szarą strefą oraz unikaniem opodatkowania. W samym tylko roku poprzednim dzięki tym mechanizmom udało się odzyskać ponad cztery miliardy złotych zaległych podatków.
W planach legislacyjnych na najbliższe miesiące znajduje się obowiązek umieszczania adnotacji „darowizna” w tytule przelewu dla kwot przekraczających dziesięć tysięcy złotych. Ponadto przewiduje się likwidację obecnych limitów gotówkowych dla transakcji między osobami fizycznymi, co ma ułatwić kontrolę przepływów finansowych i ograniczyć nadużycia.
Zainteresowania czytelników: Jak uniknąć problemów?
Dla osób dokonujących większych przelewów lub regularnych wpłat istotne jest przestrzeganie kilku prostych zasad, które pozwolą uniknąć kłopotów z fiskusem. Przede wszystkim każdą darowiznę warto udokumentować pisemnym oświadczeniem darczyńcy zawierającym klauzulę „bez obowiązku zwrotu”, nawet jeśli jej wartość nie przekracza limitu zwolnienia podatkowego. Pozwala to udowodnić legalność transakcji podczas ewentualnej kontroli.
Należy unikać stosowania tytułów przelewów takich jak „pożyczka” czy „zwrot”, które mogą sugerować ukrywanie dochodów lub próbę obejścia przepisów podatkowych. W praktyce aż czterdzieści jeden procent kontroli dotyczyło właśnie takich adnotacji, co skutkowało koniecznością składania wyjaśnień przed urzędem skarbowym.
Warto także korzystać ze zwolnień podatkowych dostępnych przy przekazywaniu środków na cele mieszkaniowe – przykładowo wkład własny przy zakupie nieruchomości może być zwolniony pod warunkiem zgłoszenia takiej darowizny do urzędu skarbowego w terminie sześciu miesięcy od dnia jej otrzymania.
Zaskakującym faktem jest to, że regularne przelewy o wartości powyżej tysiąca pięciuset złotych miesięcznie, np. alimenty lub wsparcie finansowe dla bliskich osób, również mogą wymagać odpowiedniej dokumentacji potwierdzającej źródło środków i ich celowość.
Konsekwencje braku zgłoszenia darowizny są bardzo dotkliwe – oprócz zapłacenia zaległego podatku należy liczyć się z wysokimi odsetkami ustawowymi oraz karą wynoszącą nawet trzysta procent wartości nieopłaconego zobowiązania podatkowego.
Dane KAS wskazują, że niemal jedna piąta Polaków otrzymała w ubiegłym roku darowizny przekraczające dziesięć tysięcy złotych, lecz jedynie niespełna jedna czwarta z nich prawidłowo zgłosiła ten fakt urzędowi skarbowemu. W efekcie w roku bieżącym spodziewane są liczne kontrole dotyczące tego typu transakcji, szczególnie związanych z przekazaniem środków mieszkaniowych przez rodziców dzieciom.
Świadomość rosnących wymagań fiskusa oraz precyzyjne dokumentowanie wszystkich większych przelewów są kluczowe dla uniknięcia problemów prawnych i finansowych w nadchodzącym roku.
Podsumowując, rok 2025 przynosi istotne zmiany i zaostrzenie kontroli przepływów finansowych między obywatelami. Nowoczesne narzędzia analityczne oraz rozszerzone uprawnienia KAS umożliwiają skuteczniejszą walkę z szarą strefą i unikaniem opodatkowania. Dla każdego użytkownika bankowości oznacza to konieczność starannego planowania i dokumentowania większych transferów pieniędzy. Tylko dzięki temu można zabezpieczyć się przed wezwaniami do wyjaśnień i wysokimi sankcjami podatkowymi – ważne jest więc już dziś zadbać o swoją świadomość finansową i zgodność działań z obowiązującymi przepisami prawa.
